Việc khác. Bạn đã dùng các từ ‘dục’ và ‘yêu’. Bình thường chúng ta dùng cả hai từ này dường như chúng có liên kết bên trong. Chúng không có đâu. Yêu chỉ tới khi dục đã đi. Trước đó, yêu chỉ là thèm khát, việc làm quen, và không gì khác. Nó chỉ đang chuẩn bị nền cho hành động dục. Nó không là gì ngoài việc làm quen cho dục, lời giới thiệu. Cho nên càng nhiều dục có đó ở giữa hai người, càng ít yêu sẽ có đó vì thế thì lời nói đầu không được cần.
Nếu hai người đang trong yêu, và nếu không có dục giữa họ, sẽ có nhiều yêu lãng mạn. Nhưng khoảnh khắc dục bước vào, yêu đi ra. Dục là cộc lốc thế. Trong bản thân nó, nó là bạo hành thế. Nó cần làm quen; nó cần vuốt ve chiều chuộng. Yêu, như chúng ta biết nó, chỉ là mặc quần áo cho sự kiện dục trần trụi. Nếu bạn nhìn sâu vào trong điều bạn gọi là yêu bạn sẽ thấy dục đứng đó, chuẩn bị nhảy vào. Nó bao giờ cũng ở góc quanh đó. Yêu đang nói. Dục đang chuẩn bị.
Cái gọi là yêu này được liên kết với dục, nhưng chỉ là lời giới thiệu. Nếu dục tới, thế thì yêu sẽ bỏ đi. Đó là lí do tại sao hôn nhân giết chết yêu lãng mạn, và giết nó một cách tuyệt đối. Hai người trở nên quen thuộc lẫn nhau và việc vuốt ve chiều chuộng, yêu, trở thành không cần thiết.
Yêu thực không phải là lời giới thiệu. Nó là hương thơm. Nó không có trước dục, mà sau dục. Nó không là lời mở đầu mà là lời kết. Nếu bạn đã đi qua dục và cảm thấy từ bi với người kia, thế thì yêu phát triển. Và nếu bạn thiền, bạn sẽ cảm thấy từ bi. Nếu bạn thiền trong hành động dục, thế thì đối tác dục của bạn sẽ không chỉ là công cụ cho vui thú thể chất của bạn. Bạn sẽ cảm thấy biết ơn người đó vì cả hai bạn đã đi tới thiền sâu.
Khi bạn thiền trong dục, sự thân thiết mới sẽ nảy sinh giữa hai người các bạn vì, qua nhau, các bạn đã đi vào trong giao cảm với tự nhiên; qua nhau, các bạn đã có thoáng nhìn vào những chiều sâu không biết của thực tại. Các bạn sẽ cảm thấy biết ơn và từ bi lẫn nhau: từ bi vì đau khổ; từ bi vì tìm kiếm; từ bi vì người bạn, người bạn lữ khách.
Nếu dục trở nên có tính thiền, chỉ thế thì mới có hương thơm vấn vương đằng sau: cảm giác mà không phải là vuốt ve chiều chuộng của dục mà là sự chín chắn, trưởng thành, việc nhận ra có tính thiền. Cho nên nếu hành động dục trở thành có tính thiền, bạn sẽ cảm thấy yêu. Yêu là tổ hợp của lòng biết ơn, sự thân thiết và từ bi. Nếu ba điều này có đó, thế thì bạn đang trong yêu.
Nếu yêu này phát triển, nó sẽ siêu việt trên dục. Yêu phát triển qua dục, nhưng đi ra ngoài dục. Cũng như hoa nó tới qua rễ, nhưng đi ra ngoài. Và nó sẽ không quay lại; không có việc đảo ngược. Cho nên nếu yêu phát triển, không dục nào sẽ có đó. Thực ra, đó là một trong những cách để biết rằng yêu đã phát triển. Dục giống như vỏ trứng, vỏ qua đó yêu phải nổi lên. Khoảnh khắc nó nổi lên, vỏ sẽ không còn đó. Nó sẽ bị vỡ ra, bị bỏ đi.
Dục có thể đạt tới yêu chỉ khi thiền có đó, bằng không thì không đạt tới đâu. Nếu thiền không có đó, cùng dục đó sẽ được lặp lại và bạn sẽ trở nên chán. Dục sẽ trở nên đờ đẫn thêm dần, và bạn sẽ không cảm thấy biết ơn người kia. Thay vì thế, bạn sẽ cảm thấy bị lừa; bạn sẽ cảm thấy không thân thiện với người kia. Người kia chi phối bạn. Người kia chi phối qua dục, vì nó đã trở thành nhu cầu cho bạn. Bạn đã trở thành nô lệ vì bạn không thể sống mà không có dục. Bạn không bao giờ có thể cảm thấy thân thiện hướng tới ai đó mà bạn đã trở thành nô lệ.
Cả hai sẽ cảm thấy cùng một điều này: rằng người kia là người chủ. Việc chi phối sẽ bị phủ nhận và bị tranh đấu, nhưng dục sẽ vẫn được lặp lại. Nó sẽ trở thành thường lệ hàng ngày. Bạn tranh đấu với đối tác dục của bạn, và thế rồi làm mọi thứ lại là đúng lần nữa. Thế rồi các bạn lại tranh đấu; thế rồi các bạn lại vui vẻ để giành thiện cảm. Yêu nhiều nhất chỉ là việc điều chỉnh. Bạn không thể cảm thấy thân thiết; không có từ bi. Thay vì thế sẽ có ác nghiệt và bạo hành; bạn sẽ cảm thấy bị lừa. Bạn đã trở thành nô lệ, dục sẽ không có khả năng phát triển trong yêu. Nó sẽ vẫn còn chỉ là dục.
Đi qua dục đi! Đừng sợ nó, vì sợ không dẫn tới đâu cả. Nếu người ta phải sợ bất kì cái gì, đó chỉ là bản thân sợ. Đừng sợ dục và đừng tranh đấu với nó vì điều đó nữa cũng là một loại sợ. “Đánh hay chạy” – đánh hay thoát – đây là hai con đường của sợ. Cho nên đừng thoát khỏi dục; đừng tranh đấu với nó. Chấp nhận nó; coi nó đương nhiên có. Đi sâu vào trong nó, biết nó một cách toàn bộ, hiểu nó, suy ngẫm trong nó – và bạn sẽ siêu việt trên nó. Phút bạn thiền trong hành động dục, cánh cửa mới được mở ra. Bạn bắt gặp chiều hướng mới, cái rất không biết, cái chưa từng nghe thấy, và phúc lạc lớn chảy qua.
Bạn sẽ bắt gặp cái gì đó phúc lạc tới mức dục sẽ trở thành không liên quan và tự bản thân nó sẽ rút đi. Bây giờ năng lượng của bạn sẽ không còn chảy theo hướng đó. Năng lượng đã chảy hướng tới phúc lạc. Vì phúc lạc xuất hiện trong dục, năng lượng chảy tới nó, nhưng nếu bạn tìm kiếm phúc lạc hơn – phúc lạc siêu việt trên dục, cái đi ra ngoài dục, phúc lạc mà hoàn thành nhiều hơn, sâu hơn, lớn hơn – thế thì, bởi bản thân nó, năng lượng sẽ dừng chảy hướng tới dục.
Khi dục trở thành thiền nó nở hoa trong yêu, và việc nở hoa này là chuyển động hướng tới điều thiêng liêng. Đó là lí do tại sao yêu là thiêng liêng. Dục là vật lí; yêu là tâm linh. Và nếu hoa của yêu có đó, lời cầu nguyện sẽ tới; nó sẽ đi theo. Bây giờ bạn không xa khỏi điều thiêng liêng. Bạn ở gần nhà.
Bây giờ, bắt đầu thiền về yêu đi. Đây là bước thứ hai. Khi khoảnh khắc của giao cảm có đó, khi khoảnh khắc của yêu có đó, bắt đầu thiền đi. Đi sâu vào trong nó; nhận biết về nó. Bây giờ thân thể không gặp gặp gỡ. Trong dục, thân thể đã gặp gỡ; trong yêu, hồn gặp gỡ. Nó vẫn là gặp gỡ, gặp gỡ giữa hai người.
Bây giờ, nhìn yêu như bạn đã nhìn dục. Nhìn giao cảm, gặp gỡ bên trong, giao hợp bên trong. Thế thì bạn sẽ siêu việt trên ngay cả yêu, và bạn sẽ đi tới lời cầu nguyện. Lời cầu nguyện này là cánh cửa. Nó vẫn là gặp gỡ, nhưng không phải là gặp gỡ giữa hai người. Nó là giao cảm giữa bạn và cái toàn thể. Bây giờ người kia, như con người, bị bỏ đi. Chính là cái kia nhưng không là người – toàn thể sự tồn tại – và bạn.
Nhưng lời cầu nguyện vẫn là gặp gỡ, cho nên chung cuộc nó cũng phải được siêu việt lên. Trong lời cầu nguyện, người sùng kính và điều thiêng liêng là khác nhau; bhakta và Bhagwan là khác nhau. Nó vẫn là gặp gỡ. Đó là lí do tại sao Meera, hay Theresa, có thể dùng các thuật ngữ dục cho kinh nghiệm lời cầu nguyện của họ.
Người ta phải thiền trong những khoảnh khắc cầu nguyện. Lần nữa, là nhân chứng cho nó. Thấy giao cảm giữa bạn và cái toàn thể. Điều này yêu cầu nhận biết tinh tế nhất có thể được. Nếu bạn có thể nhận biết về gặp gỡ giữa bạn và cái toàn thể, thế thì bạn siêu việt trên bản thân bạn và cái toàn thể, cả hai. Thế thì bạn là cái toàn thể. Và trong cái toàn thể này, không có nhị nguyên; chỉ có tính một.
Tính một này được tìm qua dục, qua yêu, qua lời cầu nguyện. Tính một này là điều được khao khát. Ngay cả trong dục, khao khát này là về tính một. Phúc lạc tới vì, trong một khoảnh khắc, bạn đã trở thành một. Dục làm sâu sắc hơn trong yêu, yêu làm sâu sắc hơn trong lời cầu nguyện, và lời cầu nguyện làm sâu sắc hơn trong siêu việt toàn bộ, tính một toàn bộ.
Việc làm sâu sắc hơn này bao giờ cũng là qua thiền. Phương pháp bao giờ cũng là như nhau. Các mức độ khác nhau, các chiều hướng khác nhau, các bước khác nhau, nhưng phương pháp là như nhau. Đào vào trong dục và bạn sẽ thấy yêu. Đi sâu vào trong yêu và bạn sẽ tới lời cầu nguyện. Đào vào trong lời cầu nguyện và bạn sẽ bùng nổ trong tính một. Tính một này là cái toàn bộ, tính một này là phúc lạc, tính một này là cực lạc.
Cho nên điều bản chất là không lấy thái độ tranh đấu. Trong mọi sự kiện, điều thiêng liêng hiện diện. Nó có thể bị bóp méo, nó có thể bị che phủ, nhưng bạn phải cởi nó ra, lột trần nó ra. Bạn sẽ thấy vẫn có quần áo tinh vi hơn. Lần nữa, lại cởi nó ra. Chừng nào bạn chưa bắt gặp tính một trong sự trần trụi toàn bộ của nó, bạn sẽ không tìm ra sự thoả mãn, bạn sẽ cảm thấy không được hoàn thành.
Khoảnh khắc bạn đi tới cái một không bị bóp méo, cái một không bị che đậy, bạn trở thành một với nó, vì khi bạn biết cái được lột trần, nó không là một mà là bạn. Thực ra, mọi người đang tìm bản thân mình qua người khác. Người ta phải tìm ra nhà riêng của mình bằng việc gõ cửa nhà người khác.
Khoảnh khắc thực tại được lột trần bạn là một với nó, vì khác biệt chỉ là về quần áo. Quần áo là rào chắn, cho nên bạn không thể lột trần thực tại chừng nào bạn chưa lột trần bản thân bạn. Đó là lí do tại sao thiền là vũ khí kép: nó lột trần thực tại và nó lột trần bạn nữa. Thực tại trở nên trần trụi và bạn trở nên trần trụi. Và trong khoảnh khắc của trần trụi toàn bộ, trống rỗng toàn bộ, bạn trở thành một.
Tôi không chống lại dục. Điều đó không có nghĩa tôi ủng hộ dục. Nó ngụ ý rằng tôi ủng hộ cho việc đi sâu vào trong nó và làm lộ ra cõi bên kia. Cõi bên kia bao giờ cũng có đó, nhưng dục bình thường là dục gây chuyện-và-bỏ trốn, cho nên không ai đi sâu. Nếu bạn có thể đi sâu, bạn sẽ cảm thấy biết ơn với điều thiêng liêng rằng, qua dục, cánh cửa được mở ra. Nhưng nếu dục chỉ là gây chuyện-và-bỏ trốn, bạn sẽ không bao giờ biết rằng bạn đã ở gần với cái gì đó lớn hơn.
Chúng ta tinh ranh tới mức chúng ta đã tạo ra yêu giả, cái không tới sau dục mà tới trước nó. Đó là thứ nhân tạo, được luyện tập. Đó là lí do tại sao chúng ta cảm thấy rằng yêu bị mất khi dục được đáp ứng. Yêu chỉ là lời nói đầu, và giờ lời nói đầu không còn được cần nữa. Nhưng yêu thực bao giờ cũng ở ngoài dục; nó đang ẩn nấp đằng sau dục. Đi sâu vào trong nó, thiền trong nó một cách tôn giáo, và bạn sẽ nở hoa trong trạng thái yêu của tâm trí.
Tôi không chống dục và tôi không ủng hộ yêu. Bạn sẽ phải siêu việt trên nó. Thiền về nó đi; siêu việt trên nó đi. Với thiền tôi ngụ ý bạn phải trải qua nó tỉnh táo, nhận biết đầy đủ. Bạn phải không đi qua nó một cách mù quáng, vô ý thức. Phúc lạc lớn có đó, nhưng bạn có thể đi qua bằng việc mù và bỏ lỡ nó. Việc mù này phải được biến đổi; bạn phải trở thành người mở mắt. Với mắt mở, dục có thể đem bạn lên con đường của tính một.
Giọt nước có thể trở thành đại dương. Đó là khao khát trong tim của mọi giọt nước. Trong mọi hành động, trong mọi ham muốn, bạn sẽ thấy cùng khao khát này. Làm lộ nó ra, đi theo nó. Nó là cuộc phiêu lưu lớn! Như chúng ta sống cuộc sống của mình ngày nay, chúng ta là vô ý thức. Nhưng chừng này có thể được làm. Nó là gian nan, nhưng nó không là không thể được. Nó đã là có thể được cho Jesus, cho Phật, cho Mahavira, và nó là có thể cho mọi người khác.
Khi bạn đi vào trong dục với sự mãnh liệt này, với tỉnh táo này, với nhạy cảm này, bạn sẽ siêu việt trên nó. Sẽ không có bất kì chế ngự nào chút nào. Khi bạn siêu việt, sẽ không có dục, thậm chí không có chế ngự dục. Sẽ có yêu, lời cầu nguyện, và tính một.
Đây là ba trạng thái của yêu: yêu vật lí, yêu tâm lí và yêu tâm linh. Và khi ba trạng thái này được siêu việt, có điều thiêng liêng. Khi Jesus nói, “Thượng đế là yêu,” đây đã là định nghĩa gần nhất có thể được, vì điều cuối cùng chúng ta biết trên con đường tới Thượng đế là yêu. Bên ngoài điều đó là cái không biết, và cái không biết không thể được xác định. Chúng ta chỉ có thể chỉ ra điều thiêng liêng qua việc nhận ra cuối cùng của chúng ta: yêu. Bên ngoài điểm yêu đó, không có kinh nghiệm vì không có người trải nghiệm. Giọt nước đã trở thành đại dương!
Đi từng bước một, nhưng với thái độ thân thiện, không căng thẳng, không tranh đấu. Chỉ đi với tỉnh táo. Tỉnh táo là ánh sáng duy nhất trong đêm tối của cuộc sống. Với ánh sáng này, đi vào trong nó. Tìm và kiếm mọi góc. Mọi nơi đều là điều thiêng liêng, cho nên đừng chống lại bất kì cái gì.
Nhưng đừng vẫn còn lại với bất kì cái gì nữa. Đi ra bên ngoài đi, vì phúc lạc lớn hơn vẫn đang đợi bạn. Cuộc hành trình này phải tiếp tục. Nếu bạn ở gần dục, dùng dục. Nếu bạn ở gần yêu, dùng yêu. Đừng nghĩ dưới dạng kìm nén hay chế ngự; đừng nghĩ dưới dạng tranh đấu. Điều thiêng liêng có thể ẩn kín đằng sau bất kì cái gì, cho nên đừng tranh đấu. Đừng trốn khỏi bất kì cái gì. Thực ra, nó ở đằng sau mọi thứ, cho nên dù bạn ở bất kì chỗ nào, lấy cánh cửa gần nhất và bạn sẽ tiến bộ. Đừng trở thành tù đọng ở bất kì chỗ nào và bạn sẽ đạt tới, vì sự sống là ở mọi nơi.
Jesus nói, “Dưới mọi tảng đá là Chúa,” nhưng bạn chỉ nhìn đá. Bạn sẽ phải trải qua trạng thái tâm trí toàn đá này. Khi bạn nhìn dục như kẻ thù, nó trở thành đá. Thế thì nó trở thành không trong suốt; bạn không thể nhìn ra ngoài nó. Dùng nó, thiền về nó, và đá sẽ trở thành giống như kính. Bạn sẽ thấy đằng sau nó, và bạn sẽ quên kính. Cái ở đằng sau kính sẽ được ghi nhớ.
Bất kì cái gì trở thành trong suốt sẽ biến mất. Cho nên đừng làm dục thành đá; làm nó thành trong suốt đi. Và nó trở thành trong suốt qua thiền.
Từ “Tâm lí của bí truyền”, ch.3