Một người bạn tới tôi hai tháng trước. Anh ta đã tới tôi từ năm năm trước hay đại loại như vậy. Mọi lần anh ta tới tôi, anh ta đều nói, “Nếu tôi không có buổi tâm tình darshan của thầy trong 2-4 ngày, tôi trở nên rất bồn chồn.” Điều này anh ta nói cho tôi nhiều lần tới mức tôi phải tin đó là sự thực. Nhiều lần anh ta đã lặp lại điều này tới mức tôi phải chấp nhận sự kiện rằng nó chắc không thể khác được. Dầu vậy nhiều lần tôi cảm thấy muốn giãi bầy hoài nghi của tôi cho anh ta rằng tôi ngờ có mâu thuẫn.
Lần này tới sau hai tháng! “Tôi có thể hỏi bạn một câu hỏi được không?” Tôi hỏi anh ta, “Bạn nói bạn trở nên bồn chồn nếu bạn không gặp tôi trong hai hay bốn ngày. Hay phải chăng là tôi trở nên bồn chồn nếu tôi không cho bạn buổi darshan trong hai hay bốn ngày?” “Thầy nói điều này là cái gì?” Anh ta hỏi. “Điều đó chưa bao giờ xuất hiện cho tôi theo cách này.” Không nhất thiết rằng anh ta phải nghĩ về điều đó. Chúng ta láu lỉnh thế với lừa dối. “Dẫu sao, cho điều đó một suy nghĩ đi.” Tôi bảo anh ta. “Vấn đề không nảy sinh.” Anh ta nói, “Ngày tôi không thể gặp thầy hay nói về thầy hay đọc sách của thầy, tâm trí tôi trở nên rất bồn chồn.”
Mười lăm ngày sau anh ta lại đến. Anh ta đến với ba người bạn khác. Tôi nhìn vào ba người và bỏ lơ anh ta. Tôi nói với ba người này dường như một mình họ ở trong phòng. Anh ta chạm chân tôi và nhìn tôi. Tôi nhìn dường như tôi vô nhận biết về sự hiện diện của anh ta. Anh ta trở nên bồn chồn. Anh ta đi và ngồi vào góc phòng. Anh ta đã là người khác hoàn toàn. Mọi thứ của anh ta đã thay đổi. Tôi đáng phải đã hỏi vợ anh ta thế nào và con trai anh ta thế nào và con gái. Anh ta đã trong ảo tưởng rằng anh ta đã tới cho buổi darshan. Cho nên hôm nay cũng vậy, anh ta có nhiều buổi darshan của tôi nhưng tôi đã không có buổi của anh ta. Anh ta không chạm chân tôi trước khi ra về. Khi anh ta đóng cửa sau anh ta ngày hôm đó, tôi biết đó là lần cuối cùng. Anh ta sẽ không bao giờ đi vào cửa đó lần nữa.
Anh ta không bao giờ tới. Ai đó bảo tôi anh ta đã vứt sách của tôi đi. Bây giờ anh ta trở nên nổi tiếng không có tôi. Không chỉ điều đó, anh ta không thể dừng được cho tới khi anh ta lăng mạ và gây chuyện về tôi trước vài người mọi ngày. Cái gì đã xảy ra cho người này?
Trong nhiều năm anh ta đã tuyên bố trịnh trọng anh ta bồn chồn khi không có tôi. Tôi đã biết mọi lúc rằng sự việc thực tại đã không phải là bài darshan của tôi. Tôi không nói rằng anh ta đã làm điều này có chủ định. Anh ta đã quên lãng toàn bộ về điều này. Chúng ta là bậc thầy lừa dối tới mức chúng ta thậm chí lừa cả bản thân chúng ta. Chúng ta không để cho cái ngã riêng của chúng ta biết cái gì đang xảy ra bên trong chúng ta. Trong mười phút đó khi tôi không cho anh ta sự chú ý, nhiều rác rưởi thế đã đổ ra từ bên trong anh ta, khó mà nói được. Bầu không khí trong phòng trở nên nặng nề và ngột ngạt khi anh ta rời đi.
Rất gần đây, một sự vụ khác đã xảy ra. Một quí bà đã tới gặp tôi. Bà ấy ngồi với tôi quãng 10 phút. Tâm trí bà ấy bị chất đầy ắp. Bà ấy tạo ra lối thoát cho mọi hận thù, ác ý, ghen tị đã có ở bên trong bà ấy. Bà ấy làm nhẹ bản thân bà ấy khỏi các gánh nặng của mình. Ngay sau đó, một thanh niên đi vào. Anh ta nhìn quanh một cách bồn chồn và nói, “Tôi cảm thấy rất kì lạ! Lí do là gì?” Tôi bảo anh ta, “Đừng sợ. Một người đàn bà đã ở đây trước bạn và bà ấy đã đổ tràn ra rác rưởi nào đó. Không khí đã trở nên hơi chút nặng nề vì rung động của chứng bệnh của bà ấy đang ở trong phòng này. Trong vòng năm phút căn phòng sẽ trong trẻo lại.”
Không phải một mình thân thể ném ra rác rưởi. Có nhiều rác rưởi nữa bên trong tâm trí chúng ta. Không phải một mình thân thể xả ra phân và nước tiểu. Cùng những chất này cũng được xả ra từ tâm trí. Đây là lí do tại sao bạn không thể được tràn đầy yêu hướng tới một người suốt hai mươi bốn giờ. Bạn sẽ phải biểu lộ chán ghét hướng tới người đó nếu không, làm sao bạn sẽ tống rác rưởi ra? Như chúng ta cung cấp nhà tắm trong từng ngôi nhà, chúng ta cũng phải thu gom chán ghét trong tâm trí chúng ta, nơi mọi rác rưởi có thể được gom lại. Rác rưởi gom lại rồi, thế rồi nó phải được tống ra. Đây là lí do tại sao có li dị không chỉ giữa chồng và vợ mà còn giữa thầy và đệ tử, giữa hai bạn bè, giữa bố và con trai. Chúng ta không tính tới điều này nhưng những điều này quả có xảy ra.
Bây giờ khi chúng ta được tràn đầy yêu hướng tới một người, với người đó chúng ta trở thành không có nhà vệ sinh. Toàn thể ngôi nhà trở thành phòng khách cho người đó. Bây giờ nhà vệ sinh ở đâu để đi? Chúng ta sẽ phải giấu nó. Dần dần phòng khách sẽ bắt đầu teo lại và phòng vệ sinh sẽ phình ra tới một ngày mà toàn thể ngôi nhà sẽ biến thành nhà vệ sinh và sẽ không còn chỗ nào cho phòng khách nữa. Điều này xảy ra vì điều này là không tránh khỏi trong trường hợp tâm trí bị chất đầy với nhị nguyên.
Lão Tử nói, “Thánh nhân không sống trong nhị nguyên (dwandwa). Họ không yêu ai và do đó họ không khinh ai.” Chúng ta hãy hiểu điều này cho rõ. Lập luận của chúng ta là khác. Chúng ta nói, “Vì anh (em) yêu em (anh), anh (em) không khinh em (anh).” Logic này là tuyệt đối sai. Bất kì khi nào một người nói, “Anh (Em) yêu em (anh),” phần kia mà người đó bỏ lại không nói là, “Anh (Em) khinh em (anh).” Phần kia này là logic không tránh khỏi nhưng chúng ta giấu nó. Do đó về sau chúng ta phải thu hoạch hậu quả.
Lão Tử nói, “Họ không yêu ai vì họ không ghét ai.” Họ không là tốt với ai vì họ không là khắc nghiệt hay tàn ác với bất kì ai. Họ không tha thứ cho ai vì họ không bao giờ giận bất kì ai. Hiểu các cặp đối lập này (dwandwa) cho rõ. Chúng là hai mặt của cùng một đồng tiền và chúng bao giờ cũng đi cùng nhau, không thành vấn đề bạn giấu mặt kia thế nào. Bạn sẽ giấu nó được bao lâu? Thế thì chán xảy ra như một kết quả. Bạn trở nên tò mò khi thấy điều bạn từng giấu; và cái mà bạn đã thấy nhiều, bạn ước không thấy thêm nữa. Thế thì bạn phải đổi mặt (của đồng tiền). Cái kết của người yêu là ở chỗ người đó bị tràn đầy với chán ghét, và khi tình bạn là mạnh, thù địch được sinh ra. Nếu tình bạn không rất mãnh liệt, nó có thể có tác dụng trong thời kì dài.
Mọi người tới và hỏi tôi, “Người nào đó thường yêu thầy nhiều thế, người đó có đức tin thế vào thầy và tại sao người đó giờ đã đi chống lại thầy?” Với điều này tôi đáp, “Điều đó toàn bộ là vì lí do này.” Điều này họ không thể hiểu được vì họ nghĩ rằng một người yêu thì không thể đi chống lại bạn. “Tôi không yêu thầy được một nửa chừng nấy nhưng tôi đã không đi chống lại thầy,” họ nói. Với điều này tôi cũng đáp, “Điều đó toàn bộ là vì lí do này.” Nếu bạn hiểu phát biểu này, bạn sẽ có khả năng hiểu Lão Tử.
Lão Tử nói: “Thánh nhân ở bên ngoài các cái đối lập.” Cho nên nếu bạn cảm thấy rằng Mahavira là tốt với bạn, điều đó toàn bộ là việc hiểu của bạn. Mahavira không chịu trách nhiệm cho điều này. Và nếu bạn cảm thấy Mahavira nhìn bạn bằng con mắt sắc nhọn và thiêu đốt, điều đó cũng toàn bộ là việc hiểu của bạn. Điều này thuần tuý là diễn giải của bạn. Mahavira chẳng liên quan gì tới điều đó. Thánh nhân không bao giờ chia bản thân ông ấy thành hai.
Từ “Con đường Đạo”, T.2, Ch.16 Ba thứ không thiên vị – trời, đất, thánh nhân
