Mười lăm năm trước tôi đã là một chiến sĩ chính trị, và tôi đã cố gắng thay đổi xã hội bằng việc lan truyền các ý tưởng. Thất bại và thất vọng đã mang tôi tới thầy. Vì rằng người của thầy không thể đạt tới thầy, việc lan truyền các ý tưởng của thầy và xuất bản sách của thầy và các băng bài nói có đủ cho việc sinh ra con người mới không? Hay có bất kì cái gì khác mà chúng tôi có thể làm?
Câu hỏi này là từ Avesh. Điều bạn đã làm trước khi bạn tới tôi không là cùng điều tôi đang yêu cầu bạn làm bây giờ. Bạn đã làm việc dưới cùng ảo tưởng – rằng xã hội có thể được thay đổi và cá nhân sẽ tự động thay đổi.
Bạn đã thất bại, không phải vì bạn đã lan truyền các ý tưởng nhưng vì ý tưởng của bạn đã dựa trên ảo tưởng rằng tồn tại xã hội với hồn có thể được thay đổi. “Xã hội” chỉ là cái tên tập thể. Bạn không thể làm bất kì cái gì cho nó. Bất kì cái gì phải được làm đều được làm cho cá nhân. Cá nhân là phần sống, hiểu biết của sự tồn tại.
Cho nên điều đầu tiên: khi tôi nói, “Để lời này được lan toả,” tôi đang nói về cá nhân, không về xã hội.
Ở chỗ thứ hai: không có gì mạnh hơn lời này. Nó mạnh tới mức truyền thống kinh thánh bắt đầu với nó. “Lúc bắt đầu đã là lời. Lời đã có cùng với Thượng đế. Lời là Thượng đế.”
Tôi không đồng ý với phát biểu này, “Lúc bắt đầu đã là lời,” nhưng tôi chắc chắn rằng bất kì ai đã viết đoạn kinh thánh này đã nhận biết vô cùng về sức mạnh của lời. Ông ấy đã để nó thậm chí trước Thượng đế – vì sau rốt mọi “Thượng đế” đều là lời, và lời trống rỗng, không nội dung. Ít nhất ông ấy có sáng suốt rằng lời là mạnh tới mức nó phải là bắt đầu của sự tồn tại.
Tôi không thể đồng ý với phát biểu này vì lời cần ai đó để hiểu nó, ai đó cho nó nghĩa; bằng không đó chỉ là âm thanh. Lời là gì? – âm thanh mà với nó chúng ta đã cho nghĩa nào đó. Nghĩa là tuỳ tiện, cho nên cùng lời có thể ngụ ý điều này trong ngôn ngữ này, và điều khác trong ngôn ngữ khác, và là cái gì đó khác nữa trong ngôn ngữ khác nữa. Lời không có nghĩa của riêng nó, lời giả định trước về nghĩa. Cho nên phát biểu, “Lúc bắt đầu đã là lời,” mặc dầu nó là phát biểu có ý nghĩa thừa nhận sức mạnh của lời, là không đúng về mặt sự kiện.
Kinh sách Hindu – không phải một mà một trăm linh tám Upanishads – bắt đầu với âm thanh, không với lời. Chúng bắt đầu với Om – cái không phải là lời vì nó không ngụ ý cái gì, nó không có nghĩa. Nó là sự sáng suốt sâu hơn. “Lúc bắt đầu” chỉ có thể là âm thanh, không là lời. Âm thanh có thể trở thành lời khi có ai đó cho nó nghĩa.
Nhưng có kinh sách Phật giáo còn đi tới chính rễ của điều này. Họ nói, “Lúc bắt đầu đã là im lặng.”
Im lặng, âm thanh, lời, tất cả được kết nối. Im lặng là bao la như đại dương. Nó là âm thanh tiềm năng; nó còn chưa biểu lộ bản thân nó. Nó giống như âm nhạc ngủ trong dây đàn ghi ta – ngón tay nào đó sẽ được cần để đánh thức âm nhạc đó. Im lặng là âm thanh, đang ngủ. Nhưng lúc bắt đầu chỉ có thể có im lặng.
Sáng suốt này càng đi sâu hơn từ lời tới âm thanh tới im lặng, nhưng tôi không đồng ý với bất kì phát biểu nào, vì chưa bao giờ có bất kì bắt đầu nào. Chính ý tưởng về bắt đầu là sai.
Nếu tôi mà viết, tôi sẽ viết, “Kết thúc có lời, thế rồi âm thanh, thế rồi im lặng – nếu có kết thúc.” Tất nhiên không có bắt đầu… không thể có bất kì kết thúc nào. Nhưng với cá nhân nhà tư tưởng, người chứng ngộ, có bắt đầu và có kết thúc khi có liên quan tới người khác. Với bản thân người chứng ngộ, chỉ có bắt đầu và không có kết thúc. Và trong bắt đầu là im lặng.
Có lẽ Upanishads quá bị ảnh hưởng bởi kinh nghiệm của người chứng ngộ. Có việc bắt đầu khi tâm trí của bạn biến mất, để lại không gian cho im lặng vĩnh hằng, nhưng không có kết thúc cho cái ngã của bạn. Tất nhiên bạn sẽ chết khi có liên quan tới người khác – bạn sẽ sống khi có liên quan tới bạn. Chết là ý kiến của người khác về bạn. Với họ, kết thúc sẽ là lời – vì thông điệp của thầy phải được chứa trong lời hay trong nhiều lời.
Cho nên đừng nghĩ rằng lời là không mạnh mẽ. Những lời trần tục, bình thường không có sức mạnh; chúng chỉ có sự tiện dụng. Nhưng khi người chứng ngộ nói, lời không có sự tiện dụng; nó đơn giản là sức mạnh vô cùng để biến đổi tim bạn.
Cho nên khi tôi nói, “Lan toả lời,” tôi ngụ ý bất kì cái gì tôi đã từng nói cho bạn, liên tục lan toả theo nhiều cách nhất có thể được đi. Dùng mọi phương tiện thông tin, dùng mọi thứ mà công nghệ đã cung cấp, để cho lời đạt tới mọi ngóc ngách của trái đất. Và nhớ, nó là mạnh hơn nhiều so với bất kì vũ khí hạt nhân nào vì vũ khí hạt nhân chỉ có thể đem tới chết – cái đó không phải là sức mạnh. Nhưng lời mà tới từ tâm thức chứng ngộ có thể mang sự sống mới cho bạn; nó có thể cho bạn việc tái sinh, phục sinh – cái đó là sức mạnh.
Phá huỷ cái gì đó, bất kì kẻ ngốc nào cũng có thể làm được.
Sáng tạo cần thông minh.
Tôi sẽ để lại lời có tiềm năng mênh mông cho bạn. Nếu bạn có thể đơn giản liên tục thì thào chúng, bạn sẽ ngạc nhiên rằng chúng có thể thay đổi toàn thể tim con người.
Nếu lời đã tới từ tâm thức đã chứng ngộ, khi nó đạt tới bên trong bạn, nó trở thành âm thanh – vì nghĩa là của tâm trí. Sâu hơn tâm trí là vô nghĩa, chỉ âm thanh. Nhưng vẫn có một chiều sâu nơi âm thanh biến mất vào trong im lặng. Lời thực, lời đích thực, bao giờ cũng tạo ra im lặng trong bạn. Đó là tiêu chí của sức mạnh của nó – rằng nó là không trống rỗng; nó chứa âm thanh, âm thanh chứa im lặng, và im lặng là bản tính của sự tồn tại.
Bạn đang hỏi câu hỏi, “Chỉ lan truyền lời có là đủ không?”
Bạn còn muốn gì – làm bom? trở thành kẻ khủng bố? giết người? Bạn còn muốn làm cái gì khác? Không, không có cái gì khác. Người thức tỉnh suốt nhiều thời đại đã không thấy bất kì cái gì mạnh hơn lời. Đó chỉ là vấn đề lan truyền nó, và việc lan truyền nó không giống như chiếc máy hát, nhưng việc lan truyền nó như một đại diện của nó. Bất kì cái gì bạn nói, bạn sẽ là cái đó; chỉ thế thì việc nói của bạn có thể có sức mạnh.
Cho nên đừng lo. Bao nhiêu hoàng đế đã tồn tại trong hai mươi nhăm thế kỉ trên khắp thế giới? Nhưng không cái tên nào của bất kì ai tới gần được với Phật Gautam. Chỉ một cái tên đó đứng như đỉnh Everest – mọi thứ có vẻ giống như người lùn bên cạnh nó. Và sức mạnh của ông ấy là gì? Ông ấy đã không làm gì ngoại trừ việc dùng một phương pháp đơn giản: biến đổi im lặng của ông ấy thành âm thanh, thành lời.
Đó là điều xảy ra bên trong người đã thức tỉnh. Người đó ở trong im lặng: người đó làm cho im lặng mang tiềm năng của nó thành thực tại; nó trở thành âm thanh. Người đó cho nó nghĩa – vì chỉ nghĩa có thể là chiếc cầu.
Bạn nghe lời. Trong bạn nữa, lại cùng quá trình này phải xảy ra. Bạn hiểu nghĩa qua tâm trí, nhưng bạn để âm thanh trượt sâu hơn. Nghĩa còn lại trong tâm trí. Âm thanh đạt tới tim. Và nếu bạn cho phép âm thanh cũng biến mất thế thì bạn đạt tới con người bạn, cái là im lặng. Điều xảy ra trong trường hợp của thầy phải được đảo ngược lại. Nó là ngôn ngữ mã hoá – bạn phải giải mã nó.
Và vấn đề không chỉ đơn giản là lặp lại điều tôi nói, vấn đề là sống nó. Cuộc sống của bạn phải là bằng chứng của nó; thế thì không cái gì khác được cần.
Toàn thể tiến hoá con người đã xảy ra qua lời. Từng thầy để lại cho thế giới những lời đầy hàm chứa mà trong những bàn tay đúng có thể liên tục là năng lượng biến đổi vô cùng.
Chúng ta không ở đây để giết bất kì người nào hay phá huỷ bất kì cái gì. Chúng ta ở đây để tạo ra cái gì đó, và điều bản chất nhất, điều trung tâm nhất, là tâm thức của người. Vâng, khi tâm thức được tạo ra, nhiều thứ sẽ biến mất theo cách riêng của chúng; bạn sẽ không phải phá huỷ chúng.
Đây là cái đẹp của toàn thể công việc: không cái gì bị phá huỷ nhưng hàng nghìn thứ biến mất, và chung cuộc chỉ còn lại một – kinh nghiệm về cái vĩnh hằng. Ngay cả bạn biến mất vào trong nó. Nhưng ngay cả gọi nó là “kinh nghiệm” là không đúng, nó đơn giản hiện hữu. Điều tôi đang dạy là cách mạng có tính tồn tại.
Từ “Con đường của nhà huyền bí,” T.2, Ch.38
