Thực tại và bản ngã

Một khách thăm hỏi nhiều người trong một thị trấn nhỏ về ông thị trưởng: `Ông thị trưởng của các ngài thuộc kiểu người nào?’

Tu sĩ nói, `Ông ấy không tốt.’

Người phục vụ cây xăng nói, `Ông ấy là kẻ ăn bám.’

Và thợ cạo nói, `Trong đời mình tôi chưa bao giờ bầu cho kẻ bất lương đó.’

Thế rồi khách thăm tới gặp ông thị trưởng, một người rất thâm hiểm, và khách thăm hỏi, `Ông được trả lương bao nhiêu để được làm việc của ông?’

Ông thị trưởng nói, `Từ lòng tốt của tôi thôi, tôi không nhận được trả lương nào cho việc đó. Tôi đã chấp nhận việc này chỉ vì vinh dự của nó!’

Đây là tình huống của bản ngã – duy nhất bạn nghĩ về bản ngã của bạn, không người nào khác. Duy nhất bạn nghĩ rằng bản ngã của bạn được lên ngôi; với mọi người khác nó không phải vậy. Không ai đồng ý với bản ngã của bạn ngoại trừ bạn; mọi người khác chống lại nó. Nhưng bạn liên tục sống trong mơ, trong ảo vọng. Bạn tạo ra hình ảnh riêng của bạn. Bạn cảm hình ảnh đó, bạn bảo vệ hình ảnh đó, và bạn nghĩ toàn thế giới tồn tại vì nó. Đây là mê sảng, điên. Đây không phải là thực tại.

Thế giới không tồn tại cho bạn. Không ai quan tâm tới bản ngã của bạn; không người nào chút nào. Dù bạn hiện hữu hay bạn không hiện hữu, điều đó không tạo ra khác biệt. Bạn chỉ là một con sóng. Con sóng tới và đi; đại dương không lo nghĩ về điều đó. Nhưng bạn nghĩ bản thân bạn là rất quan trọng.

Những người muốn làm tan biến bản ngã đầu tiên phải nhận ra sự kiện này. Và chừng nào bạn chưa thể gạt cấu trúc bản ngã của bạn sang bên, bạn sẽ không có khả năng thấy thực tại, vì bất kì cái gì bạn thấy, bất kì cái gì bạn cảm nhận, bản ngã của bạn bóp méo nó. Bản ngã cố thao túng mọi thứ vì bản thân nó. Và không cái gì ủng hộ nó, bởi vì thực tại không thể giúp cho bất kì cái gì mà là giả. Nhớ điều đó.

Thực tại không thể hỗ trợ cho bất kì cái gì mà không hiện hữu, và bản ngã của bạn là điều không thể được nhất, cái giả lớn nhất. Nó không có đó; nó là sáng tạo của bạn, sáng tạo tưởng tượng của bạn. Thực tại không thể giúp cho nó. Thực tại bao giờ cũng làm tan tành nó, bao giờ cũng phá huỷ nó. Bất kì khi nào bản ngã của bạn đi vào tiếp xúc với thực tại, thực tại tỏ ra gây sốc. Chỉ để phòng thủ bản thân bạn chống lại những cú sốc này, điều bao giờ cũng tới, liên tục tới để phá huỷ bản ngã của bạn, dần dần bạn né tránh nhìn thực tại.

Thay vì làm mất bản ngã của bạn, bạn cố né tránh nhìn thực tại. Và thế thì quanh bản ngã của bạn, bạn tạo ra thế giới giả điều bạn nghĩ là thực tại. Thế rồi bạn sống trong thế giới riêng của bạn. Bạn không trong tiếp xúc với thế giới thực, bạn không thể thế được, vì bạn sợ. Bạn đang sống trong nhà kính của bản ngã. Sợ có đó: bất kì khi nào thực tại tới tiếp xúc, bản ngã của bạn có thể bị phá huỷ, cho nên tốt hơn cả là không đi vào tiếp xúc với thực tại. Chúng ta liên tục trốn tránh thực tại chỉ để bảo vệ, để phòng thủ bản ngã không thể được này.

Tại sao tôi gọi nó là không thể được? Tại sao tôi nói nó là giả? Cố hiểu điều này. Thực tại là một: thực tại tồn tại như một toàn thể, như một toàn bộ. Bạn không thể tồn tại một mình, hay bạn có thể? Nếu cây không tồn tại, bạn sẽ không có khả năng tồn tại, vì chúng tạo ra ô xi cho bạn. Nếu không khí biến mất bạn sẽ đơn giản chết, vì không khí đó đang cho bạn sức sống, sự sống. Nếu mặt trời tắt đi bạn sẽ không còn ở đây nữa, vì hơi ấm, tia sáng, chúng là cuộc sống của bạn.

Sống tồn tại như cái toàn bộ càn khôn. Bạn không một mình, và bạn không thể tồn tại một mình. Bạn tồn tại trong thế giới. Bạn tồn tại không như sự tồn tại nguyên tử, tách rời, cô lập; bạn tồn tại trong cái toàn thể càn khôn như con sóng. Bạn có quan hệ tương hỗ. Và bản ngã cho bạn cảm giác rằng bạn là cá nhân, một mình, phân tách, cô lập. Bản ngã cho bạn cảm giác rằng bạn ở trong hòn đảo – bạn không vậy. Đó là lí do tại sao bản ngã là giả. Nó là không thực, và thực tại không thể hỗ trợ cho nó.

Cho nên chỉ có hai cách. Nếu bạn đi vào tiếp xúc với thực tại, nếu bạn trở nên mở với nó, bản ngã của bạn sẽ tan biến. Hay, bạn phải tạo ra thế giới mơ riêng của bạn, và thế rồi sống trong nó. Và bạn đã tạo ra thế giới đó. Mọi người đang sống trong mơ riêng của mình.

Mọi người tới tôi và tôi nhìn vào họ, và tôi thấy rằng họ đang ngủ say, mơ. Vấn đề của họ là từ mơ của họ, và họ muốn giải quyết chúng. Chúng không thể được giải quyết vì chúng là không thực. Làm sao bạn có thể giải quyết được vấn đề không thực? Nếu nó tồn tại, nó có thể được giải quyết – nhưng nó chẳng có ở đâu cả; nó không thể được giải quyết. Vấn đề không thực – làm sao nó có thể được giải quyết? Nó có thể được giải quyết chỉ bởi câu trả lời không thực. Nhưng câu trả lời không thực đó sẽ tạo ra những vấn đề khác mà sẽ là không thực. Và thế thì bạn rơi vào phát ngán; không có tận cùng cho nó.

Nếu bạn muốn đi tới gặp gỡ thực tại…. Và gặp gỡ thực tại là gặp gỡ Thượng đế. Thượng đế không phải là cái gì đó ẩn kín đâu đó trên trời; nó là thực tại xung quanh bạn. Thượng đế không bị ẩn kín; bạn bị ẩn kín trong cái không thực tại. Thượng đế là sự hiện diện tức khắc gần nhất, nhưng bạn bị ẩn kín trong bao nang của thế giới không thực riêng của bạn và bạn liên tục phóng chiếu nó – và trung tâm của nó là bản ngã.

Bản ngã là không thực, vì bạn không bị cô lập; bạn là một với thực tại. Bạn tồn tại như một phần hữu cơ của nó. Bạn không thể bị tách rời khỏi nó. Nếu bị tách rời, thậm chí một khoảnh khắc thôi bạn cũng không thể sống được. Mọi hơi thở, và bạn được bắc cầu với càn khôn; mọi khoảnh khắc bạn đang chuyển vào và ra, gặp gỡ cái thực và quay lại.

Bạn là nhịp đập, không phải là thực thể chết, và nhịp đập đó tồn tại trong sự hài hoà sâu sắc với cái thực. Nhưng bạn đã quên mất nhịp đập đó. Bạn đã tạo ra bản ngã chết, một khái niệm – tôi hiện hữu – và cái tôi hiện hữu này bao giờ cũng chống lại cái toàn thể: bảo vệ bản thân nó, vật lộn, trong xung đột, trong chiến tranh. Do đó có nhấn mạnh của mọi tôn giáo để làm tan biến bản ngã.

Điều đầu tiên: nó là không thực; đó là lí do tại sao nó có thể bị làm tan biến. Không cái gì thực mà có thể bị làm tan biến. Làm sao bạn có thể làm tan biến được nó? Nếu cái gì đó là thực, nó không thể bị phá huỷ; nó sẽ còn lại. Và nó sẽ còn lại dù bạn làm bất kì cái gì. Chỉ cái không thực có thể bị làm tan biến. Chúng có thể biến mất, chúng có thể đơn giản bay hơi trong không đâu cả, trong hư không. Bản ngã của bạn có thể tan biến vì nó là không thực. Nó chỉ là ý nghĩ, khái niệm; nó không có thực chất của nó.

Thứ hai: bạn thậm chí không thể mang bản ngã này liên tục trong hai mươi tư giờ. Nó là không thực tới mức bạn phải thường xuyên tiếp nhiên liệu cho nó, nuôi nó. Trong khi bạn ngủ, bản ngã không có đó. Đó là lí do tại sao buổi sáng bạn cảm thấy tươi tắn thế, vì bạn đã ở trong tiếp xúc sâu với thực tại. Thực tại đã làm trẻ lại bạn, đem lại sức sống mới cho bạn.

Trong ngủ say, bản ngã của bạn không hiện hữu. Tên bạn, hình dạng của bạn, tất cả đã tan biến. Bạn không biết bạn là ai – có giáo dục hay vô giáo dục, nghèo hay giầu, tội nhân hay thánh nhân – bạn không biết. Trong ngủ say bạn đã rơi trở lại toàn thể càn khôn; bản ngã không có đó. Buổi sáng bạn cảm thấy khoẻ lại, tươi tắn, trẻ trung. Năng lượng đã tới với bạn từ cội nguồn sâu nào đó. Bạn lại sống động. Nhưng nếu trong đêm có mơ và mơ và mơ, đến sáng bạn cảm thấy mệt mỏi vì trong mơ bản ngã còn dai dẳng. Trong mơ bản ngã còn dai dẳng, nó có đó, cho nên nó không cho phép bạn rơi vào cội nguồn nguyên thuỷ. Bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi buổi sáng.

Trong ngủ say, bản ngã không hiện hữu. Khi bạn trong yêu sâu sắc, bản ngã không hiện hữu. Khi bạn thảnh thơi, im lặng, bản ngã không hiện hữu. Khi bạn bị cuốn hút vào cái gì đó toàn bộ tới mức bạn đã quên mất, bản ngã không hiện hữu. Nghe nhạc, bạn đã quên mất rằng bạn hiện hữu – bản ngã không hiện hữu. Và thực sự, an bình tới với bạn không tới qua âm nhạc; nó tới vì bạn đã quên bản ngã. Âm nhạc là công cụ.

Nhìn mặt trời mọc hay mặt trời lặn đẹp, bạn quên mất bản thân bạn. Thế thì đột nhiên bạn cảm thấy rằng cái gì đó đã xảy ra cho bạn. Bạn không có đó; cái gì đó lớn hơn bạn có đó. Sự hiện diện này của cái lớn lao… Jesus gọi nó là Thượng đế – từ đó chỉ là biểu tượng. Mohammed gọi nó là Thượng đế – từ đó chỉ là biểu tượng. `Thượng đế’ ngụ ý cái lớn hơn bạn – một khoảnh khắc khi bạn cảm thấy rằng cái gì đó lớn hơn bạn đang xảy ra cho bạn. Và bạn có thể cảm thấy điều này chỉ khi bạn không hiện hữu. Trong khi bạn có đó, cái lớn hơn không thể xảy ra cho bạn, vì bạn là rào chắn.

Trong bất kì khoảnh khắc nào, nếu bạn thiếu vắng, Thượng đế hiện diện ở đó. Thiếu vắng của bạn là hiện diện của điều thiêng liêng. Bao giờ cũng nhớ điều đó: thiếu vắng của bạn là hiện diện của điều thiêng liêng; hiện diện của bạn là thiếu vắng của điều thiêng liêng. Cho nên thực sự vấn đề không phải là làm sao đạt tới Thượng đế, vấn đề là làm sao thiếu vắng.

Bạn không cần lo nghĩ về điều thiêng liêng, bạn có thể quên nó hoàn toàn. Không có nhu cầu nhớ ngay cả từ thượng đế. Nó là không liên quan, vì điều cơ bản không phải là Thượng đế, điều cơ bản là bản ngã của bạn. Nếu nó không có đó, Thượng đế xảy ra cho bạn. Và nếu bạn thử, nếu bạn làm nỗ lực để vươn tới Thượng đế, đạt tới Thượng đế, hay để được giải thoát, bạn có thể bỏ lỡ, vì toàn thể nỗ lực này có thể là lấy bản ngã làm trung tâm.

Đó là vấn đề cho người tìm kiếm tâm linh. Đó có thể chỉ là bản ngã đang nghĩ đạt tới Thượng đế. Bạn không thể được thoả mãn bởi thành công trần tục. Bạn đã đạt tới; trong thế giới bên ngoài bạn đã đạt tới địa vị, chức vụ, danh vọng nào đó. Bạn có quyền lực, bạn giầu, thông thái, được kính trọng, nhưng bản ngã của bạn không được thoả mãn. Bản ngã không bao giờ được thoả mãn. Và lí do? – cùng là một. Đói thực có thể được thoả mãn. Đói của bản ngã là giả; nó không thể được thoả mãn. Bất kì cái gì bạn làm sẽ là vô tích sự. Vì đói này là giả, không thức ăn nào có thể thoả mãn nó. Nếu đói là thực, nó có thể được thoả mãn.

Mọi đói tự nhiên có thể được thoả mãn – nó không là gì, không là vấn đề chút nào – nhưng đói phi tự nhiên không thể được thoả mãn. Ngay chỗ đầu tiên chúng không phải là đói – làm sao bạn có thể thoả mãn chúng được? Và chúng là không thực; chỉ trống rỗng tồn tại ở đó. Bạn liên tục ném thức ăn vào, và bạn đang ném thức ăn vào vực thẳm, vực thẳm không đáy. Bạn sẽ không đạt tới bất kì chỗ nào. Bản ngã không thể được thoả mãn.

Tôi đã nghe nói rằng khi Alexander tới Ấn Độ ai đó đã nói với ông ấy, `Ông đã bao giờ suy ngẫm về sự kiện rằng chỉ có một thế giới thôi, và nếu ông thu phục được nó thế thì ông sẽ làm gì?’

Và tương truyền rằng khi nghe điều này Alexander trở nên rất buồn và ông ấy nói, `Ta đã không nghĩ về điều đó, nhưng điều đó làm ta rất buồn. Thực sự, chỉ có một thế giới thôi và ta sẽ thu phục nó. Và khi ta đã thu phục nó rồi, thế thì ta sẽ làm gì?’

Ngay cả toàn thế giới này sẽ không làm dịu cơn khát của bạn, vì khát này là giả, không thực. Đói là không tự nhiên.

Bản ngã có thể đi tìm Thượng đế. Trong gần chín mươi chín trong một trăm trường hợp điều này đã là cảm giác của tôi – rằng bản ngã là trong việc tìm. Và thế thì việc tìm nhất định mang định mệnh thất bại ngay từ chính lúc bắt đầu, vì bản ngã không thể gặp được điều thiêng liêng, và bản ngã đang làm mọi nỗ lực để vươn tới nó. Nhớ cho rõ, thiền của bạn, lời cầu nguyện của bạn, tôn thờ của bạn, phải không là trò bản ngã. Nếu nó là vậy, bạn đang phí hoài năng lượng của bạn một cách không cần thiết. Cho nên nhận biết hoàn hảo vào.

Và đây là vấn đề nhận biết duy nhất. Nếu bạn nhận biết, bạn có thể tìm cách cho bản ngã của bạn di chuyển và làm việc. Điều đó không khó; không huấn luyện đặc biệt nào được cần. Bạn có thể nhắm mắt lại và bạn có thể thấy việc tìm kiếm là gì. Bạn có thể hỏi câu hỏi liệu bạn có thực sự tìm kiếm điều thiêng liêng không, hay liệu nó có là trò bản ngã không – vì điều đó là được kính trọng, vì mọi người nghĩ bạn có tính tôn giáo, vì sâu bên dưới bạn nghĩ, `Làm sao mình có thể được thoả mãn – mình – chừng nào mình chưa sở hữu được Thượng đế?’

Thượng đế có là thứ sở hữu của bạn không? Upanishads nói rằng người nói rằng người đó đã đạt tới Thượng đế, đã không đạt tới được, vì chính khẳng định rằng `Tôi đã đạt tới Thượng đế’, là khẳng định của bản ngã. Upanishads nói rằng người công bố rằng người đó đã biết, đã không biết. Chính việc công bố chỉ ra rằng người đó đã không biết, vì việc công bố rằng `Tôi đã biết’, tới từ bản ngã. Và bản ngã không thể biết được. Bản ngã là rào chắn duy nhất.

 

Từ “Vigyan Bhairav Mật tông – tập 3, Ch.55”