Bất kì chỗ nào chú ý của ông bừng sáng,
tại chính điểm này,
trải nghiệm.
Bất kì chỗ nào chú ý của ông bừng sáng, tại chính điểm này, trải nghiệm. Cái gì? Trải nghiệm gì? Trong kĩ thuật này, trước hết bạn phải phát triển sự chú ý. Bạn phải phát triển một loại thái độ chăm chú, chỉ thế thì kĩ thuật này sẽ trở thành có thể, để cho thế thì bất kì chỗ nào chú ý của bạn bừng sáng, bạn có thể trải nghiệm – bạn có thể trải nghiệm bản thân bạn. Chỉ bằng việc nhìn vào đoá hoa bạn có thể trải nghiệm bản thân bạn. Thế thì việc nhìn vào đoá hoa không phải chỉ là nhìn vào đoá hoa, mà là nhìn vào cả người nhìn nữa – nhưng chỉ nếu bạn biết bí mật của chú ý.
Bạn cũng nhìn vào đoá hoa, và bạn có thể nghĩ bạn đang nhìn vào đoá hoa này, nhưng bạn đã bắt đầu nghĩ về đoá hoa, và đoá hoa này bị mất đi. Bạn không còn đó nữa, bạn đã đi đâu đó khác, bạn đã chuyển đi xa. Với chú ý, điều được ngụ ý là khi bạn nhìn vào đoá hoa, bạn đang nhìn vào đoá hoa và không làm bất kì cái gì khác – dường như tâm trí đã dừng lại, dường như bây giờ không có suy nghĩ và chỉ có kinh nghiệm đơn giản về đoá hoa ở đó. Bạn ở đây, hoa ở kia, và giữa bạn cả hai không có ý nghĩ.
Đột nhiên – nếu điều này là có thể – đột nhiên, từ đoá hoa này chú ý của bạn sẽ quay lại, bật lại bản thân bạn. Nó sẽ trở thành vòng tròn. Bạn sẽ nhìn vào đoá hoa và cái nhìn sẽ quay lại; đoá hoa này sẽ phản xạ nó, bật lại nó. Nếu không có ý nghĩ, điều này xảy ra. Thế thì bạn không nhìn chỉ vào đoá hoa này, bạn đang nhìn vào người nhìn nữa. Thế thì người nhìn và đoá hoa đã trở thành hai đối thể và bạn đã trở thành nhân chứng của cả hai.
Nhưng chú ý đầu tiên phải được huấn luyện, vì bạn không có chú ý chút nào. Chú ý của bạn chỉ nhoáng lên, chuyển từ cái này sang cái kia, từ cái kia sang cái gì đó thêm nữa. Không một khoảnh khắc nào bạn chú ý. Ngay cả tôi đang nói ở đây, bạn không bao giờ nghe thấy mọi lời của tôi. Bạn nghe thấy một lời, thế rồi chú ý của bạn đi đâu đó khác; thế rồi bạn quay lại, bạn nghe lời khác, thế rồi chú ý của bạn lại đi đâu đó khác. Bạn nghe vài lời, và bạn lấp đầy kẽ hở, và thế rồi bạn nghĩ bạn đã nghe tôi.
Và bất kì cái gì bạn mang cùng bản thân bạn, nó là công việc riêng của bạn, nó là sáng tạo riêng của bạn. Chỉ vài lời bạn đã nghe từ tôi, và thế rồi bạn đã rót đầy các kẽ hở, và bất kì cái gì bạn rót vào các kẽ hở đều làm thay đổi mọi thứ. Tôi nói một lời, và bạn đã bắt đầu nghĩ về nó. Bạn không thể vẫn còn im lặng. Nếu bạn có thể vẫn còn im lặng khi nghe, bạn sẽ trở nên chú ý.
Chú ý nghĩa là tỉnh táo im lặng không ý nghĩ nào xen vào. Phát triển nó đi. Bạn có thể phát triển nó chỉ bằng việc làm nó; không có cách khác. Làm nó nhiều hơn và bạn sẽ phát triển nó. Làm bất kì cái gì, ở bất kì chỗ nào, cố phát triển nó.
Bạn đang du hành trong xe hơi, hay trong tầu hoả. Bạn đang làm gì ở đó? Cố phát triển chú ý; đừng lãng phí thời gian. Trong nửa giờ bạn sẽ ở trên tầu hoả: phát triển chú ý đi. Chỉ ở đó. Không nghĩ. Nhìn ai đó, nhìn vào tầu hoả hay nhìn ra ngoài, nhưng là cái nhìn đó, không nghĩ bất kì cái gì. Dừng suy nghĩ. Ở đó và nhìn. Cái nhìn của bạn sẽ trở thành trực tiếp, xuyên thấu, và từ mọi nơi cái nhìn của bạn sẽ được phản xạ trở lại và bạn sẽ trở nên nhận biết về người nhìn.
Bạn không nhận biết về bản thân bạn vì có bức tường. Khi bạn nhìn vào đoá hoa, đầu tiên ý nghĩ của bạn làm thay đổi cái nhìn của bạn; chúng cho mầu sắc riêng của chúng. Thế thì cái nhìn đó đi tới đoá hoa này. Nó quay lại, nhưng thế thì lần nữa các ý nghĩ của bạn cho nó mầu sắc khác. Và khi nó quay lại nó không bao giờ tìm thấy bạn ở đó. Bạn đã chuyển đi đâu đó khác, bạn không hiện hữu ở đó.
Mọi cái nhìn quay lại; mọi thứ được phản xạ, được đáp ứng, nhưng bạn không có đó để nhận nó. Cho nên hiện hữu ở đó để nhận nó đi. Cả ngày bạn có thể thử điều đó trên nhiều thứ, và dần dần bạn sẽ phát triển sự chú ý. Với chú ý đó làm điều này:
Bất kì chỗ nào chú ý của ông bừng sáng,
tại chính điểm này,
trải nghiệm.
Thế thì nhìn bất kì chỗ nào, nhưng đơn giản nhìn. Sự chú ý đã bừng sáng – và bạn sẽ trải nghiệm bản thân bạn. Nhưng yêu cầu đầu tiên là có năng lực chú ý. Và bạn có thể thực hành nó. Không có nhu cầu cho nó lấy thời gian phụ thêm nào đó.
Bất kì cái gì bạn đang làm – ăn, tắm, đứng dưới vòi hoa sen – chỉ chú ý. Nhưng vấn đề là gì? Vấn đề là ở chỗ chúng ta làm mọi thứ bằng tâm trí, và chúng ta đang liên tục lập kế hoạch cho tương lai. Bạn có thể du hành trong tầu hoả, nhưng tâm trí bạn có thể thu xếp các hành trình khác; lập trình, lập kế hoạch. Dừng việc này đi.
Một Thiền sư, Bokuju, đã nói, `Đây là cách thiền duy nhất tôi biết. Khi tôi ăn, tôi ăn. Khi tôi bước, tôi bước. Và khi tôi cảm thấy buồn ngủ, tôi ngủ. Bất kì cái gì xảy ra, xảy ra. Tôi không bao giờ can thiệp.’
Đó là mọi thứ có đó – không can thiệp. Và bất kì cái gì xảy ra, cho phép nó xảy ra; bạn đơn giản hiện hữu ở đó. Điều đó sẽ cho bạn sự chú ý. Và khi bạn có chú ý, kĩ thuật này ở ngay trong tay bạn.
Bất kì chỗ nào chú ý của ông bừng sáng,
tại chính điểm này,
trải nghiệm.
Bạn sẽ trải nghiệm người trải nghiệm; bạn sẽ rơi trở lại bản thân bạn. Từ mọi nơi bạn sẽ được bật trở lại; từ mọi nơi bạn sẽ được phản xạ lại. Toàn thể sự tồn tại sẽ trở thành tấm gương; bạn sẽ được phản xạ ở mọi nơi. Toàn thể sự tồn tại sẽ soi gương bạn, và chỉ thế thì bạn mới có thể biết bản thân bạn, không bao giờ trước đó.
Chừng nào toàn thể sự tồn tại chưa trở thành tấm gương cho bạn, chừng nào mọi phần của sự tồn tại chưa hiển lộ cho bạn, chừng nào mọi mối quan hệ chưa mở ra cho bạn…. Bạn là hiện tượng vô hạn thế – gương thường sẽ không có tác dụng. Bạn là sự tồn tại bao la bên trong tới mức chừng nào toàn thể sự tồn tại chưa trở thành tấm gương, bạn sẽ không có khả năng có được thoáng nhìn. Khi toàn thể vũ trụ trở thành tấm gương, chỉ thế thì bạn sẽ được soi gương. Trong bạn điều thiêng liêng tồn tại.
Và kĩ thuật để làm cho sự tồn tại thành tấm gương là thế này: tạo ra chú ý, trở nên tỉnh táo hơn, và thế thì bất kì chỗ nào chú ý của bạn bừng sáng – bất kì chỗ nào, hay bất kì đối thể nào bạn bừng sáng – đột nhiên trải nghiệm bản thân bạn. Điều này là có thể, nhưng ngay bây giờ là không thể được, vì bạn không đáp ứng yêu cầu cơ bản.
Bạn có thể nhìn vào đoá hoa, nhưng điều đó không phải là chú ý. Bạn chỉ chạy gần hoa, vòng quanh. Bạn đã thấy đoá hoa này khi chạy; bạn đã không ở đó lấy một khoảnh khắc. Thế thì toàn thể cuộc sống trở thành có tính thiền.
Bất kì chỗ nào chú ý của ông bừng sáng,
tại chính điểm này,
trải nghiệm.
Chỉ nhớ tới bản thân bạn.
Có lí do sâu vì điều đó kĩ thuật này có thể giúp ích. Bạn có thể ném quả bóng đập vào tường – quả bóng sẽ quay lại. Khi bạn nhìn đoá hoa hay bộ mặt, năng lượng nào đó được ném ra – cái nhìn của bạn là năng lượng. Và bạn không nhận biết rằng khi bạn nhìn, bạn đang đầu tư năng lượng nào đó, bạn đang ném ra năng lượng nào đó. Một lượng nào đó của năng lượng của bạn, của sinh lực của bạn, bị ném ra. Đó là lí do tại sao bạn cảm thấy bị cạn kiệt sau khi nhìn trên phố cả ngày: mọi người đi qua, những quảng cáo, đám đông, cửa hàng. Nhìn vào mọi thứ bạn cảm thấy cạn kiệt và thế rồi bạn muốn nhắm mắt lại để thảnh thơi. Cái gì đã xảy ra? Tại sao bạn cảm thấy cạn kiệt thế? Bạn đã ném năng lượng ra.
Phật và Mahavir cả hai nhấn mạnh rằng các sư của họ phải không nhìn quá nhiều; họ phải tập trung vào mặt đất. Phật nói rằng bạn chỉ có thể nhìn lên trước khoảng mét hai. Không nhìn đi bất kì đâu. Chỉ nhìn lên đường nơi bạn đang di chuyển. Nhìn một mét hai phía trước là đủ, vì khi bạn đã di chuyển một mét hai, lần nữa bạn sẽ nhìn lên một mét hai phía trước. Đừng nhìn quá điều đó, vì bạn không định làm phí hoài năng lượng một cách không cần thiết.
Khi bạn nhìn, bạn đang ném khối lượng năng lượng nào đó ra. Đợi, im lặng, cho phép năng lượng đó quay lại. Và bạn sẽ ngạc nhiên. Nếu bạn có thể cho phép năng lượng quay lại, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy bị cạn kiệt. Làm nó đi. Sáng mai, thử nó. Im lặng, nhìn vào một vật. Im lặng, không nghĩ về nó, và chờ đợi kiên nhẫn trong một khoảnh khắc – năng lượng sẽ quay lại; thực ra, bạn có thể được làm tái sinh lại.
Mọi người liên tục hỏi tôi… Tôi liên tục đọc cho nên họ hỏi tôi, `Tại sao mắt thầy vẫn tốt vậy? Thầy phải cần kính từ lâu trước đây.’
Bạn có thể đọc, nhưng nếu bạn đọc một cách im lặng không ý nghĩ, năng lượng quay lại. Nó không bao giờ bị phí hoài. Bạn không bao giờ cảm thấy mệt. Cả đời tôi, tôi đã từng đọc mười hai giờ một ngày, đôi khi thậm chí mười tám giờ một ngày, nhưng tôi không bao giờ cảm thấy bất kì mệt mỏi nào. Trong mắt tôi, tôi không bao giờ cảm thấy bất kì cái gì, không bao giờ mệt mỏi gì. Không ý nghĩ, năng lượng quay lại; không có rào chắn. Và nếu bạn có đó, bạn tái hấp thu nó, và việc tái hấp thu này làm khoẻ lại. Thay vì mắt bạn bị mệt mỏi chúng cảm thấy thảnh thơi hơn, sống động hơn, tràn đầy với nhiều năng lượng.
Từ “Vigyan Bhairav Mật tông – tập 3, Ch. 51”