Osho kính yêu,
Thầy nói hôm nọ bỏ qua các nội dung tâm trí tiêu cực và không trao năng lượng cho chúng. Tôi thấy khó duy trì trên lưỡi dao cạo của việc bỏ qua mà không rơi vào đè nén và do vậy để mọi thứ trở lại trong vô thức. Xin thầy nói cho tôi cách phân biệt giữa hai điều này?
Bạn đã biết nó rồi. Câu hỏi của bạn chứa sự phân biệt đó. Bạn biết hoàn toàn rõ khi nào bạn bỏ qua và khi nào bạn đè nén.
Bỏ qua đơn giản ngụ ý không chú ý tới nó. Cái gì đó có đó; để nó ở đó. Bạn không quan tâm theo cách này cách nọ, dù nó phải còn lại hay ra đi. Bạn không có phán xét. Bạn đã đơn giản chấp nhận nó ở đó, và dù nó sẽ ở đó hay không thì không là việc của bạn.
Trong đè nén bạn đang lấy phần tích cực. Bạn vật lộn với năng lượng đó, bạn ép buộc nó vào trong vô thức. Bạn cố để không có khả năng nhìn thấy nó ở bất kì chỗ nào. Bạn muốn biết rằng nó không còn đó nữa.
Chẳng hạn, giận có đó. Chỉ ngồi im và quan sát rằng giận có đó. Để nó còn đó. Nó có thể còn lại được bao lâu? Bạn nghĩ nó là cái gì đó bất tử, vĩnh hằng sao? Hệt như nó đã tới, nó sẽ đi. Bạn đơn giản đợi. Bạn không làm bất kì cái gì về nó, ủng hộ hay chống đối. Nếu bạn làm cái gì đó ủng hộ, bạn đang diễn đạt nó, và khi bạn diễn đạt nó bạn đang lâm vào đống lộn xộn vì người khác có thể không là thiền nhân – có thể nhất người đó sẽ không hiện hữu. Người đó cũng sẽ phản ứng lại với cơn cuồng nộ lớn hơn. Bây giờ bạn ở trong vòng luẩn quẩn.
Bạn giận, bạn làm cho người khác giận, và bạn liên tục trở nên giận với nhau mỗi lúc nhiều hơn. Sớm hay muộn giận của bạn sẽ trở thành gần như một tảng đá cứng của hận thù, bạo hành, và trong khi bạn đang đi vào trong cái vòng luẩn quẩn này bạn đang làm mất ý thức. Bạn có thể làm cái gì đó mà với nó bạn sẽ hối hận về sau. Bạn có thể sát hại, bạn có thể giết hay ít nhất bạn có thể định giết. Và sau khi chương này qua rồi bạn có thể ngạc nhiên: “Mình chưa bao giờ nghĩ rằng mình có thể giết ai đó!” Nhưng bạn đã tạo ra năng lượng này, và năng lượng có thể làm bất kì cái gì. Năng lượng là trung lập: nó có thể sáng tạo, nó có thể phá huỷ; nó có thể thắp sáng nhà bạn, nó có thể làm cho nhà bạn cháy.
Việc bỏ qua nghĩa là bạn không làm bất kì cái gì về nó. Giận có đó. Chỉ để ý tới nó, rằng giận có đó, như cách bạn nhìn cây có đó bên ngoài. Bạn có phải làm cái gì đó về nó không? Mây đang bay trên trời; bạn có phải làm cái gì đó về nó không? Giận cũng là mây đang bay trên màn ảnh của tâm trí của bạn. Cho nên quan sát; để nó chuyển động.
Và vấn đề không phải là việc lâm vào hoàn cảnh nguy hiểm. Đừng làm những thứ nhỏ thành những thứ lớn. Đây là thứ rất nhỏ và có thể được thực hiện rất đơn giản; bạn chỉ phải chấp nhận rằng nó có đó. Không cố loại bỏ nó, không cố hành động trên nó, và không cảm thấy xấu hổ rằng bạn đang giận. Cho dù bạn cảm thấy xấu hổ, bạn đã bắt đầu hành động. Bạn không thể là người không làm được sao?
Buồn có đó, giận có đó: chỉ quan sát. Và sẵn sàng cho điều ngạc nhiên; nếu bạn có thể quan sát, và tính quan sát của bạn là không bị vấy bẩn, là thuần khiết – bạn thực sự không làm bất kì cái gì nhưng đơn giản nhìn – giận sẽ dần dần trôi qua. Buồn sẽ biến mất, và bạn sẽ được bỏ lại với tâm thức sạch sẽ thế.
Bạn đã không sạch sẽ thế trước đây vì khả năng của giận có đó. Bây giờ khả năng đó đã trở thành thực tại và nó mất đi cùng giận. Bạn được sạch hơn nhiều. Bạn đã không im lặng thế, an bình thế; bây giời bạn hiện hữu. Buồn đã lấy đi năng lượng nào đó. Nó chắc đã không cho phép bạn cảm giác sâu về hạnh phúc, nó chắc đã che mờ tâm thức của bạn.
Và mọi cảm xúc tiêu cực khác đang ăn năng lượng của bạn. Tất cả chúng có đó vì bạn đã kìm nén chúng, và chúng bị kìm nén tới mức bạn không để cho chúng ra. Bạn đã đóng cửa ra vào và bạn để để chúng ở trong tầng ngầm; chúng không thể thoát được. Cho dù chúng muốn thoát ra, bạn sẽ không để chúng ra. Và chúng sẽ quấy rối toàn thể cuộc sống của bạn. Ban đêm chúng sẽ trở thành ác mộng, những giấc mơ xấu xí. Ban ngày chúng sẽ ảnh hưởng tới hành động của bạn.
Và bao giờ cũng có khả năng rằng cảm xúc nào đó có thể trở thành quá lớn không kiểm soát được. Bạn đã từng kìm nén và kìm nén và kìm nén, và mây đang trở nên lớn hơn. Và một điểm tới khi bạn không thể kiểm soát được nó thêm nữa. Thế thì cái gì đó xảy ra, cái mà thế giới sẽ thấy dường như bạn làm, nhưng những người biết có thể thấy bạn không làm nó: bạn ở dưới lực ép buộc rất lớn. Bạn cư xử như robot; bạn bất lực.
Bạn đang giết người, bạn đang cưỡng hiếp, bạn đang làm cái gì đó xấu, nhưng thực ra bạn không làm nó. Bạn đã thu thập mọi vật liệu mà đã trở nên mạnh tới mức giờ nó có thể ép bạn làm mọi thứ – mọi thứ mặc bạn, mọi thứ chống lại bạn. Ngay cả khi bạn đang làm nó bạn biết nó là không đúng. Bạn biết, “Mình không nên làm nó. Tại sao mình làm nó?” nhưng dầu vậy bạn sẽ làm nó.
Nhiều kẻ giết người trong nhiều toà án trên thế giới đã nói rất chân thành rằng họ đã không giết người. Nhưng toà án không thể tin được điều đó, luật pháp không thể tin được điều đó. Tôi có thể tin được điều đó – vì các toà án và luật pháp toàn là nguyên thuỷ. Họ đã không đi tới chín chắn. Họ chưa được dựa vào về mặt tâm lí. Họ đơn giản trả thù xã hội – đưa vào những lời hay ho, nhưng nó thực sự không là gì ngoài cùng điều người đó đã làm… người đó đã giết người, bây giờ xã hội muốn giết người đó.
Người đó là một mình. Nhưng xã hội có luật pháp, toà án, cảnh sát, nhà tù. Và xã hội sẽ đi qua một nghi lễ dài để chứng minh cho bản thân nó, “Chúng tôi không giết người này, chúng tôi đơn giản cố ngăn cản tội ác.” Nhưng đây không phải là sự kiện. Nếu bạn muốn ngăn cản tội ác, thế thì luật pháp của bạn phải dựa nhiều hơn vào tâm lí, phân tâm, thiền. Thế thì bạn sẽ có khả năng thấy rằng không người nào đã bao giờ làm bất kì cái gì sai, chỉ toàn xã hội của bạn là sai.
Xã hội là sai vì nó dạy mọi người kìm nén, và khi họ kìm nén ở đó một điểm tới khi điều họ đã kìm nén bắt đầu tràn ngập và họ đơn giản bất lực. Họ là nạn nhân. Mọi kẻ tội phạm của bạn đều là nạn nhân, và mọi quan toà của bạn và mọi chính khách của bạn và mọi tu sĩ đều là tội phạm. Nhưng điều này đã diễn ra trong nhiều thế kỉ cho nên nó đã trở nên được chấp nhận.
Không làm bất kì cái gì, chỉ bỏ qua… và điều đó là không khó, điều đó là hiện tượng rất đơn giản. Chẳng hạn, cây này ở đây. Bạn không thể bỏ qua nó được sao? Bạn có phải làm cái gì đó về nó không? Không cần làm bất kì cái gì về nó.
Cứ lấy cái nhìn vào nội dung của tâm trí của bạn từ khoảng cách xa, chỉ khoảng cách chút ít, để cho bạn có thể thấy, “Đây là giận, đây là buồn, đây là khổ, đây là lo âu, đây là lo nghĩ,” vân vân và vân vân. Để chúng ở đó. “Mình không quan tâm. Mình sẽ không làm bất kì cái gì ủng hộ hay chống đối.” Và chúng sẽ bắt đầu biến mất.
Và nếu bạn có thể học một điều đơn giản, về để những thứ này biến mất khỏi ý thức, bạn sẽ có sự rõ ràng của tâm thức… cái nhìn của bạn sẽ xuyên thấu, sáng suốt của bạn sẽ có ảnh hưởng sâu rộng tới mức nó không chỉ thay đổi tính cá nhân của bạn, nó sẽ cho phép những nội dung bị kìm nén trong vô thức trồi lên bề mặt. Khi thấy rằng bạn đã biết không chỉ kìm nén, mọi sự đang đi ra. Chúng muốn đi ra để vào trong thế giới.
Không ai muốn sống trong tầng ngầm của bạn trong bóng tối. Khi thấy rằng bạn đang cho phép mọi thứ đi ra, chúng không cần đợi ban đêm khi bạn ngủ; chúng sẽ bắt đầu tới. Bạn sẽ thấy chúng tới từ tầng ngầm của con người của bạn và đi ra từ tâm thức của bạn. Dần dần vô thức của bạn sẽ là trống rỗng.
Và đây là phép màu, phép thần: nếu vô thức là trống rỗng, bức tường giữa ý thức và vô thức sụp đổ. Tất cả nó trở thành ý thức. Đầu tiên bạn chỉ có một phần mười tâm trí có ý thức; giờ bạn có cả mười phần ý thức cùng nhau. Bạn là mười lần ý thức hơn. Và quá trình này có thể đi sâu hơn; nó có thể xả ra vô thức tập thể. Chìa khoá là như nhau. Nó có thể xả ra vô thức càn khôn.
Và nếu bạn có thể lau sạch mọi phần vô thức bên dưới ý thức của bạn, bạn sẽ có nhận biết đẹp tới mức đi vào trong siêu thức sẽ là dễ dàng như chim tung cánh.
Đó là bầu trời mở của bạn. Chỉ mỗi điều bạn bị tải nặng thế… nặng tới mức bạn không thể bay được. Bây giờ không có trọng lượng. Bạn nhẹ tới mức sức hút mất lực của nó trên tâm trí của bạn; bạn có thể bay tới siêu thức, tới ý thức tập thể, tới ý thức vũ trụ.
Tính Thượng đế là ở bên trong tầm với của bạn. Bạn chỉ phải xả phần xấu bạn đã từng giữ trong ý thức của bạn, buộc chúng vào trong vô thức. Xả những phần xấu đó ra, và tính Thượng đế là ở trong tầm với của bạn. Và cả hai điều này có thể xảy ra cùng nhau: khi phần thấp hơn được lau sạch, thế giới cao hơn trở thành sẵn có cho bạn. Và nhớ, tôi nói lần nữa, nó là quá trình đơn giản.
Từ “Con đường của nhà huyền bí”, T.2, Ch.35 Không cái gì để mất