Tôi đã rơi vào yêu và khổ nhiều. Sau khi nghe thầy tôi cảm thấy không sẵn lòng buông bỏ giấc mơ rằng kinh nghiệm phong phú sâu sắc mà chuyện tình của tôi mang lại, chung cuộc sẽ không không dẫn tới thoả mãn. Làm sao tôi có thể đi ra ngoài gắn bó này mà phong phú thế, vậy mà đau đớn thế?
Donna, yêu là cả hai. Nó là giầu có và nó là đau đớn, nó là đau và nó là cực lạc – vì yêu là gặp gỡ của đất và trời, của cái đã biết và cái không biết, của cái thấy được và cái không thấy được.
Yêu là biên giới phân chia vật chất và tâm thức, biên giới của cái thấp hơn và cái cao hơn. Yêu có rễ trong đất; đó là đau của nó, đau đớn của nó. Và yêu có các cành vươn trên trời; đó là cực lạc của nó.
Yêu không phải là riêng một hiện tượng, nó là nhị nguyên. Nó là sợi dây thừng căng giữa hai cực. Bạn sẽ phải hiểu hai cực này: một cực là dục, cực kia là lời cầu nguyện. Yêu là sợi dây thừng căng giữa dục và lời cầu nguyện một phần của nó là dục, một phần của nó là lời cầu nguyện.
Phần dục nhất định mang tới khổ, phần thuộc vào lời cầu nguyện sẽ mang tới nhiều vui. Do đó khó từ bỏ yêu, vì trong từ bỏ người ta sợ vui tới cũng sẽ bị từ bỏ. Người ta cũng không có khả năng là toàn bộ trong nó, vì mọi đau đó lặp đi lặp lại nhắc nhở bạn từ bỏ nó. Đây là khổ của người yêu: người yêu sống trong căng thẳng, bị kéo tách rời ra.
Donna, tôi có thể hiểu vấn đề của bạn. Đây là vấn đề cơ bản của mọi người yêu, vì yêu mang tới cả hai, nhiều gai và nhiều hoa, và cả hai tới cùng nhau. Yêu là bụi hồng. Người ta không muốn các gai kia, người ta muốn bụi hồng toàn là hoa và không có gai; nhưng chúng tới cùng nhau, chúng là các mặt của một năng lượng.
Nhưng tôi không nói bạn từ bỏ yêu, tôi không nói bạn trở nên tách ra. Điều tôi nói với bạn là: làm cho nó ngày càng nhiều tính lời cầu nguyện hơn. Toàn thể cách tiếp cận của tôi là cách tiếp cận về biến đổi, không từ bỏ. Bạn phải đã hiểu lầm tôi. Tôi không chống lại dục, nhưng tôi ủng hộ tất cả cho việc làm dục thành lời cầu nguyện. Cái thấp nhất có thể bị sở hữu bởi cái cao nhất, thế thì đau của nó biến mất.
Đau gì có đó trong hoạt động dục? Vì nó nhắc nhở bạn về tính con vật của bạn – đó là nỗi đau. Nó nhắc nhở bạn về quá khứ, nó nhắc nhở bạn về sự lệ thuộc sinh học của bạn, nó nhắc nhở bạn rằng bạn không tự do, bạn ở dưới sự nô lệ của bản năng do tự nhiên trao cho; rằng bạn không là độc lập với tự nhiên, rằng dây của bạn bị tự nhiên kéo, rằng bạn chỉ là con rối trong tay của các lực vô thức không biết.
Dục được cảm thấy như sự bẽ mặt. Trong dục bạn bắt đầu cảm thấy bạn đang đánh mất nhân phẩm của bạn, do đó có đau. Và thế rồi việc hoàn thành là nhất thời thế; sớm hay muộn bất kì người thông minh nào sẽ trở nên nhận biết rằng việc thoả mãn là nhất thời và tiếp sau bởi những đêm dài của đau đớn.
Cực lạc hệt như làn gió thoảng, nó tới và đi và để lại bạn trong trạng thái như sa mạc, hoàn toàn thất vọng, chán nản. Bạn đã hi vọng nhiều; nhiều thứ đã được hứa bởi phần bản năng của bạn, và không cái gì đã được chuyển giao.
Thực ra dục là chiến lược của tự nhiên để duy trì bản thân nó. Nó là cơ chế giữ bạn sinh sản, bằng không người sẽ biến mất. Nghĩ về nhân loại mà dục không còn là bản năng và bạn là tự do, theo ý chí riêng của bạn, để đi vào dục hay không. Thế thì toàn thể sự việc sẽ có vẻ ngớ ngẩn thế, toàn thể sự việc sẽ có vẻ nực cười. Nghĩ mà xem – nếu không có lực bản năng kéo bạn, tôi nghĩ chẳng ai sẽ sẵn sàng đi vào dục. Không ai bằng lòng đi vào; ngần ngại, chống cự, người ta đi vào nó.
Nếu bạn đọc và nghiên cứu các hình mẫu dục của các loài vật và côn trùng khác nhau bạn sẽ rất phân vân: làm sao điều này có thể được làm nếu nó được bỏ lại cho bản thân các loài? Chẳng hạn, có loài nhện mà, khi con đực làm tình với nó, con cái bắt đầu ăn nó. Đến lúc yêu được kết thúc, con đực bị kết thúc! Bây giờ nghĩ về các con nhện này nếu chúng tự do chọn lựa: khoảnh khắc chúng thấy con cái chúng sẽ trốn xa nhất có thể được. Tại sao chúng phải tự tử, khi biết điều đó hoàn toàn rõ? Chúng đã thấy các con đực khác biến mất theo cùng cách – mọi ngày điều đó đang xảy ra – nhưng khi bản năng sở hữu chúng, chúng chỉ là nô lệ cho bản năng. Run rẩy, sợ hãi, dầu vậy chúng làm tình, vẫn biết hoàn toàn rõ đây là cái kết. Khi con đực có cực thích, con cái bắt đầu ăn nó.
Rệp cái không có chỗ mở, cho nên rất khó làm tình với nó. Rệp đực trước hết phải làm một lỗ trong con cái. Bạn có thể dễ dàng thấy liệu rệp cái là trinh tiết hay không, vì mỗi lần yêu được làm, một cái sẹo được bỏ lại – đó thực sự là vặn vít! – nhưng con cái sẵn lòng cho phép điều đó. Nó là đau, và có nguy hiểm cho đời nó, vì nếu con đực làm lỗ ở chỗ sai nó sẽ chết – và có những con đực ngu nữa! Nhưng dầu vậy rủi ro phải được nhận; có lực vô thức nào đó phải được chấp nhận.
Nếu dục được bỏ lại cho quyết định của bạn tôi nghĩ mọi người chắc sẽ không đi vào trong nó. Có lí do tại sao mọi người làm tình mà che giấu không công khai, với mọi người – vì nó có vẻ nực cười thế. Làm tình ở chỗ công khai, bạn biết rằng người khác sẽ thấy cái nực cười của nó; bản thân bạn biết nó là nực cười. Người ta cảm thấy người ta đang rơi xuống dưới nhân loại; đau lớn có đó, rằng bạn đang bị lôi ngược trở lại.
Nhưng điều đó mang tới vài khoảnh khắc của thuần khiết và vui và hồn nhiên hoàn toàn nữa. Điều đó mang lại vài khoảnh khắc của vô thời gian, khi đột nhiên không thời gian nào còn lại. Nó đem tới vài khoảnh khắc của vô ngã nữa, khi trong khoảng cực thích sâu, bản ngã bị quên đi. Nó cho bạn vài thoáng nhìn về Thượng đế, do đó nó cũng không thể bị từ bỏ.
Mọi người đã cố từ bỏ nó. Suốt nhiều thời đại các sư đã từng từ bỏ nó, bởi lẽ đơn giản là nó làm bẽ mặt thế, chống lại nhân phẩm của con người thế. Ở dưới tác động của bản năng vô thức nào đó là mất tính người, là đồi bại. Các sư đã từ bỏ nó, họ đã bỏ thế giới, nhưng với điều đó mọi vui trong sự sống cũng đã biến mất. Họ trở nên rất nghiêm chỉnh và buồn, họ quay sang tự tử. Bây giờ họ không thấy bất kì nghĩa nào trong sự sống, mọi sự sống trở thành vô nghĩa. Thế thì họ đơn giản chờ chết tới và giải thoát cho họ.
Đó là vấn đề tinh tế; làm sao giải nó? Các sư đã không có khả năng giải nó. Ngược lại, họ đã tạo ra nhiều suy đồi trên thế giới. Mọi suy đồi này mà đã bị kết án bởi cái gọi là thánh nhân của bạn đều được tạo ra bởi cùng những người đó. Ý tưởng đầu tiên về đồng tính dục đã nảy sinh trong các tu viện, vì đàn ông bị giữ cùng nhau, ở xa và tách rời khỏi đàn bàn, và đàn bà đã bị giữ cùng nhau, xa cách và tách rời khỏi đàn ông.
Có những tu viện Cơ đốc giáo nơi không đàn bà nào đã đi vào trong suốt một nghìn năm. Thậm chí không một bé sáu tháng nào được phép vào. Chính ý tưởng này dường như là rất kinh khủng; những sư này dường như là thực sự nguy hiểm – ngay cả bé gái sáu tháng cũng không được phép ở trong tu viện. Điều đó biểu lộ cái gì? Sợ làm sao! Hoang tưởng làm sao!
Một cách tự nhiên các sư túm tụm với nhau, thế rồi bản năng của họ bắt đầu tạo ra những cách thức mới, bắt đầu phát minh ra suy đồi; họ biến thành đồng tính dục. Đồng tính dục thực sự rất tôn giáo, nó là sản phẩm phụ của tôn giáo. Tôn giáo đã cho thế giới nhiều thứ; đồng tính dục là một trong chúng.
Mọi loại suy đồi…. Bây giờ bạn không nghe nói về bất kì đàn bà nào làm tình với quỉ; quỉ dường như đã đột nhiên mất mọi quan tâm tới đàn bà! Không có quỉ. Nhưng nếu bạn giữ đàn bà xa khỏi mọi khả năng rơi vào yêu, ở trong yêu, thế thì tâm trí sẽ bắt đầu tạo ra phóng chiếu riêng của nó, và tất nhiên những phóng chiếu đó sẽ rất, rất mầu sắc. Và những phóng chiếu đó nhất định xảy ra, bạn không thể tránh được chúng.
Cho nên các sư và các ni đã không có khả năng giải quyết vấn đề, họ thậm chí đã làm lộn xộn toàn thể sự việc thêm. Và người trần tục, người phụ thuộc giác quan, người mê đắm, cũng đã không có khả năng giải quyết nó. Người đó chịu khổ; cả đời người đó là việc chịu khổ. Người đó liên tục hi vọng, từ hi vọng này tới hi vọng khác, và liên tục thất bại trong mọi hi vọng, và dần dần, dần dần vô vọng lớn lắng đọng trong con người của người đó.
Cách tiếp cận của tôi là không thế giới này không thế giới khác.
Cách tiếp cận của tôi không phải là của bác bỏ cái gì đó mà là dùng nó.
Việc hiểu của tôi là ở chỗ bất kì cái gì được trao cho bạn đều là quí báu. Bạn có thể biết giá trị của nó, bạn có thể không biết giá trị của nó, nhưng nó là quí báu; nếu nó không phải là vậy, sự tồn tại chắc đã không trao nó cho bạn. Cho nên bạn phải tìm cách biến đổi nó. Bạn phải làm cho yêu của bạn nhiều tính cầu nguyện hơn, bạn phải làm cho dục của bạn nhiều yêu hơn. Dần dần, dần dần dục phải được biến đổi thành hoạt động linh thiêng, nó phải được nâng lên. Thay vì dục kéo bạn xuống vào trong vũng bùn của tính con vật, bạn có thể kéo dục lên trên.
Cùng năng lượng kéo bạn xuống có thể kéo bạn lên, và cùng năng lượng có thể cho bạn đôi cánh. Nó có sức mạnh vô cùng; chắc chắn nó là điều mạnh nhất trên thế giới, vì mọi sự sống nảy sinh ra từ nó. Nếu nó có thể cho sinh ra đứa con, cho sự sống mới, nếu nó có thể mang tới sự sống mới vào trong sự tồn tại, bạn có thể tưởng tượng tiềm năng của nó: nó có thể mang sự sống mới cho bạn nữa. Cũng như nó có thể mang đứa trẻ mới vào trong thế giới, nó có thể cho việc sinh mới cho bạn.
Và đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói với Nicodemus, “Chừng nào ông chưa được sinh ra lần nữa, ông sẽ không có khả năng đi vào trong vương quốc Thượng đế của ta” – chừng nào bạn chưa được sinh ra lần nữa, chừng nào bạn chưa có năng lực cho sinh ra bản thân bạn – cái nhìn mới, phẩm chất mới cho năng lượng của bạn, việc hoà điệu mới cho nhạc cụ của bạn. Nhạc cụ của bạn chứa âm nhạc lớn, nhưng bạn phải học cách chơi trên nó.
Dục phải trở thành nghệ thuật thiền lớn. Đó là đóng góp của Tantra cho thế giới. Đóng góp của Tantra là vĩ đại nhất, vì nó cho bạn chìa khoá để biến đổi cái thấp nhất thành cái cao nhất. Nó cho bạn chìa khoá để biến đổi bùn thành hoa sen. Nó là một trong những khoa học vĩ đại nhất đã xảy ra – nhưng vì các nhà đạo đức và người khắt khe đạo đức và cái gọi là người tôn giáo, Tantra đã không được phép giúp mọi người. Kinh sách của nó đã bị đốt, hàng nghìn thầy Tantra đã bị giết, bị thiêu sống. Toàn thể truyền thống này bị phá huỷ, mọi người đã bị buộc phải đi vào bí mật.
Mới hôm nọ tôi nhận được một bức thư từ các sannyasin của tôi từ Mĩ nói rằng người của Gurdjieff bị gây phiền nhiễu bởi chính phủ tới mức họ đã quyết định đi vào bí mật. Họ đã viết, “Chúng tôi sợ rằng sớm hay muộn điều này sẽ xảy ra cho chúng tôi. Chúng tôi có phải bắt đầu chuẩn bị không, để cho nếu điều này xảy ra cho chúng tôi, chúng tôi cũng có thể bắt đầu làm việc theo cách ẩn kín?”
Điều đó là có thể, vì nó bao giờ cũng là vậy. Công việc của Gurdjieff cũng bao gồm việc biến đổi năng lượng dục vào trong sự tích hợp bên trong – nhà thờ có tổ chức bao giờ cũng chống lại bất kì nỗ lực nào thuộc loại này.
Công việc của tôi bị cản trở theo đủ mọi cách, người của tôi bị gây phiền nhiễu theo đủ mọi cách. Mới vài ngày trước đây, nghị viện Ấn Độ đã thảo luận một giờ về phải làm gì với tôi – dường như đất nước này không có vấn đề khác để thảo luận. Nhiều sợ thế! Và tôi không làm bất kì hại gì cho bất kì người nào; tôi thậm chí không đi ra ngoài cổng. Và ít nhất chừng này tự do là quyền tập ấm của mọi người – nếu ai đó muốn tới tôi và muốn được biến đổi, đó không phải là việc của bất kì ai để can thiệp vào. Tôi không đi tới bất kì người nào. Nếu mọi người tới tôi và họ muốn được biến đổi… thế thì đây là loại dân chủ gì vậy?
Nhưng các chính khách và tu sĩ ngu bao giờ cũng ở trong mưu đồ. Họ không muốn mọi người được biến đổi, vì người được biến đổi không còn dưới sự chi phối của họ. Người được biến đổi trở thành độc lập, tự do; người được biến đổi trở thành nhận biết và thông minh tới mức họ có thể thấy được qua mọi trò chơi của các chính khách và tu sĩ. Thế thì họ không là người đi theo của bất kì ai; thế thì họ bắt đầu sống một loại cuộc sống mới toàn bộ – không phải là cuộc sống của đám đông, nhưng là cuộc sống của cá nhân. Họ trở thành sư tử, họ không còn là cừu.
Và các chính khách và tu sĩ quan tâm rằng mọi con người phải vẫn còn là cừu. Chỉ thế thì họ có thể là người chăn cừu, người lãnh đạo, người lãnh đạo lớn. Những người hèn hạ và ngu xuẩn giả vờ là những người lãnh đạo lớn – nhưng điều đó là có thể chỉ nếu toàn thể nhân loại vẫn còn rất thấp trong thông minh, bị giữ bị đè nén.
Mãi tới bây giờ, chỉ hai thực nghiệm đã được làm. Một thực nghiệm là về mê đắm, điều đã thất bại – điều được thử lần nữa bởi phương Tây và nó sẽ thất bại, hoàn toàn thất bại. Và thực nghiệm kia là thực nghiệm về từ bỏ – điều đã được phương Đông thử, và cũng được thử ở phương Tây bởi Ki tô giáo. Điều đó nữa đã thất bại, hoàn toàn thất bại.
Thực nghiệm mới được cần, được cần khẩn thiết. Người đang trong rối loạn lớn, trong rối ren lớn. Đi đâu? Làm gì với bản thân người ta?
Donna, tôi không nói từ bỏ dục, tôi đang nói biến đổi nó. Nó không cần vẫn còn chỉ là sinh học: đem tính tâm linh nào đó cho nó đi. Khi làm tình, thiền nữa. Khi làm tình, có tính cầu nguyện. Yêu không nên chỉ là hành động vật lí; đổ hồn của bạn vào trong nó đi.
Thế thì dần dần, dần dần đau bắt đầu biến mất và năng lượng được chứa trong đau được xả ra và ngày càng trở thành phúc lành hơn. Thế thì đau khổ được biến đổi thành cực lạc.
Bạn nói, “Tôi đã rơi vào yêu và đã khổ nhiều.”
Bạn được phúc lành đấy. Người thực sự nghèo là người chưa bao giờ rơi vào yêu và không bao giờ khổ. Họ đã không sống chút nào. Rơi vào yêu và khổ trong yêu là tốt. Đó là đi qua lửa; nó làm thuần khiết, nó cho bạn cái nhìn sâu, nó làm cho bạn tỉnh táo hơn. Đây là thách thức để được chấp nhận. Những người không chấp nhận thách thức này vẫn còn nhu nhược.
Bạn nói, “Tôi đã rơi vào yêu và khổ nhiều. Sau khi nghe thầy tôi cảm thấy không sẵn lòng buông bỏ giấc mơ rằng kinh nghiệm phong phú sâu sắc mà chuyện tình của tôi mang lại, chung cuộc sẽ không không dẫn tới thoả mãn.”
Tôi không bảo bạn bỏ yêu của bạn, tôi đơn giản nói cho bạn một sự kiện – rằng nó sẽ không mang tới cho bạn sự mãn nguyện tối thượng. Thay đổi bản chất của mọi sự không ở trong tay tôi. Tôi đơn giản phát biểu sự kiện. Nếu như nó ở trong tay tôi, tôi chắc đã muốn bạn có mãn nguyện tối thượng trong yêu. Nhưng điều đó không xảy ra. Tôi có thể làm được gì? Hai cộng với hai là bốn.
Chính luật nền tảng của sự sống là yêu mang bạn tới sự bất mãn ngày càng sâu hơn. Yêu tối thượng mang bạn tới bất mãn tới mức bạn bắt đầu khao khát người yêu tối thượng, Thượng đế, bạn bắt đầu tìm chuyện tình tối thượng.
Tính sannyas là chuyện tình tối thượng: việc tìm kiếm Thượng đế, tìm kiếm chân lí. Nó là có thể chỉ khi bạn đã thất bại nhiều lần, đã yêu và khổ, và từng khổ đang mang bạn tới ngày càng nhiều tâm thức hơn, ngày càng nhiều việc hiểu hơn. Một ngày nào đó việc nhận ra đi tới rằng yêu có thể cho bạn vài thoáng nhìn – và những thoáng nhìn đó là tốt, và những thoáng nhìn đó là thoáng nhìn về Thượng đế – nhưng nó chỉ có thể cho bạn những thoáng nhìn; nhiều hơn điều đó là không thể được. Nhưng điều đó nữa là quá nhiều; nhưng không có những thoáng nhìn đó bạn sẽ không bao giờ tìm và kiếm Thượng đế.
Những người đã không yêu và khổ, không bao giờ trở thành người tìm kiếm Thượng đế – họ không thể trở thành được; họ đã không kiếm được sự xứng đáng đó, họ đã không trở nên xứng đáng. Quyền duy nhất của người yêu một ngày nào đó là bắt đầu tìm người được yêu tối thượng.
Yêu, và yêu sâu sắc hơn đi. Khổ, và khổ sâu sắc hơn đi. Yêu một cách toàn bộ và khổ một cách toàn bộ đi, vì đây là cách vàng thô đi qua lửa và trở thành vàng ròng.
Tôi không nói với bạn, trốn khỏi chuyện tình của bạn: đi sâu hơn vào trong chúng đi. Tôi giúp các sannyasin của tôi đi vào trong yêu, vì tôi biết yêu chung cuộc thất bại. Và chừng nào họ chưa biết bằng kinh nghiệm riêng của họ rằng yêu chung cuộc thất bại, việc tìm kiếm của họ về Thượng đế sẽ vẫn còn là rởm.
Từ “Sách về Trí huệ”, T.2, Ch.27
