Osho kính yêu,
Nếu tim không thể hỏi câu hỏi, thế thì chẳng phải tâm trí tôi rỉ máu như tim khi tôi hỏi thầy những điều nào đó sao?
Tim không thể hỏi được bất kì câu hỏi nào, nhưng nó có thể lẩy cò cho tâm trí để hỏi các câu hỏi hộ nó. Bản thân tim không có ngôn ngữ, nhưng nó có cách của riêng nó để lẩy cò cho tâm trí hỏi các câu hỏi của nó. Tất nhiên trong việc truyền này từ tim tới tâm trí, câu hỏi thay đổi hình thể của nó; nó không còn đích xác là như cũ. Đôi khi nó thậm chí có thể là cái đối lập.
Đó là lí do tại sao tim có thể kêu và khóc. Nó cảm thấy bất lực. Nó không thể hỏi. Nó phải dùng tâm trí, và tâm trí có thể hỏi chỉ theo cách của tâm trí chứ không phải của tim.
Điều đó giống như bạn đưa thơ cho nhà toán học và bảo ông ấy dịch thơ thành toán. Nếu nhà toán học là thông minh ông ấy sẽ từ chối: “Điều này là vô nghĩa. Nó không thể được làm. Làm sao thơ có thể được dịch sang toán?” Nhưng nếu ông ấy là một loại nhà toán học lập dị nào đó, ông ấy có thể làm việc này. Nó sẽ là công việc của thợ giết mổ.
Bạn sẽ ngạc nhiên mà biết rằng trong tiếng Phạn có những cuốn sách được viết trong thơ về thuốc, về văn phạm. Bây giờ văn phạm phải làm gì với thơ? Thuốc phải làm gì với thơ?
Tôi đã phân vân từ thời còn thơ ấu. Trong một thành phố nhỏ đó đã có vài người trị liệu ayurvedic, và tất cả họ đều viết tên của họ trên biển hiệu bằng chữ kaviraj ở trước tên của họ. Kaviraj nghĩa là nhà thơ, vua thơ. Tôi đã không thể quan niệm được điều đó là bác sĩ … tại sao? – và tất cả họ sao? Có thể một người trị liệu là nhà thơ nữa. Nhưng không, nó đã là cấp bậc. Sau khi qua vài cấp bậc, đây là bậc cuối cùng. Như cách các bác sĩ điều trị đương đại sẽ viết chữ “bác sĩ” ở trước, họ viết “kaviraj” ở trước, và kaviraj ngụ ý vua thơ.
Ngay cả trong thời thơ ấu của tôi, tôi đã quan tâm. Tôi bảo bố tôi rằng, “Mọi thứ là được, nhưng nếu con bị ốm xin tránh những kaviraj này ra – vì nghề thuốc làm gì với việc là một kaviraj?”
Một trong những bạn của ông ấy, bản thân ông này là một bác sĩ điều trị rất nổi tiếng. Và tôi thường đi tới ông ấy. Và tôi đã hỏi ông ấy, “Bác nói cho cháu bác đã làm thơ gì. Cháu muốn xem chúng.”
Ông ấy nói, “Thơ gì đâu? Nó chỉ là truyền thống.”
Trong quá khứ, thuốc và sách thuốc đã được viết thành thơ, cho nên nó trở nên được tổ hợp lại. Chỉ nhà thơ viết sách về thuốc. Và tất nhiên họ đã là vua thơ vì nhà thơ thường không thể viết được thơ về thuốc. Bạn có thể có lãng mạn thế nào với thuốc, mô tả mọi loại lá và rễ và việc trộn lẫn chúng? Bạn có thể có loại lãng mạn nào? Nhưng về ngôn ngữ điều đó có thể được xoay xở: thay vì viết nó bằng văn xuôi, bạn có thể xoay xở viết nó trong thơ ca.
Cho nên ông ấy bảo tôi, “Nó chỉ là truyền thống thôi. Đừng nghĩ rằng chúng ta là nhà thơ. Chúng ta chẳng biết gì về thơ, nhưng từ những ngày của quá khứ những sách cổ đại nhất được viết trong hình thể thơ, không trong văn xuôi. Cho nên những người đã viết ra những sách đó đã thực sự trở thành vua thơ. Và bây giờ nó đã trở thành bằng cấp danh dự. Người viết luận án về những sách cổ đại đó được cho bằng cấp này về kaviraj. Nhưng nó chỉ là ngu thôi.”
Tim sẽ kêu và khóc vì nó chỉ có cảm giác mơ hồ về hỏi câu hỏi. Nó thậm chí không thể làm cho bản thân nó rõ ràng câu hỏi là gì. Có lẽ đó không phải là câu hỏi. Có lẽ nó đơn giản muốn diễn đạt bản thân nó, lòng biết ơn của nó, yêu của nó, tin cậy của nó, cách nó cảm thấy trong sự hiện diện của tôi. Trong việc truyền điều này cho tâm trí, tâm trí sẽ làm ra câu hỏi từ đó. Tâm trí là xưởng tạo câu hỏi: bạn để bất kì cái gì vào trong nó và câu hỏi đi ra.
Tôi đã nghe về một người nghèo đã tới một thành phố lớn. Người đó già rồi. Ông ấy chưa bao giờ thấy thành phố lớn và ông ấy chưa bao giờ thấy thang máy. Ông ấy thấy một bà già, bà rất già, đi vào trong thang máy, và thang máy đóng lại. Ông ấy đứng đó quan sát cái gì đang xảy ra, nơi bà già bị mất hút. Thang máy biến mất lên trên. Ông ấy nói, “Trời, cái gì xảy ra cho bà già kia? Bà ấy thậm chí không có ai giúp đỡ, và bà ấy sẽ xuống đất và cái gì sẽ xảy ra?”
Sau vài phút thang máy trở lại và một cô gái trẻ đẹp bước ra. Ông ấy nói, “Giờ mình hiểu rồi. Nhưng mình là thằng ngốc. Mình bỏ vợ mình ở nhà! Vậy đây là cái máy … mình cho một bà già vào trong và trong năm phút nó thay đổi và một cô gái trẻ đi ra. Mụ già của mình chắch phải thích điều đó.
“Lần sau,” ông ấy nói, “khi mình tới mình sẽ đem theo bà ấy.” Ông ấy đã không nghĩ về bản thân mình vì ông ấy đang đứng trước thang máy mà trên nó có viết “Dành riêng cho đàn bà.” Ông ấy nghĩ có lẽ cái máy này chỉ làm việc cho đàn bà, không cho đàn ông. Nhưng chẳng hại gì; ít nhất vợ mình có thể trẻ lại, và có thể có máy nào đó ở đâu đó khác làm cho đàn ông cũng trẻ.
Tâm trí liên tục tạo ra các câu hỏi. Nó lấy rung động nào đó từ tim và lập tức dịch cái đó thành câu hỏi. Và tim khóc trước hết vì đây không phải là điều nó muốn.
Nhưng bạn không cần lo nghĩ. Tôi không trả lời câu hỏi của bạn đâu, tôi trả lời tim của bạn. Cho nên tôi cố tìm ra tâm trí bạn đã làm trò tinh quái gì với câu hỏi, và tôi cố lấy ra phần bản chất mà tim có thể đã từng muốn diễn đạt.
Cho nên đừng kêu và khóc. Câu hỏi này là từ Chetana – cô ấy là người kêu và khóc hoàn hảo. Cứ đợi câu trả lời của tôi; đừng bắt đầu kêu và khóc với câu hỏi. Tâm trí không thể làm được bất kì cái gì khác.
Từ “Con đường của nhà huyền bí”, T.2, Ch.26 Tôi không trả lời câu hỏi, tôi trả lời tim bạn
