Có thứ là đúng hay sai không?
Akam, không có thứ như vậy là đúng hay sai, vì cái gì đó có thể đúng khoảnh khắc này và nó có thể không đúng ở khoảnh khắc tiếp. Cái gì đó có thể sai hôm nay và có thể không sai ngày mai.
Đúng và sai không phải là các thực thể cố định, chúng không phải là những cái nhãn mà bạn có thể đặt lên mọi thứ, “Cái này là đúng” và “Cái này là sai.” Nhưng điều này đã được làm mãi cho tới giờ. Đúng và sai đã từng được mọi người quyết định. Và vì mọi người đã quyết định đúng và sai, họ đã hướng dẫn sai cho toàn thể nhân loại.
Manu đã quyết định theo một cách: điều ông ấy coi là đúng trở thành đúng cho hàng triệu và hàng triệu người Hindus trong hàng nghìn năm. Nó ngu xuẩn thế, nó không thể nào tin được! Làm sao mọi người có thể liên tục đi theo Manu trong năm nghìn năm? Mọi thứ khác đã thay đổi. Nếu Manu quay lại ông ấy sẽ không có khả năng nhận ra thế giới chút nào; mọi thứ đã thay đổi. Nhưng tâm trí Hindu liên tục đi theo các phân loại mà Manu đã ấn định.
Dầu vậy, sau năm nghìn năm, có hàng triệu người ở Ấn Độ đã không được đối xử như người. Nói gì, rằng họ đã không được đối xử như người – họ thậm chí không được đối xử như gia súc. Ngay cả bò cái còn quan trọng hơn nhiều so với người sống. Bò cái được tôn thờ, bò cái là linh thiêng, và tiện dân, sudras, là người bị bác bỏ – bị bác bỏ bởi Manu, năm nghìn năm trước – bị thiêu sống.
Và ngay cả người như Vinoba Bhave cũng sẵn sàng liên tục nhịn ăn nếu việc giết thịt bò không được dừng lại hoàn toàn ở nước này, dừng lại toàn bộ. Nhưng ông ấy hoàn toàn im lặng, ông ấy không nói một lời, rằng tiện dân đang bị giết, bị thiêu sống, đàn bà của họ bị cưỡng hiếp, con cái họ bị sát hại, bị giết chóc. Làng của tiện dân, cả làng bị xoá sạch khỏi mặt đất, và Vinoba Bhave đã không nghĩ tới nhịn ăn. Ai bận tâm về những tiện dân này? Họ không phải là một phần của nhân loại, họ không là người. Bò phải được cứu, vì Manu tôn thờ bò.
Điều đó có thể đã là đúng vào khoảnh khắc đó; tôi không chống lại Manu, tôi chống lại những người đi theo ngu xuẩn của Manu. Điều đó có thể đã từng đúng vào thời đó, vì bò cái đã là rất rất quan trọng, nó đã là trung tâm của toàn thể nền kinh tế; đặc biệt kinh tế Ấn Độ đã dựa trên bò cái. Đó đã là xã hội nông nghiệp, và bò đã là nguồn gốc của nhiều thứ: của bò đực, xe bò kéo, phân, sữa – nó đã là quan trọng lắm, cứu nó là hoàn toàn đúng. Nhưng bây giờ thế giới đang sống theo cách khác toàn bộ. Manu đã có một thế giới rất nhỏ; bây giờ chúng ta có toàn thể trái đất để nghĩ tới, vấn đề không chỉ là một giáo phái nhỏ. Nhưng một khi đúng đã được cố định, mọi người liên tục đi theo một cách mù quáng; điều đó đã là như vậy mãi cho tới bây giờ.
Chẳng hạn, trong mười lời răn Moses nói, “Không tôn thờ bất kì thượng đế nào khác hơn Thượng đế thực. Không làm tượng của Thượng đế thực và không tôn thờ bất kì thượng đế nào khác.” Nó đã là một thế giới khác toàn bộ; ba nghìn năm đã qua rồi. Thực ra, trong mười lời răn đó không có riêng một lời răn nào nói bất kì cái gì về người vô thần. Nó nói, “Không tôn thờ bất kì thượng đế nào khác.” Nó không nói, “Không được không tin vào Thượng đế,” vì đã không có người không tin. Chủ nghĩa vô thần đã không hiện hữu chút nào ở đâu đâu.
Bây giờ điều nền tảng nhất sẽ là dạy cho mọi người cách không là người vô thần, vì chủ nghĩa vô thần đang rất thịnh hành. Gần nửa trái đất đã trở thành người cộng sản, đó là vô thần, và nửa còn lại chỉ là hữu thần một cách hình thức. Bây giờ lời răn nền tảng nhất phải là, “Không là người vô thần, không là người không tin, không là người hoài nghi.” Bây giờ tin cậy phải là giáo huấn nền tảng nhất được trao cho mọi người.
Khi thời gian thay đổi, những cái đúng thay đổi, những cái sai thay đổi. Và bạn có thể thấy điều đó trong cuộc sống riêng của bạn – mọi ngày mọi sự là khác, và bạn liên tục bám vào các ý tưởng cố định của bạn. Người sống với những ý tưởng cố định là sống cuộc sống chết. Người đó không bao giờ tự phát và người đó không bao giờ trong quan hệ đúng với tình huống đang tồn tại. Người đó không bao giờ có khả năng đáp ứng; người đó vận hành từ những kết luận cũ của mình mà không còn liên quan, người đó không nhìn vào bản thân tình huống.
Cho nên, Akam, theo tôi không có thứ như đúng và không có thứ như sai. Thế thì tôi dạy cái gì? Tôi dạy nhận biết – không dán nhãn, không phân loại. Tôi dạy nhận biết. Tôi dạy bạn nhận biết đầy đủ trong mọi tình huống, và hành động từ nhận biết của bạn. Hay, bằng lời khác tôi có thể nói: Bất kì hành động nào xảy ra qua nhận biết là đúng; bất kì hành động nào xảy ra qua vô nhận biết là sai.
Nhưng thấy nhấn mạnh này. Nhấn mạnh không vào bản thân hành động, nhấn mạnh là vào cội nguồn – nhận biết hay vô nhận biết. Nếu bạn hành động có nhận biết đầy đủ, thế thì bất kì cái gì bạn làm đều là đúng. Nếu bạn hành động một cách máy móc và làm mọi thứ một cách vô ý thức dường như bạn là người mộng du, người vừa ngủ vừa đi, thế thì bất kì cái gì bạn làm đều là sai.
Nhận biết là đúng, vô nhận biết là sai.
Nhưng nếu bạn đi tới các tu sĩ, họ sẽ dạy cho bạn cái gì là đúng và cái gì là sai. Họ sẽ không cho bạn cái nhìn sâu, họ sẽ cho bạn các phân loại chết. Họ sẽ không cho bạn ánh sáng, để cho bạn có thể thấy trong mọi tình huống cái gì làm và cái gì không làm; họ muốn bạn phụ thuộc vào họ. Họ không cho bạn cái nhìn sâu vào mọi sự, để cho bạn phải vẫn còn phụ thuộc mãi mãi. Họ cho bạn chiếc nạng, nhưng họ không làm cho bạn đứng trên chân riêng của bạn.
Tránh các tu sĩ. Bất kì khi nào bạn đi tới bất kì loại chuyên gia nào, toàn thể nỗ lực của họ thực ra là làm sao làm cho bạn phụ thuộc vào họ.
Ngôi sao của sự thành công Broadway đang ngồi cùng bạn bè khi cuộc nói chuyện diễn ra xung quanh, như thường lệ, vấn đề tâm thần học. “Tôi phải nói,” bà chủ tiệc nói, “tôi nghĩ nhà phân tích của tôi là người giỏi nhất trên thế giới! các vị không thể hình dung được ông ấy đã làm gì cho tôi. Các vị nên thử ông ấy.”
“Nhưng tôi không cần phân tích,” ngôi sao nói. “Tôi không thể nào bình thường hơn – không có gì sai với tôi.”
“Nhưng ông ấy là tuyệt đối vĩ đại,” bà bạn khăng khăng. “Ông ấy sẽ tìm thấy cái gì đó sai.”
Có những người sống trên việc tìm ra cái gì đó sai với bạn. Toàn thể bí mật thương mại là tìm ra cái gì đó sai với bạn. Họ không thể chấp nhận bạn như bạn vậy; họ sẽ cho bạn các lí tưởng, ý tưởng, ý thức hệ, và họ sẽ làm cho bạn cảm thấy mặc cảm và họ sẽ làm cho bạn cảm thấy vô giá trị, bẩn thỉu. Trong con mắt riêng của bạn, họ sẽ làm cho bạn cảm thấy bị kết án tới mức bạn sẽ quên tất cả về tự do.
Thực ra bạn sẽ trở nên sợ tự do, vì bạn sẽ thấy bạn xấu thế nào, bạn sai thế nào – và nếu bạn tự do, bạn sẽ làm cái gì đó sai, cho nên đi theo ai đó. Tu sĩ phụ thuộc vào điều đó, chính khách phụ thuộc vào điều đó. Họ cho bạn cái đúng và sai, những ý tưởng cố định, và thế rồi bạn sẽ vẫn còn mặc cảm mãi mãi.
Tôi nói với bạn: Không cái gì đúng và không cái gì sai. Tôi không muốn bạn phụ thuộc vào tôi, và tôi không cho bạn bất kì ý tưởng cố định nào. Tôi đơn giản cho bạn chỉ dẫn hướng dẫn, điều phải được bạn làm việc theo. Và hướng dẫn tôi cho bạn là nhận biết. Trở nên nhận biết hơn đi, và nó là phép màu….
Nếu bạn giận, tu sĩ sẽ nói giận là sai, đừng giận. Bạn sẽ làm gì? Bạn có thể đè nén giận, bạn có thể ngồi trên nó, bạn có thể nuốt nó, theo nghĩa đen, nhưng nó sẽ đi vào trong bạn, vào trong hệ thống của bạn. Nuốt giận và bạn sẽ bị loét dạ dầy, nuốt giận và sớm hay muộn bạn sẽ bị ung thư. Nuốt giận và bạn sẽ có cả nghìn lẻ một vấn đề nảy sinh từ nó, vì giận là chất độc. Nhưng bạn sẽ làm gì? Nếu giận là sai, bạn phải nuốt nó.
Tôi không nói giận là sai, tôi nói giận là năng lượng – năng lượng thuần khiết, năng lượng đẹp. Khi giận nảy sinh, nhận biết về nó, và xem phép màu xảy ra. Khi giận nảy sinh, nhận biết về nó, và nếu bạn nhận biết bạn sẽ ngạc nhiên; bạn ở trong ngạc nhiên – có thể là ngạc nhiên lớn nhất của đời bạn – rằng khi bạn trở nên nhận biết, giận biến mất. Giận được biến đổi. Giận trở thành năng lượng thuần khiết; giận trở thành từ bi, giận trở thành tha thứ, giận trở thành yêu. Và bạn không cần đè nén, cho nên bạn không bị nặng gánh bởi chất độc nào đó. Và bạn không là giận, cho nên bạn không làm tổn thương bất kì người nào. Cả hai được cứu: người kia, đối thể của giận của bạn, được cứu, và bạn được cứu. Trong quá khứ, hoặc đối thể bị khổ, hoặc bạn bị khổ.
Điều tôi đang nói là ở chỗ không cần bất kì ai phải khổ. Chỉ là nhận biết, để nhận biết có đó. Giận sẽ nảy sinh và sẽ bị nhận biết tiêu đi. Người ta không thể là giận cùng nhận biết và người ta không thể là tham cùng nhận biết và người ta không thể là ghen cùng nhận biết. Nhận biết là chìa khoá vàng.
Từ “Sách về Trí huệ”, T.2, Ch.24
