Nhưng, nhìn vào tâm trí con người mà xem. Nó thu thập cơ cực, nó thu thập khổ, thu thập đau. Nó không bao giờ thu thập các khoảnh khắc sướng. Nó liên tục thu thập cơ cực. Thế thì cuộc sống trở thành địa ngục. Nó là bộ sưu tập của bạn; nó là cách bạn nhìn vào mọi thứ.
Bạn liên tục nói rằng sướng chỉ là tạm thời. Nhưng không ai nói rằng khổ là tạm thời, không ai nói rằng đau là tạm thời. Bạn liên tục cảm thấy rằng đau là thường hằng, khổ là thường hằng, và sướng chỉ là tạm thời. Điều này là sai. Cả hai là tương tự và tương đương. Cả hai đều tạm thời.
Và chung cuộc, điều đảo lại là đúng. Khổ chứng tỏ là tạm thời và phúc lạc chứng tỏ là vĩnh hằng. Nhưng ngay bây giờ, với tâm trí này, mọi thứ đều là tạm thời. Khổ tới rồi đi, phúc lạc tới rồi đi. Nhưng bạn liên tục thu thập khổ cho nên dường như nó là thường hằng; và bạn không bao giờ thu thập, bạn không bao giờ ấp ủ và nuôi dưỡng sướng và những khoảnh khắc sung sướng cho nên chúng có vẻ như tạm thời.
Đây là chọn lựa của bạn. Đổi chọn lựa này đi – vì với quá nhiều khổ được thu thập, bạn sẽ tập hợp nhiều khổ hơn. Khổ sẽ tăng lên; bạn đang giúp cho nó tăng lên. Thế thì một khoảnh khắc có thể tới khi bạn bị che phủ bởi khổ tới mức bạn không thể thấy được phúc lạc nào là có thể. Thế thì bạn trở thành tiêu cực toàn bộ.
Làm điều ngược lại hoàn toàn đi. Chỉ điều đó giúp cho thiền của bạn. Bất kì khi nào khổ xảy ra, đừng thu thập nó. Cho phép nó xảy ra, nhưng không nuôi dưỡng nó. Tại sao liên tục nói về nó? Mọi người đều nói về khổ của mình. Tại sao có nhiều nhấn mạnh về nó thế? Tại sao cho nó nhiều chú ý thế? Nhớ một trong các luật: rằng bất kì cái gì bạn chú ý tới nhiều đều phát triển lên. Chú ý là yếu tố giúp cho phát triển. Nếu bạn chú ý tới cái gì đó, nó phát triển nhiều hơn.
Bây giờ, các nhà sinh học nói rằng đứa trẻ lớn lên nhiều hơn nếu nó được yêu vì, qua yêu, nó nhận được nhiều chú ý hơn. Ngay cả cây cũng phát triển hơn nếu người làm vườn cho nó sự chú ý. Nếu nó bị bỏ quên, nếu mọi thứ khác được trao cho nó – đất phù hợp, có phân bón, mưa, ánh mặt trời; mọi thứ được trao cho nó ngoại trừ chú ý có ý thức – nó mất thời gian lâu hơn để phát triển. Bây giờ đây là sự kiện khoa học: được quan sát và được thấy là đúng. Nếu bạn yêu cây và bạn chú ý nhiều tới nó, nếu bạn nói chuyện với nó, nếu bạn đôi khi nói với nó, “Tớ yêu cậu,” nó phát triển nhanh hơn. Chú ý là vitamin.
Điều sống động nhất trong sự tồn tại là chú ý. Nếu không ai yêu bạn, bạn bắt đầu héo hắt. Nếu không ai chú ý tới bạn, chết lắng đọng lại. Bạn muốn chết. Nếu ai đó chú ý tới bạn, bạn lại trở nên sống động. Chú ý là cuộc sống, sống động.
Nếu không ai yêu bạn, bạn sẽ tự tử, vì bạn không có khả năng yêu bản thân bạn. Nếu bạn có khả năng yêu bản thân bạn, nếu bạn có khả năng trao chú ý cho bản thân bạn, bạn sẽ không cần sự chú ý của bất kì ai khác. Phật có thể sống một mình trên trái đấy này. Bạn không thể sống một mình được. Nếu bạn một mình, bạn sẽ ngay lập tức tự tử. Bạn sẽ nói, “Phỏng có ích gì? Sao mình phải sống? Ai sẽ yêu mình? Mình sẽ yêu ai?”
Bên trong cũng thế, về mặt tâm lí học cũng thế, cùng luật này áp dụng được. Nếu bạn chú ý nhiều tới khổ, bạn giúp cho nó phát triển. Nếu bạn chú ý nhiều tới sướng, bạn giúp cho nó phát triển. Đừng là kẻ thù riêng của bạn. Nếu bạn chìm ngập trong khổ đó là vì bạn đã chú ý tới những điều sai. Dịch chuyển chú ý của bạn đi. Cho dù bạn chỉ có một kí ức về khoảnh khắc phúc lạc nó là đủ. Chú ý tới nó và nó sẽ phát triển. Hạt mầm sẽ mọc ra và nó sẽ trở thành cây lớn. Thế thì bạn có thể nghỉ ngơi trong bóng của nó, bạn có thể nhảy múa trong bóng của nó. Bạn có thể thảnh thơi dưới nó.
Từ “Giả kim thuật mới”, Ch.12 Bài học về hài hoà
