Có một sự vụ trong đời của Jesus. Ông ấy đang rời khỏi một làng thì ông ấy thấy một người đang trên mái nhà la hét những lời tục tĩu. Jesus trèo lên thang và hỏi anh ta này, “Ông bạn ơi, ông đang làm gì vậy? Tại sao ông phí đời ông theo cách xấu thế này? Ông dường như là say.”
Người này mở mắt ra và nhận ra Jesus. Anh ta đứng dậy và cúi chào Jesus và nói, “Trời, tôi rất ốm, tôi gần chết. Ông đã ban phúc cho tôi và làm cho tôi khoẻ. Ông đã quên rồi sao? Bây giờ tôi hoàn toàn khoẻ, nhưng tôi sẽ làm gì với sự mạnh khoẻ tốt lành này? Đây là lí do tại sao tôi uống rượu.”
Jesus sửng sốt. Người này nói, “Bây giờ tôi mạnh khoẻ, tôi được cho là phải làm gì với mạnh khoẻ tốt lành này? Cho nên tôi uống rượu và bằng cách nào đó tôi xoay xở.” Nghe thấy điều này, Jesus cảm thấy buồn lớn và ông ấy trèo xuống khỏi thang.
Thế rồi ông ấy đi vào làng nơi ông ấy thấy một người đang đuổi theo một gái mãi dâm. Ông ấy dừng người này lại và hỏi anh ta, “Ông bạn, sao ông dùng sai mắt ông theo cách này?”
Người này nhận ra Jesus và nói, “Ông đã quên tôi rồi sao? Tôi đã là người mù và ông đã chạm vào tôi, thế rồi tôi đã có khả năg thấy lại. Bây giờ tôi sẽ làm gì với mắt tôi?”
Jesus rất buồn khi ông ấy rời khỏi làng. Bên ngoài làng một người đang đấm ngực và khóc. Jesus chạm đầu anh ta và hỏi, “Sao ông khóc? Có nhiều cái đẹp thế trên thế giới. Cuộc sống không dành cho khóc.”
Người này nhận ra Jesus và nói, “Ông đã quên rồi! Tôi đã chết và mọi người đã định chôn tôi, và thế rồi với phép màu của ông, ông đã mang tôi trở lại cuộc sống. Bây giờ tôi phải làm gì với cuộc sống của tôi?”
Câu chuyện này dường như là hư cấu hoàn toàn, không thực – nhưng bạn đang làm gì? Bạn đang làm gì với cuộc sống của bạn? Bất kì năng lượng nào bạn đã thu thập trong cuộc sống của bạn, bạn chỉ đang dùng nó để phá huỷ bản thân bạn. Cuộc sống chỉ có hai con đường: nếu năng lượng mà chúng ta có sẵn cho chúng ta, trong tâm trí và thân thể chúng ta, được dùng một cách phá huỷ, thế thì đây là con đường tới địa ngục; nếu cùng năng lượng này có thể được dùng một cách sáng tạo, đây là con đường tới cõi trời.
Tính sáng tạo là cõi trời và tính phá huỷ là địa ngục. Nếu bạn làm việc dùng sáng tạo năng lượng của bạn, bạn sẽ bắt đầu chuyển tới gần cõi trời hơn, và nếu bạn dùng năng lượng của bạn một cách phá huỷ bạn sẽ đi xuống địa ngục – không có nghĩa khác của cõi trời và địa ngục.
Xem xét điều bạn đang làm đi. Bạn có biết bao nhiêu năng lượng được lẩy cò bên trong ai đó khi anh ta nổi giận không? Bạn có biết rằng trong cơn giận dữ ngay cả người yếu cũng có thể nâng được tảng đá mà người đó thậm chí chắc không mơ tới việc nâng đó khi người đó bình thản? Người giận có thể áp đảo người mạnh nhưng bình thản trong một khoảnh khắc.
Có lần chuyện xảy ra ở Nhật Bản…. Đã có một nhóm người có tên là võ sĩ đạo samurai, chiến binh của nước đó, người đã làm việc sống của họ bằng chiếc kiếm. Sống và chết đã là trò chơi với họ. Một trong nhưng võ sĩ đạo đã là một chiến binh lớn và ông ấy đã là người chỉ huy quân đội. Thế rồi vợ ông ấy rơi vào yêu với một trong những người hầu ở nhà của họ. Tục lệ là nếu vợ bạn rơi vào yêu người đàn ông khác nào đó, người đó sẽ bị thách đấu đọ kiếm tay đôi. Điều đó có nghĩa là một trong họ sẽ bị giết, và bất kì người nào thắng cuộc đọ kiếm tay đôi sẽ có được người vợ.
Cho nên người hầu này đã yêu vợ của chiến binh võ sĩ đạo lớn này, và chiến binh này nói với anh ta, “Ông ngu, giờ không có cách khác nào ngoài đấu kiếm tay đôi tới chết. Bây giờ chúng ta phải đánh nhau. Sáng mai, tới với chiếc kiếm.”
Người hầu này rất hoảng sợ. Chủ của anh ta là người rất mạnh và anh ta chỉ là người hầu, dọn dẹp và quét bụi; làm sao anh ta có thể đánh nhau bằng kiếm? Anh ta thậm chí chưa bao giờ chạm tới kiếm. Anh ta nói, “Làm sao tôi có thể nâng kiếm được?”
Võ sĩ đạo đáp, “Bây giờ không đường thoát. Ngày mai ông sẽ phải đấu kiếm.”
Anh ta về nhà và anh ta nghĩ về điều đó suốt cả đêm dài. Không có lối thoát nào. Sáng hôm sau anh ta nhặt lấy kiếm – anh ta chưa bao giờ chạm tới kiếm – và rời khỏi nhà. Mọi người choáng khi thấy anh ta, vì khi anh ta tới chỗ đấu kiếm anh ta có vẻ như ngọn lửa bùng cháy. Võ sĩ đạo trở nên bồn chồn khi ông ta thấy anh ta, và ông ta hỏi người hầu, “Ông thậm chí còn biết nâng kiếm lên sao?” – anh ta thậm chí không cầm kiếm theo cách đúng.
Người hầu nói, “Bây giờ không có vấn đề, chết của tôi là chắc chắn. Và vì điều chắc chắn là tôi sẽ bị giết, thế thì tôi sẽ cố thắng. Chết là chắc chắn, cho nên tôi sẽ cố giết ông.”
Và đó là cuộc đấu kiếm tay đôi bất thường: võ sĩ đạo bị giết và người hầu thắng! Khi người hầu nhận ra rằng chết của anh ta là chắc chắn và rằng không có lối thoát, điều đó tạo ra sự bùng phát năng lượng trong anh ta. Anh ta đã không biết cách đấu kiếm và do vậy anh ta đã làm chính cái đối lập của điều được mong đợi, và điều đó đẩy anh ta thậm chí vào nguy hiểm hơn. Nhưng khi võ sĩ đạo thấy lực của việc tấn công của anh ta, giận của anh ta, sự hiện diện của anh ta, võ sĩ đạo rút lui. Mọi tri thức điêu luyện của ông ta thành vô dụng vì ông ta chiến đấu rất bình thản. Với ông ta điều này không là gì, với ông ta chiến đấu là điều rất bình thường. Ông ta cứ lùi lại cho tới khi ông ta bị giết bởi sức mạnh của năng lượng của người hầu. Ông ta chết, và người đã tuyệt đối dốt nát, người đã không quen thuộc toàn bộ với kiếm thuật, đã thắng.
Giận hay bất kì xúc động nào khác cho bạn nhiều năng lượng. Mọi tế bào sống trong thân thể bạn sinh ra năng lượng, và có nhiều khu vực năng lượng được cất giữ trong thân thể. Những khu vực này dành cho trường hợp khẩn cấp, như biện pháp an toàn, và chúng không được dùng mọi ngày.
Nếu tôi đề nghị bạn tham gia vào cuộc đua, không thành vấn đề bạn cố gắng vất vả thế nào, bạn sẽ không chạy nhanh như bạn sẽ chạy nếu ai đó đuổi theo bạn với súng. Vấn đề là ở chỗ vào những lúc như vậy năng lượng được cất giữ cho trường hợp khẩn cấp được xả ra vào luồng máu. Vào những lúc như vậy thân thể được tắm bằng năng lượng. Nếu năng lượng này không được dùng một cách sáng tạo, thế thì nó sẽ làm hại bạn, nó sẽ phá huỷ bạn.
Trong thế giới này không phải là người yếu phạm tội ác, chính là người mạnh phạm; họ bị ép buộc phạm tội vì họ có nhiều năng lượng thế. Chân lí là người yếu không thể làm hại gì mấy, nhưng người mạnh có thể làm nhiều điều hại vì họ không biết làm sao dùng năng lượng của họ một cách sáng tạo. Cho nên mọi kẻ tội phạm đều có thể bị coi là nguồn của nhiều năng lượng. Nếu như họ được cho sự hỗ trợ, năng lượng của họ có thể được biến đổi theo cách đáng ngạc nhiên. Bạn phải nhận biết rằng trong lịch sử đã từng có nhiều sự vụ mà tội nhân đã đột nhiên được biến đổi thành thánh nhân. Đã đơn giản có nhiều năng lượng tới mức biến đổi được cần và thế thì mọi thứ sẽ thay đổi.
Angulimal đã phạm nhiều lần giết người. Anh ta đã làm lời nguyện giết một nghìn người. Anh ta đã giết chín trăm chín mươi chín người, và anh ta đã đeo một chiếc vòng cổ được làm từ các ngón tay của họ. Anh ta đã chỉ cần thêm một người nữa. Bất kì khi nào mọi người nghe nói rằng Angulimal ở quanh đó họ sẽ bỏ đi, vì không ai muốn ở gần anh ta. Anh ta sẽ chẳng thèm nhìn vào người này, anh ta thậm chí chẳng nghĩ một khoảnh khắc – anh ta sẽ đơn giản giết bất kì người nào anh ta có thể tìm thấy. Ngay cả Vua Prasanjit của Bihar cũng sợ anh ta; ông ấy sẽ rùng mình khi nghe nhắc tới tên anh ta. Ông ấy đã phái nhiều lính theo dõi anh ta nhưng không thể bắt được Angulimal.
Một hôm Phật đi qua miền nhiều đồi núi. Dân làng bảo ông ấy, “Đừng đi tới đó! Thầy là sư an hoà và Angulimal sẽ giết thầy.”
Phật nói, “Ta đã chọn con đường để đi, và ta sẽ không thay đổi vì bất kì lí do nào. Nếu Angulimal có đó thế thì thậm chí có nhu cầu lớn hơn cho ta để đi tới đó. Điều còn lại là để xem liệu Angulimal sẽ giết ta hay ta sẽ giết anh ta.”
Nhưng mọi người nói, “Điều này là tuyệt đối điên! Thầy thậm chí không có vũ khí, làm sao thầy sẽ giết được Angulimal?”
Phật không phải là người bạo hành, còn Angulimal là khổng lồ, gần như người tựa quỉ. Nhưng Phật nói, “Bây giờ chúng ta phải xem liệu Angulimal giết Phật, hay Phật giết Angulimal. Và ta bao giờ cũng chỉ đi trên con đường được chọn của ta. Một khi ta chọn đường ta không thay đổi nó. Và tất cả điều đó là may mắn hơn vì ta sẽ có cơ hội gặp Angulimal. Đó là cơ hội bất ngờ.”
Cho nên Phật đã đi tới chỗ mà Angulimal đang theo dõi từ chỗ ẩn nấp bí mật của anh ta – một sư vô hại yên tĩnh bước đi trên đường. Từ chỗ nấp của mình Angulimal kêu to, “Này, đừng tới đây! Chính vì ông là sannyasin mà tôi cảnh báo ông. Quay lại đi! Tôi cảm thấy thương hại cho ông – quan sát ông bước đi yên tĩnh thế, chậm thế. Quay lại đi, đừng tới gần thêm nữa, vì tôi thường không cảm thấy thương hại bất kì ai. Tôi sẽ giết ông.”
Phật nói với anh ta, “Ta cũng thường không cảm thấy tiếc cho bất kì người nào. Và khi đó là thách thức như điều này, làm sao một sannyasin có thể rút lui được? Cho nên ta vẫn tới, và ông phải đi ra khỏi nơi ông đang nấp.”
Angulimal thực sự ngạc nhiên: “Người này phải điên rồi!” Anh ta nhặt lấy chiếc rìu và đi xuống. Khi anh ta tới gần Phật anh ta nói, “Ông đang mời chết một cách không cần thiết.”
Phật nói, “Trước khi ông giết ta, làm một điều nhỏ này. Thấy cây kia không? – ngắt bốn lá từ nó đi.”
Angulimal giơ rìu lên và chặt một cành cây và anh ta nói, “Đây là bốn nghìn lá thay vì bốn lá.”
Phật nói, “Làm thêm một điều nữa. Trước khi ông giết ta, nối lại cành đó vào cây.”
Và Angulimal nói, “Điều đó thì khó rồi.”
Phật nói, “Ngay cả đứa trẻ cũng có thể phá huỷ cái gì đó, nhưng duy nhất ai đó có thể làm cái gì đó đi tới sự sống lần nữa là người thực, người mạnh. Ông là người yếu – ông chỉ có thể phá huỷ! Dừng nghĩ về bản thân ông là người mạnh đi: ông thậm chí không thể nối lại một chiếc lá nhỏ vào cành.”
Angulimal nghĩ nghiêm túc trong một khoảnh khắc và nói, “Điều đó là đúng. Thực sự có cách nào nối lại cành này không?”
Phật nói, “Có chứ! Đó là con đường mà ta đang ở trên đó.”
Angulimal nghĩ, và tâm trí bản ngã của anh ta lần đầu tiên nhận ra rằng không có sức mạnh trong việc giết hại; ngay cả người yếu cũng có thể giết. Cho nên anh ta nói, “Tôi không yếu, nhưng tôi có thể làm gì?”
Phật nói, “Đi theo ta.”
Angulimal trở thành sư! Anh ta đi vào làng để xin của bố thí vào chính ngày đó, cho nên mọi trở nên sợ. Họ trèo lên mái nhà và bắt đầu ném đá vào anh ta. Anh ta ngã xuống, chảy máu; anh ta bị đá ném trúng từ mọi nơi. Và Phật tới gần anh ta và nói, “Angulimal, brahmin Angulimal, dậy đi! Hôm nay ông đã chứng tỏ lòng dũng cảm. Khi đá họ ném đập vào ông, tim ông đã không đầy giận. Và ngay cả khi thân thể ông bắt đầu chảy máu và ông bị thương, tim ông đã đầy tình yêu với họ. Ông đã chứng tỏ rằng ông là con người. Ông đã trở thành một brahmin, người đã đi tới biết điều thiêng liêng.”
Khi Prasanjit nghe nói về thay đổi trong Angulimal ông ta đi tới gặp Phật. Ông ta ngồi xuống và nói, “Tôi đã nghe nói rằng Angulimal đã trở thành sư. Tôi có thể gặp ông ấy được không?”
Phật nói, “Sư đang ngồi cạnh ta là Angulimal.”
Nghe thấy điều này, tay và chân Prasanjit bắt đầu bủn rủn run lên. Sư này vẫn được gọi bằng cùng cái tên đó, và nỗi sợ mà ông ấy đã cảm thấy đã không thay đổi.
Nhưng Angulimal nói, “Đừng sợ. Người đó mất rồi! Năng lượng đã là của người đó đã được biến đổi. Bây giờ tôi đang trên con đường khác. Bây giờ cho dù ông giết tôi, tôi sẽ không nghĩ xấu về ông.”
Mọi người hỏi Phật làm sao một người độc ác thế có thể được biến đổi thế. Phật bảo họ, “Vấn đề không phải là tốt hay xấu, vấn đề chỉ là việc biến đổi năng lượng.”
Không ai trên thế giới này là tội nhân và không ai là thánh nhân. Đây chỉ là những con đường cho năng lượng. Có nhiều năng lượng được cất giữ bên trong thân thể chúng ta, và năng lượng này phải được dùng một cách sáng tạo.
Cho nên thứ nhất, khi một xúc động nảy sinh, xả nó ra qua thân thể bạn dưới dạng bất kì bài tập nào. Thứ hai, học có tính sáng tạo. Bạn làm mọi thứ mà không có tính sáng tạo.
Đêm hôm qua tôi đã nói về cách thức vào thời xưa từng làng đều có một thợ sửa giầy, và bất kì khi nào ai đó đi giầy thợ sửa giầy sẽ nói một cách tự hào, “Tôi đã làm ra chúng đấy.” Đó là lòng tự hào của nghệ nhân. Người khác sẽ làm bánh xe cho xe kéo, và với lòng tự hào người đó nữa sẽ nói, “Chúng được tôi làm ra đấy.”
Vào thời nay bạn đã đánh mất sự hài lòng từ việc sáng tạo – không mấy thứ còn lại mà được làm bởi bàn tay con người. Bạn không sáng tạo ra bất kì cái gì. Cách thức thế giới là đúng bây giờ, sẽ sớm không còn lại bất kì cái gì được bàn tay con người làm ra. Và niềm vui người ta thường có được từ việc tạo ra cái gì đó đã biến mất. Nếu cái đó bị phá huỷ, điều gì sẽ xảy ra cho mọi năng lượng này? – nó sẽ trở thành có tính phá huỷ. Một cách tự nhiên, năng lượng phải chuyển theo hướng nào đó, hoặc hướng tới phá huỷ hoặc hướng tới sáng tạo.
Học dẫn dắt cuộc sống sáng tạo đi. Tính sáng tạo ngụ ý rằng bạn làm cái gì đó chỉ vì niềm vui nó cho bạn. Bạn có thể làm điêu khắc, viết bài hát, hát bài ca, chơi đàn sitar – không thành vấn đề bạn làm gì, nhưng làm nó chỉ vì vui thích và không như một nghề. Làm cái gì đó trong cuộc sống mà chỉ vì vui thích, cái gì đó không phải là nghề của bạn. Thế thì mọi năng lượng phá huỷ sẽ được biến đổi và sẽ trở thành có tính sáng tạo.
Tôi đã yêu cầu các bạn hướng lại cảm xúc của bạn, và cho cuộc sống bình thường này chiều hướng sáng tạo. Đừng lo nghĩ, bạn có thể chỉ làm vườn quanh nhà bạn và yêu cây cối và nhận vui thích trong chúng. Bạn không phải làm gì mấy đâu – mài tỉa hòn đá và làm ra bức tượng từ nó! Mọi người thông minh đều cần làm cái gì đó sáng tạo bên cạnh phương tiện kiếm sống của mình. Ai đó không dành thời gian cho tính sáng tạo sẽ lâm vào phiền muộn, và người đó sẽ làm tàn tạ cuộc sống riêng của người đó.
Bạn có thể viết bài hát nhỏ – bạn không phải làm gì mấy. Đi tới bệnh viện và tặng hoa cho người ốm. Nếu bạn thấy người ăn xin trên đường, cho người đó cái ôm. Làm cái gì đó sáng tạo mà chỉ vì vui thích của bạn, trong đó bạn không phải cho bất kì cái gì và bạn không phải nhận bất kì cái gì; bản thân hành động này là niềm vui của bạn.
Cho nên chọn một hoạt động trong cuộc sống của bạn đi, cái chỉ dành cho vui thích của bạn. Hướng mọi năng lượng của bạn tới nó, và thế thì sẽ không có năng lượng có tính phá huỷ nào còn lại. Bạn càng có tính sáng tạo, giận của bạn càng sẽ biến mất. Giận là dấu hiệu của người không sáng tạo. Bạn mang nhiều năng lượng thế bên trong bản thân bạn – nó sẽ đi đâu? Nó sẽ đi ra qua dục, qua ham muốn dục. Nó phải đi ra bằng cách nào đó.
Lí do mà nhiều người sáng tạo thế, các nhà điêu khắc, hoạ sĩ hay nhà thơ lớn vẫn còn không kết hôn là ở chỗ mọi năng lượng của họ đã được dùng cho quá trình sáng tạo của họ. Năng lượng của họ đã được biến đổi, được thăng hoa. Nếu mà nó không được thăng hoa nó chắc đã được dùng theo cách ít sáng tạo nhất, trong việc tạo ra trẻ con. Thế thì năng lượng mà đáng ra có thể đã được dùng để tạo ra cái gì đó lớn lao, thơ ca lớn, bức tranh lớn, chắc đã được dùng cho việc sinh sản. Cho nên điều rất quan trọng là thăng hoa năng lượng, giải thoát nó.
Cho nên nhớ điều này, rằng để làm thuần khiết toàn bộ thân thể bạn phải cố sống cuộc sống một cách sáng tạo. Chỉ người có tính sáng tạo có thể có tính tôn giáo – không người nào khác có thể có tính tôn giáo.
Từ “Con đường của Thiền”, Ch.2
