Tôi không hiểu tại sao lại khó duy trì thức tỉnh trong bài giảng và bài giảng ghi băng. Vậy mà dường như nó không tạo ra khác biệt dù tôi thức hay ngủ, sau đó, trong cả hai trường hợp, tôi không thể nhớ được thầy đã nói cái gì. Vậy mà tôi cảm thấy xúc động sâu sắc bên trong. Thầy có thể giải thích được không?
Kalika, đây là cách lắng nghe tôi. Bạn đã tìm ra chìa khoá. Vấn đề không phải là nghe điều tôi đang nói – nó thực sự không liên quan; không có nhu cầu nhớ nó nữa. Thực ra, nhớ nó sẽ là nguy hiểm; nó sẽ trở thành tri thức, nó sẽ là kí ức của bạn, nó sẽ tôn cao bản ngã của bạn. Điều đó là hoàn toàn đúng, thực ra điều đó bao giờ cũng phải như vậy: bạn không cần nhớ nó, để nó tuột ra khỏi kí ức. Lắng nghe nó một cách toàn bộ có thể được, nhưng không cố nhớ nó chút nào. Bạn không chuẩn bị cho bất kì sát hạch nào, bạn đang chuẩn bị cho việc bùng nổ. Và việc bùng nổ sẽ không xảy ra trong kí ức của bạn, nó sẽ xảy ra trong tim bạn. Và tim biết, nó bao giờ cũng có cách biết riêng của nó.
Cho nên cho dù bạn rơi vào ngủ, tim vẫn liên tục thấm đẫm. Đó là lí do tại sao bạn nói: Vậy mà tôi cảm thấy xúc động sâu sắc bên trong. Vâng, đó là cách nó vậy. Toàn thể sự việc là ở chỗ bạn mở với tôi. Nếu, trong việc mở đó, bạn bắt đầu rơi vào giấc ngủ, không cái gì phải lo nghĩ – chỉ tâm trí đang rơi vào ngủ. Vì tâm trí không được dùng đó là lí do tại sao tâm trí nói ‘Vậy phỏng có ích gì? Để mình ngủ.’ Tâm trí chỉ biết hai điều: hoặc nghĩ hoặc ngủ. Khi bạn không có bất kì cái gì để nghĩ, bạn bắt đầu nghĩ tới đi ngủ; khi bạn đã ngủ đủ, bạn bắt đầu nghĩ lại. Tâm trí liên tục chuyển trong bánh xe này: nghĩ, ngủ, nghĩ, ngủ.
Cái gì đó khác đang xảy ra ở đây, và bạn không quen với điểm thứ ba: rằng bạn có thể ở trong trạng thái mà không có ngủ và không có ý nghĩ nữa. Đây là cái gì đó mới, tâm trí không quen chút nào với nó; cho nên khi bạn bắt đầu lắng nghe tôi, tâm trí nói ‘Mình không được cần, cho nên để mình đi ngủ. Tại sao phí thời gian?’ Tâm trí rơi vào ngủ. Đừng lo nghĩ, vì ngủ của tâm trí có thể là thức của tim; và thức của tâm trí có thể là ngủ của tim.
Làm sao phán xét liệu đó chỉ là ngủ hay thức của tim? Phán xét là đơn giản, vì bạn nói: Vậy mà tôi cảm thấy xúc động sâu sắc bên trong, do vậy tim là thức. Và tôi không muốn quan hệ với tâm trí bạn chút nào, tôi muốn quan hệ với tim bạn. Cho nên đôi khi nếu bạn cảm thấy thích rơi vào ngủ, rơi vào ngủ đi. Nhưng chỉ nhớ nếu về sau bạn cảm thấy xúc động sâu sắc, điều đó là được; bằng không nó chỉ là ngủ, thế thì tốt hơn cả là giữ thức.
Nhưng với Kalika điều đó đang xảy ra. Cho nên với bạn, Kalika, tôi cho phép điều đó. Đừng tranh đấu, vì bạn phải đang tranh đấu – một cách tự nhiên, người ta nghĩ ‘Phỏng có ích gì mà ngồi đây và rơi vào ngủ?’ Người ta thậm chí bắt đầu cảm thấy mặc cảm: ‘Mình đang ngủ – mình phải bỏ lỡ. Và đây là chỗ để ngủ sao?’ Và nếu bạn vật lộn bạn sẽ bỏ lỡ nhiều hơn vì bạn sẽ bị tham gia vào trong vật lộn với tâm trí. Tâm trí muốn đi ngủ, và bạn muốn giữ nó thức. Có vài người – tôi liên tục nhìn thấy họ – họ rơi vào ngủ và họ giật mình và họ ngáp và họ duỗi người, và bằng cách nào đó họ mang bản thân họ trở lại vì ‘Điều này dường như không đúng.’ Nhưng theo cách đó bạn có thể giữ cho bản thân bạn thức bằng cách nào đó, nhưng bạn sẽ bỏ lỡ tôi vì toàn thể năng lượng của bạn sẽ tham gia vào trong điều đó.
Tôi cho phép vài người ngủ; tiêu chí là: nếu về sau bạn cảm thấy xúc động sâu sắc, điều đó nghĩa là tim vẫn đang uống. Và điều đã là tốt là tâm trí rơi vào ngủ: rối loạn không có đó, thế thì tâm trí không tạo ra bất kì loại cản trở nào – lối chuyển đã tuyệt đối mở.
Đây không chỉ là bài nói. Những người bỏ lỡ những bài nói này không chỉ bỏ lỡ bài nói, họ đang bỏ lỡ tôi. Có vài người mà, khi họ đã nghe tôi nhiều, bắt đầu nghĩ ‘Bây giờ chúng tôi biết điều Osho sẽ nói.’ Họ thôi đến, họ nghĩ ‘Chúng tôi đã biết rồi. Và thế rồi còn băng và còn sách, cho nên phỏng có ích gì?’ Ngay cả trong đạo tràng cũng có vài người ngu, người không tới bài nói – tôi nhận biết về họ, tôi phải nhận biết về họ vì tôi yêu họ – và thế rồi, dần dần, dần dần, họ bắt đầu cảm thấy ngắt kết nối từ tôi. Veena là một người. Quãng một năm trước cô ấy đã hỏi tôi – và bất kì khi nào bạn hỏi tôi những điều như vậy, bạn hỏi với mạo hiểm riêng của bạn – cô ấy đã hỏi tôi ‘Bởi vì tôi đã nghe thầy trong nhiều năm thế và tôi nghĩ tôi biết điều thầy sẽ nói, tôi có thể thôi tới bài giảng được không?’ Tôi nói ‘Hoàn toàn đúng.’ Bây giờ cô ấy viết đi viết lại rằng cô ấy cảm thấy bị ngắt khỏi tôi, bị ngắt khỏi tâm xã nữa.
Vì đây không chỉ là bài nói, đây là bữa sáng tâm linh của bạn, đây là chất nuôi dưỡng của bạn – nó sẽ giữ cho bạn tích tắc trong hai mươi bốn giờ. Nó giữ bạn được kết nối với tôi, nó giữ bạn có quan hệ với tôi. Bạn tới mọi ngày và tham gia vào sự hiện hữu của tôi; bạn được nuôi dưỡng, được làm mạnh. Đây là hiện tượng tinh tế. Trên bề mặt tôi đang nói và bạn đang nghe; sâu bên dưới cái gì đó khác, có tầm quan trọng và ý nghĩa lớn hơn, đang xảy ra. Tôi đang làm tình với bạn, bạn đang làm tình với tôi. Đó đích xác là điều đang xảy ra: nó là một loại cực thích.
Cho nên nhớ, nếu những ý tưởng lớn tới với tâm trí bạn tới mức giờ bạn biết rồi… Và, thực ra, tôi không có nhiều thứ để nói, tôi có cùng một thứ để nói đi nói lại mãi. Thực ra, lắng nghe tôi mọi ngày bạn phải hoàn toàn điên! Nếu bạn có bất kì ý thức nào bạn sẽ dừng lại! Vấn đề là gì? Bạn đã nghe rồi, bạn đã biết nó rồi.
Nhưng nó không chỉ là việc nghe – nó không bao giờ là vậy. Bất kì khi nào vị Phật bước đi trên trái đất, ở cùng với ông ấy có hai bình diện khác nhau. Một bình diện là bề mặt: bạn ở cùng với ông ấy, bạn đang ngồi cùng ông ấy, bạn đang nói cùng ông ấy, lắng nghe ông ấy, phục vụ ông ấy. Bình diện kia là mức độ thực nơi hai trung tâm gặp gỡ. Nhưng những trung tâm đó chỉ có thể gặp gỡ nếu bề mặt là được phép, bằng không nó trở thành rất khó. Gặp gỡ bề mặt là không đủ, nhưng bề mặt cung cấp cách thức, cách tiếp cận, cho các trung tâm gặp gỡ.
Cho nên, Kalika, điều đó là hoàn toàn được, bạn có thể rơi vào ngủ. Chỉ nhớ một điều: rằng nếu sau bài nói bạn cảm thấy được mạnh thêm, cảm động, xúc động, vui sướng, nó đã là tốt; bạn đã tham gia cùng tôi. Và điều này nên là tiêu chí cho mọi người khác. Chỉ nếu về sau bạn không cảm động – nó đã chỉ là ngủ và bạn mơ và ngủ, và về sau bạn đang cảm thấy khổ vì bạn bỏ lỡ bài nói và bạn bắt đầu cảm thấy mặc cảm và đã không có phúc lành trong nó – thế thì bạn phải học cách giữ thức. Và khi tôi nói bạn phải học cách giữ thức tôi không ngụ ý ngáp và duỗi người, tôi ngụ ý rằng phải có cái gì đó sai trong ngủ của bạn. Bạn phải học cách ngủ tốt hơn. Có thể bạn không ngủ đủ trong đêm, có thể số giờ là không đủ, có thể bạn đang mơ quá nhiều, có thể bạn không mơ đủ. Cái gì đó là sai với giấc ngủ của bạn… thế thì bạn có thể tới tôi. Cái gì đó có thể được làm về giấc ngủ của bạn: nó có thể được biến đổi, nó có thể được làm sâu hơn, nó có thể được làm lành mạnh hơn, và thế thì trong bài nói buổi sáng bạn sẽ không cảm thấy buồn ngủ.
Nhưng đây không phải là điều tôi đang nói cho Kalika hay cho Sheela. Họ đang tận hưởng hoàn toàn tốt, cho nên họ có thể tiếp tục tận hưởng. Thực ra, nếu Kalika giữa việc thức cô ấy có thể không được lợi nhiều thế; tâm trí cô ấy sẽ tạo ra xáo trộn. Tâm trí giống như trẻ con: nếu khách đến nhà và bạn bảo con giữ yên tĩnh, đó sẽ là ngày chúng ầm ĩ nhất và nghịch ngợm tinh quái nhất – chúng sẽ hấp dẫn sự chú ý theo mọi cách. Và đó là điều xảy ra khi bạn tới nghe tôi: bạn muốn tâm trí im lặng, bạn nói với tâm trí ‘Yên tĩnh đi, thế rồi trong hai mươi ba giờ, cả ngày, mình có thể liên tục nghĩ bất kì cái gì mình muốn. Nhưng trong một giờ, làm ơn yên tĩnh đi.’ Và tâm trí rất trẻ con; nếu bạn nói như vậy thế thì tâm trí sẽ trả thù – nó sẽ tạo ra nhiều rắc rối hơn bao giờ, nó sẽ tinh quái. Tốt hơn cả là để nó đi ngủ.
Chỉ về sau bạn phải thấy liệu có duyên dáng nào đã nảy sinh trong bạn không; nếu bạn đang cảm thấy biết ơn, thế thì nó đã là hoàn toàn tốt – bạn trở nên được kết nối với tôi, việc tuôn chảy đã xảy ra.
Từ “Mặt trời mọc buổi tối”, Ch.2