Tôi thường có cảm giác rằng tôi không làm cái gì đó mà tôi đáng phải làm, hay làm cái gì đó tôi đáng phải không làm; rằng cái gì đó phải thay đổi và nhanh – lo nghĩ thời học sinh rằng tôi sẽ không làm được điểm tốt, rằng tôi có thể bị đuổi.
Krishna Prabhu, đây là cách tất cả chúng ta đã từng được nuôi dưỡng lớn lên. Toàn thể giáo dục của chúng ta – ở gia đình, trong xã hội, ở trường, ở cao đẳng, ở đại học – tạo ra căng thẳng trong chúng ta. Căng thẳng nền tảng là ở chỗ bạn không làm cái mà bạn đáng phải làm.
Thế rồi nó còn dai dẳng trong cả đời bạn; nó đi theo bạn như ác mộng, nó liên tục ám ảnh bạn. Nó sẽ không bao giờ để cho bạn yên ổn, nó sẽ không bao giờ cho phép bạn thảnh thơi. Nếu bạn thảnh thơi, nó sẽ nói, “Mình đang làm gì vậy? Mình không được để mình thảnh thơi; mình phải làm cái gì đó.” Nếu bạn đang làm cái gì đó nó sẽ nói, “Mình đang làm gì vậy? Mình cần nghỉ ngơi nào đó chứ, đó là điều phải làm, bằng không mình sẽ làm cho bản thân mình phát rồ – mình đã trên bờ vực rồi.”
Nếu bạn làm cái gì đó tốt, nó sẽ nói, “Mình ngu. Làm điều tốt sẽ không được trả tiền, mọi người sẽ lừa mình.” Nếu bạn làm cái gì đó xấu nó sẽ nói, “Mình đang làm gì vậy? Mình đang chuẩn bị đường xuống địa ngục, mình sẽ phải chịu khổ cho điều đó.” Nó sẽ không bao giờ để bạn được nghỉ ngơi; bất kì cái gì bạn làm, nó sẽ có đó kết án bạn.
Kẻ kết án bạn đã được cấy vào trong bạn. Đây là thảm hoạ lớn nhất đã xảy ra cho nhân loại. Và chừng nào chúng ta chưa gạt bỏ được kẻ kết án này bên trong chúng ta, chúng ta không thể là con người thực sự, chúng ta không thể là vui vẻ thực sự và chúng ta không thể tham gia vào việc mở hội mà sự tồn tại đang vậy.
Và bây giờ không ai có thể bỏ được nó ngoại trừ bạn. Và đây không phải chỉ là vấn đề của bạn, Krishna Prabhu, đây là vấn đề của hầu hết mọi con người. Dù bạn được sinh ra ở bất kì nước nào, dù bạn thuộc vào bất kì tôn giáo nào, không thành vấn đề – Cơ đốc giáo, cộng sản, Hindu giáo, Mô ha mét giáo, Jaina giáo, Phật giáo, không thành vấn đề bạn thuộc về loại ý thức hệ nào, điều bản chất là như nhau. Điều bản chất là tạo ra chia chẻ trong bạn, để cho phần này bao giờ cũng kết án phần khác. Nếu bạn đi theo phần thứ nhất thế thì phần thứ hai bắt đầu kết án bạn. Bạn ở trong xung đột bên trong, cuộc nội chiến.
Cuộc nội chiến này phải bị bỏ đi, bằng không bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể cái đẹp, phúc lành của sự sống. Bạn sẽ không bao giờ có khả năng cười với sự mãn nguyện của tim bạn, bạn sẽ không bao giờ có khả năng yêu, bạn sẽ không bao giờ có khả năng là toàn bộ trong bất kì cái gì. Và chính là chỉ từ tính toàn bộ mà người ta nở hoa, mà mùa xuân tới, và sự sống của bạn bắt đầu có mầu sắc và âm nhạc và thơ ca.
Chính là từ tính toàn bộ mà đột nhiên bạn cảm thấy sự hiện diện của Thượng đế khắp quanh bạn. Nhưng điều nực cười là ở chỗ việc chia chẻ đã được tạo ra bởi cái gọi là thánh nhân, tu sĩ và nhà thờ. Thực ra tu sĩ đã từng là kẻ thù lớn nhất của Thượng đế trên thế gian.
Chúng ta phải gạt bỏ mọi tu sĩ; họ là căn nguyên của bệnh hoạn con người. Họ đã làm cho mọi người thành lo lắng, họ đã gây ra bệnh dịch thần kinh. Và chứng thần kinh đã trở nên lan rộng tới mức chúng ta coi nó là đương nhiên có. Chúng ta nghĩ rằng đây là mọi điều sự sống là vậy, chúng ta nghĩ đây là điều sự sống là gì – đau khổ, đau khổ bị làm chậm lại, lâu, lâu dài; sự tồn tại đau đớn, phiền não; tự truyện của nhiều khó nhọc chẳng về cái gì.
Và nếu chúng ta nhìn vào cái gọi là sự sống của chúng ta, nó dường như là vậy, vì không bao giờ có một đoá hoa, không bao giờ có một bài ca trong tim, không bao giờ có tia sáng của vui mừng thiêng liêng.
Điều không ngạc nhiên là người thông minh trên khắp thế giới đang hỏi nghĩa của sự sống là gì. “Tại sao chúng ta phải tiếp tục sống? Tại sao chúng ta hèn nhát thế mà vẫn tiếp tục sống? Tại sao chúng ta không thể thu lấy chút dũng cảm và đặt dấu chấm hết cho mọi điều vô nghĩa này? Tại sao chúng ta không thể tự tử?”
Trước đây chưa bao giờ có trong thế giới nhiều người thế đang nghĩ rằng sự sống là hoàn toàn vô nghĩa. Tại sao điều này đã xảy ra trong thời đại này? Nó chẳng liên quan gì tới thời đại này. Trong nhiều thế kỉ, trong ít nhấn năm nghìn năm, các tu sĩ đã từng gây hại. Giờ điều đó đã đạt tới đỉnh tối thượng.
Đó không phải là công việc của chúng ta, chúng ta là nạn nhân. Chúng ta là nạn nhân của lịch sử. Nếu con người trở nên ý thức hơn chút ít, điều đầu tiên cần được làm là đốt mọi sách sử. Quên quá khứ đi, nó đã là ác mộng. Bắt đầu lại một lần nữa từ abc, dường như Adam được sinh ra lần nữa. Bắt đầu dường như chúng ta lại ở trong vườn Eden, hồn nhiên, không nhiễm bẩn, không bị ô nhiễm bởi các tu sĩ tầm thường.
Các tu sĩ đã rất hèn hạ, vì họ đã khám phá ra cái gì đó cực kì có ý nghĩa cho bản thân họ: phân chia con người, chia chẻ con người, làm con người về căn bản là tinh thần phân liệt và bạn bao giờ cũng sẽ có quyền lực. Người bị phân chia là người yếu. Người không phân chia, cá nhân, có sức mạnh – sức mạnh chấp nhận bất kì cuộc phiêu lưu nào, bất kì thách thức nào.
Một người đang đi tìm một nhà thờ tốt để tham dự và tìm thấy một nhà thờ nhỏ trong đó giáo đoàn đang đọc cùng giáo sĩ. Họ nói, “Chúng tôi đã bỏ không làm những thứ mà chúng tôi đáng phải làm và chúng tôi đã làm những thứ mà chúng tôi đáng không nên làm.”
Người này gieo mình vào trong ghế và thở dài nhẹ nhõm khi anh ta tự nói với mình, “Tạ ơn Chúa, cuối cùng con đã tìm thấy đám đông của con.”
Đi tới bất kì nhà thờ nào và bạn sẽ thấy đám đông của bạn, bạn sẽ thấy những bản sao của con người bạn. Có thể ngôn ngữ có hơi chút khác biệt, nghi lễ có hơi chút khác biệt, nhưng điều nền tảng là như nhau. Điều nền tảng là: con người phải bị thu lại thành cuộc nội chiến.
Ngày đầu tiên khi bạn nhận ra điều này, điều tu sĩ đã làm cho bạn, là ngày của sáng suốt lớn. Và ngày đầu tiên khi bạn bỏ mọi điều vô nghĩa này là ngày bắt đầu của giải thoát.
Làm điều bản tính của bạn muốn làm, làm điều các phẩm chất bản chất của bạn khao khát làm. Đừng nghe theo kinh sách, nghe theo tim riêng của bạn đi; đó là kinh sách duy nhất tôi qui định. Vâng, nghe rất chăm chú, rất ý thức, và bạn sẽ không bao giờ sai. Và nghe theo tim riêng của bạn, bạn sẽ không bao giờ bị phân chia. Nghe theo tim riêng của bạn, bạn sẽ bắt đầu đi theo hướng đúng, không bao giờ nghĩ cái gì là đúng và cái gì là sai.
Cho nên toàn thể nghệ thuật cho nhân loại mới sẽ bao gồm trong bí mật của việc nghe theo tim một cách có ý thức, tỉnh táo, chăm chú. Và đi theo nó qua bất kì phương tiện nào, và đi tới bất kì chỗ nào nó đưa bạn tới. Vâng, đôi khi nó sẽ đưa bạn vào nguy hiểm – nhưng thế thì nhớ, những nguy hiểm đó được cần để làm cho bạn chín chắn. Và đôi khi nó sẽ đưa bạn đi lạc lối – nhưng lại nhớ, những việc đi lạc lối đó là một phần của trưởng thành. Nhiều lần bạn sẽ ngã. Lại đứng dậy, vì đây là cách người ta thu lấy sức mạnh – bằng việc ngã và việc đứng dậy lần nữa. Đây là cách người ta trở nên được hợp nhất.
Nhưng không đi theo các qui tắc bị áp đặt từ bên ngoài. Không qui tắc bị áp đặt nào đã bao giờ có thể là đúng, vì qui tắc do con người đặt ra, người muốn cai trị bạn. Vâng, đôi khi có những người chứng ngộ lớn trên thế giới nữa – vị Phật, một Jesus, một Krishna, một Mohammed. Họ đã không cho thế giới qui tắc, họ đã cho tình yêu của họ. Nhưng sớm hay muộn các đệ tử tụ tập lại cùng nhau và bắt đầu làm ra bộ qui tắc ứng xử. Một khi thầy qua đời, một khi ánh sáng mất đi và họ ở trong tối sâu, họ bắt đầu dò dẫm tìm những qui tắc nào đó để đi theo, vì bây giờ ánh sáng theo đó họ có thể đã thấy được, không còn nữa. Bây giờ họ sẽ phải phụ thuộc vào qui tắc.
Điều Jesus đã làm là việc thì thào của tim riêng của ông ấy, còn điều người Ki tô giáo liên tục làm không phải là việc thì thào của tim riêng của họ. Họ là người bắt chước – và khoảnh khắc bạn bắt chước, bạn xúc phạm tính người của bạn, bạn xúc phạm Thượng đế của bạn.
Đừng bao giờ là người bắt chước, bao giờ cũng là nguyên bản. Đừng trở thành bản sao giấy than. Nhưng đó là điều đang xảy ra trên khắp thế giới – toàn bản sao giấy than và bản sao giấy than.
Sự sống thực sự là điệu vũ nếu bạn là nguyên bản – và bạn được ngụ ý là người nguyên bản. Và không có hai người nào là giống nhau, cho nên cách sống của tôi không bao giờ có thể trở thành cách sống của bạn.
Thấm đẫm linh hồn, thấm đẫm im lặng của thầy, học duyên dáng của thầy. Uống nhiều nhất có thể con người thầy, nhưng không bắt chước thầy. Thấm đẫm linh hồn thầy, uống tình yêu của thầy, nhận từ bi của thầy, bạn sẽ có khả năng nghe theo tiếng thì thào của tim riêng của bạn. Và chúng đang thì thào đấy. Tim nói theo tiếng nói rất tĩnh lặng, nhỏ bé; nó không hét to.
Nghe im lặng của thầy để một ngày nào đó bạn có thể nghe thấy thâm tâm bên trong nhất của riêng bạn. Và thế thì vấn đề này sẽ không bao giờ nảy sinh: “Mình đang làm cái gì đó mà mình đáng phải không làm, và mình không làm cái gì đó mà mình đáng phải làm.” Vấn đề này nảy sinh chỉ vì bạn bị chi phối bởi các qui tắc bên ngoài; bạn là kẻ bắt chước.
Cái là đúng cho vị Phật là không đúng cho bạn. Nhìn xem Krishna khác thế nào với Phật. Nếu Krishna mà đi theo Phật chúng ta chắc đã mất một trong những người đẹp nhất trên trái đất này. Hay nếu Phật mà đi theo Krishna ông ấy chắc đã chỉ là một loại người nghèo nàn. Nghĩ về Phật đang thổi sáo; ông ấy chắc đã làm rối giấc ngủ của nhiều người, ông ấy không phải là người thổi sáo. Nghĩ về Phật nhảy múa; điều đó có vẻ nực cười thế, chỉ ngớ ngẩn.
Nhưng cùng điều đó là hoàn cảnh với Krishna. Ngồi dưới cây mà không có sáo, không có vương miện lông công, không có quần áo đẹp, chỉ ngồi như người đi xin dưới cây với mắt nhắm, không ai nhảy múa quanh ông ấy, không điệu múa, không bài ca, và Krishna có vẻ nghèo thế, nghèo khổ thế.
Vị Phật là vị Phật, một Krishna là một Krishna, và bạn là bạn. Và bạn không kém hơn bất kì người nào khác theo bất kì cách nào. Kính trọng bản thân bạn, kính trọng tiếng nói bên trong riêng của bạn và đi theo nó.
Và nhớ, tôi không đảm bảo với bạn rằng nó bao giờ cũng dẫn bạn tới cái đúng. Nhiều lần nó sẽ mang bạn tới cái sai, vì để đi tới cánh cửa đúng trước hết người ta phải gõ lên nhiều cửa sai. Đó là cách nó là vậy. Nếu bạn đột nhiên vớ phải cửa đúng, bạn sẽ không có khả năng nhận ra rằng nó là đúng.
Có nhiều người tới thẳng đây, họ chưa bao giờ ở cùng bất kì người nào khác. Gần như không thể nào có bất kì tiếp xúc nào với họ. Họ không thể hiểu được cái gì đang xảy ra ở đây, họ không có bối cảnh, họ không có hoàn cảnh cho nó. Họ đã không biết cái gì là sai, cho nên làm sao họ có thể hiểu cái gì là đúng?
Nhưng khi mọi người tới đây, và họ đã sống với nhiều nhiều cái gọi là thầy và đã sống với nhiều nhiều người tìm kiếm và là một phần của nhiều trường phái, khi họ tới đây cái gì đó lập tức được thắp sáng trong tim họ. Họ đã thấy nhiều tới mức giờ họ có thể nhận ra cái gì là đúng.
Cho nên nhớ, trong việc nhận ra tối thượng, không nỗ lực nào đã bao giờ bị phí hoài, mọi nỗ lực đều đóng góp cho cực đỉnh tối thượng của trưởng thành của bạn. Cho nên đừng ngần ngại, đừng lo nghĩ quá nhiều về đi sai. Đó là một trong các vấn đề; mọi người đã được dạy không bao giờ làm bất kì cái gì sai, và thế rồi họ trở nên ngần ngại, sợ hãi, kinh hoàng với việc làm sai tới mức họ trở nên bị mắc kẹt. Họ không thể di chuyển, cái gì đó sai có thể xảy ra. Cho nên họ trở thành như đá, họ mất mọi chuyển động.
Tôi dạy bạn: Phạm nhiều sai lầm nhất có thể được, chỉ nhớ một điều: không phạm cùng sai lầm lặp lại. Và bạn sẽ trưởng thành. Đi lạc lối là một phần của tự do của bạn, thậm chí đi ngược lại Thượng đế cũng là một phần của chân giá trị của bạn. Và đôi khi thậm chí đi ngược lại Thượng đế là hay. Đây là cách bạn sẽ bắt đầu có xương sống; bằng không có hàng triệu người không xương sống.
Vì tôi nói những điều như vậy, nhiều người giận. Mới hôm nọ một nhà báo đã tới đây. Anh ta đã tới để lấy tin về điều đang xảy ra ở đây trong đạo tràng này, và anh ta muốn có cả hai câu chuyện – những người ủng hộ nó, và những người chống lại nó. Thế là anh ta đi quanh thị trấn. Anh ta nói chuyện với sĩ quan cảnh sát, anh ta đi tới gặp ông thị trưởng Poona. Và điều ông thị trưởng nói đã thực sự hay, tôi thích điều đó.
Ông ấy nói, “Người này là nguy hiểm tới mức ông ta đáng phải bị trục xuất khỏi Poona – không chỉ khỏi Poona mà khỏi Ấn Độ, không chỉ khỏi Ấn Độ mà khỏi thế giới!”
Tôi thích điều đó. Và tôi bắt đầu nghĩ về điều đó. Họ sẽ trục xuất tôi khỏi thế giới ở đâu? Đó thực sự là ý tưởng dị thường! Nếu họ có thể xoay xở được điều đó, tôi sẵn lòng đi.
Tại sao có nhiều giận thế? Giận có lí do trong nó, nó có lí đằng sau nó. Lí là ở chỗ tôi đang cố cho bạn cái nhìn mới toàn bộ về cuộc sống tôn giáo – và nếu cái nhìn mới này thành công, thế thì mọi cái nhìn cũ sẽ phải chết.
Krishna Prabhu, quên tất cả về điều bạn đã được nói cho đi, “Cái này là đúng và cái này là sai.” Sự sống là không cố định. Cái là đúng hôm nay có thể là sai ngày mai, cái là sai khoảnh khắc này có thể là đúng ở khoảnh khắc tiếp. Sự sống không thể bị nhét vào ngăn kéo; bạn không thể gắn nhãn cho nó dễ dàng thế, “Cái này là đúng và cái này là sai.” Sự sống không phải là cửa hàng của nhà hoá học nơi mọi chai đều được dán nhãn và bạn biết cái gì là cái gì. Sự sống là điều huyền bí; khoảnh khắc này cái gì đó khớp và thế thì nó là đúng. Khoảnh khắc khác, nhiều nước đã chảy xuôi sông Hằng tới mức nó không còn khớp và nó là sai.
Định nghĩa của tôi về đúng là gì? Cái hài hoà với sự tồn tại là đúng, và cái không hài hoà với sự tồn tại là sai. Bạn sẽ phải rất tỉnh táo từng khoảnh khắc, vì điều đó phải được quyết định từng khoảnh khắc tươi mới. Bạn không thể phụ thuộc vào câu trả lời làm sẵn cho cái gì là đúng và cái gì là sai. Chỉ người ngu phụ thuộc vào câu trả lời làm sẵn, vì thế thì họ không cần thông minh. Không có nhu cầu; bạn đã biết cái gì là đúng và cái gì là sai, bạn có thể nhét vào danh sách, danh sách này không rất lớn.
Người Do Thái có mười lời răn, đơn giản thế, bạn biết cái gì là đúng và cái gì là sai. Nhưng sự sống liên tục thay đổi. Nếu Moses quay lại, tôi nghĩ ông ấy sẽ không cho bạn cùng mười lời răn đâu – ông ấy không thể cho được. Sau ba nghìn năm, làm sao ông ấy có thể cho bạn cùng những lời răn được? Ông ấy sẽ phải phát minh ra cái gì đó mới.
Nhưng hiểu biết riêng của tôi là thế này, rằng bất kì khi nào lời răn được cho, chúng tạo ra khó khăn cho mọi người, vì đến lúc chúng được trao chúng đã lạc hậu rồi. Sự sống chuyển động nhanh thế; nó năng động, nó không tĩnh tại. Nó không phải là cái ao tù đọng, nó là sông Hằng, nó liên tục chảy. Nó không bao giờ là cùng một thứ cho hai khoảnh khắc liên tiếp. Cho nên điều này có thể đúng khoảnh khắc này, và có thể không đúng khoảnh khắc tiếp.
Thế thì phải làm gì? Điều có thể duy nhất là làm cho mọi người nhận biết rằng bản thân họ có thể quyết định cách đáp ứng với sự sống đang thay đổi.
Một chuyện Thiền cổ: Có hai ngôi đền, đối địch. Cả hai thầy – họ phải đã là cái gọi là thầy, phải đã thực sự là các tu sĩ – đã chống lại lẫn nhau nhiều tới mức họ bảo những người đi theo của họ không bao giờ nhìn sang ngôi đền kia.
Từng tu sĩ đều có một chú tiểu phục vụ mình, đi lấy mọi thứ cho ông ta, liên tục đi lang thang. Tu sĩ của đền thứ nhất nói với chú tiểu của mình, “Đừng bao giờ nói chuyện với chú tiểu kia. Những người đó là nguy hiểm.”
Nhưng trẻ con là trẻ con. Một hôm chúng gặp nhau trên đường, và chú tiểu từ đền thứ nhất hỏi chú tiểu kia, “Cậu đi đâu đấy?”
Đứa kia nói, “Bất kì chỗ nào gió đưa tớ tới.” Nó phải đã từng nghe những điều Thiền lớn lao trong đền; nó nói, “Bất kì chỗ nào gió đưa tớ tới.” Một phát biểu lớn lao, Đạo thuần khiết.
Nhưng chú tiểu thứ nhất rất bối rối, khó chịu, và nó không thể tìm được cách trả lời chú tiểu kia. Thất vọng, giận dỗi, và cũng cảm thấy mặc cảm vì, “Thầy mình đã nói không nói chuyện với những người này. Những người này thực sự nguy hiểm. Giờ, đây là loại câu trả lời gì? Nó đã làm mất mặt mình.”
Nó đi tới thầy và kể lại cho thầy điều đã xảy ra. “Con tiếc là con đã nói chuyện với nó. Thầy là đúng, những người đó là kì lạ. Đây là loại câu trả lời gì vậy? Con đã hỏi nó, ‘Cậu đi đâu đấy?’ – một câu hỏi xã giao đơn giản – và con biết nó đang đi ra chợ, cũng như con đi ra chợ. Nhưng nó nói, ‘Bất kì chỗ nào gió đưa tớ tới.'”
Thầy nói, “Ta đã cảnh báo con, nhưng con đã không nghe. Giờ trông đấy, ngày mai con đứng ở cùng chỗ đó lần nữa đi. Khi nó tới hỏi nó, ‘Cậu đi đâu đấy?’ và nó sẽ nói, ‘Bất kì chỗ nào gió đưa tớ tới.’ Thế rồi con cũng triết lí thêm chút. Nói, ‘Nếu cậu không có chân thì sao? Vì hồn là vô thân thể và gió không thể đem hồn đi bất kì chỗ nào được!’ Điều đó thì sao?”
Tuyệt đối sẵn sàng, cả đêm nó lặp đi lặp lại điều đó. Và sáng hôm sau nó đã đi ra chỗ đó rất sớm, đứng đúng chỗ đó, và vào đúng giờ đứa trẻ kia tới. Nó rất sung sướng, giờ nó sẽ chỉ cho cậu kia triết lí thực là gì. Thế là nó hỏi, “Cậu đi đâu đấy?” Và nó chờ đợi….
Nhưng chú tiểu kia nói, “Tớ đi lấy rau từ chợ.”
Giờ, làm gì với triết lí mà nó đã học?
Cuộc sống giống điều đó. Bạn không thể chuẩn bị cho nó, bạn không thể sẵn sàng cho nó. Đó là cái đẹp của nó, đó là điều ngạc nhiên của nó, rằng nó bao giờ cũng mang bạn đi mà không nhận biết, nó bao giờ cũng tới như điều ngạc nhiên. Nếu bạn có mắt bạn sẽ thấy rằng từng khoảnh khắc đều là sự ngạc nhiên và không câu trả lời làm sẵn nào đã bao giờ áp dụng được.
Và mọi tôn giáo cổ đã cung cấp cho bạn những câu trả lời làm sẵn. Manu đã cho lời răn của ông ấy, Moses đã cho những lời răn của ông ấy, vân vân và vân vân.
Tôi không cho bạn bất kì lời răn nào. Thực ra chính từ lời răn là xấu. Răn dạy ai đó là thu người đó thành nô lệ. Tôi không cho bạn bất kì mệnh lệnh nào, bạn không phải vâng lời tôi hay bất kì người nào khác. Tôi đơn giản dạy bạn luật bản chất của sự sống. Vâng theo cái ngã riêng của bạn, là ánh sáng lên bản thân bạn và đi theo ánh sáng này và vấn đề này sẽ không bao giờ nảy sinh. Thế thì bất kì cái gì bạn làm đều là điều cần làm, và bất kì cái gì bạn không làm đều là điều phải không được làm.
Và nhớ, không liên tục nhìn lại sau lặp đi lặp lại, vì sự sống liên tục thay đổi. Ngày mai bạn có thể bắt đầu nghĩ điều bạn đã làm hôm qua là sai. Nó đã không sai hôm qua, nó có thể có vẻ sai ngày mai. Không cần nhìn lại sau; sự sống đi lên trước. Nhưng có nhiều người lái xe liên tục nhìn vào gương chiếu hậu. Họ lái xe lên trước nhưng họ nhìn ra đằng sau; cuộc sống của họ sẽ là thảm hoạ.
Nhìn lên trước đi. Con đường mà bạn đã đi qua, bạn đã đi qua rồi. Nó được kết thúc rồi, đừng mang nó thêm nữa. Đừng bị nặng gánh không cần thiết bởi quá khứ. Liên tục đóng các chương bạn đã đọc qua; không cần quay lại sau lặp đi lặp lại. Và không bao giờ phán xét bất kì cái gì của quá khứ qua cảnh quan mới đang tới, vì cái mới là mới, cái mới không so sánh được. Cái cũ đã là đúng trong hoàn cảnh riêng của nó, cái mới là đúng trong hoàn cảnh riêng của nó, và chúng là không thể so sánh được.
Điều tôi đang cố giải thích cho bạn là: bỏ mặc cảm đi! – vì là mặc cảm là sống trong địa ngục. Không mặc cảm, bạn sẽ có tươi tắn của giọt sương long lanh trong ánh mặt trời sáng sớm, bạn sẽ có tươi tắn của cánh sen trong hồ, bạn sẽ có tươi tắn của ngôi sao trong đêm. Một khi mặc cảm biến mất bạn sẽ có một loại sự sống khác toàn bộ, chói sáng và rạng ngời. Bạn sẽ có điệu vũ trong chân và tim bạn sẽ hát lên cả nghìn lẻ một bài ca.
Sống trong việc hân hoan như thế chính là việc là sannyasin, sống trong niềm vui như thế là sống cuộc sống thiêng liêng. Sống cuộc sống bị nặng gánh với mặc cảm đơn giản là bị khai thác bởi các tu sĩ.
Thoát ra khỏi nhà tù của bạn đi – người Hindu, người Ki tô giáo, người Mô ha mét giáo, người Jaina, Phật tử, người cộng sản. Thoát ra khỏi mọi nhà tù của bạn, thoát ra khỏi mọi ý thức hệ của bạn, vì ý thức hệ cung cấp cho bạn những câu trả lời làm sẵn. Nếu bạn hỏi người cộng sản một câu hỏi, người đó sẽ phải nhìn vào Das Kapital. Theo cùng cách, nếu bạn hỏi người Hindu người đó lật các trang của Gita.
Khi nào bạn sẽ dùng tâm thức riêng của bạn? Khi nào? Bạn sẽ vẫn còn bị cột vào quá khứ chết trong bao lâu? Gita đã được sinh ra từ năm nghìn năm trước; sự sống đã thay đổi nhiều thế. Nếu bạn muốn đọc Gita, đọc nó như tác phẩm văn học hay – nhưng chỉ giống điều đó, không nhiều hơn điều đó. Nó là tác phẩm văn học hay, nó là thơ ca hay, nhưng nó không có châm ngôn để được đi theo và không có lời răn để được làm theo. Tận hưởng nó như món quà từ quá khứ, như món quà của nhà thơ lớn, Vyasa. Nhưng không làm nó thành kỉ luật cho đời bạn; nó là hoàn toàn không liên quan.
Và mọi thứ trở thành không liên quan, vì sự sống không bao giờ vẫn còn bị hạn chế. Nó tiếp diễn mãi; nó bắt chéo qua mọi biên giới, mọi đường biên, nó là quá trình vô hạn. Gita đi tới dấu chấm hết ở đâu đó, Koran đi tới dấu chấm hết ở đâu đó, nhưng sự sống không bao giờ đi tới dấu chấm hết, nhớ điều đó. Nhắc nhở bản thân bạn về điều đó.
Và cách duy nhất ở trong tiếp xúc với sự sống, cách duy nhất để không bị tụt hậu đằng sau sự sống, là có tim không mặc cảm, tim hồn nhiên. Quên mọi thứ mà bạn đã được nói cho – cái gì phải được làm và cái gì phải không được làm – không ai khác có thể quyết định điều đó cho bạn.
Tránh những người giả vờ, người quyết định cho bạn; nắm lấy dây cương trong tay riêng của bạn. Bạn phải quyết định. Thực ra, trong chính tính quyết định đó, hồn của bạn được sinh ra. Khi người khác quyết định cho bạn, hồn của bạn vẫn còn ngủ và đờ đẫn. Khi bạn bắt đầu quyết định theo cách riêng của bạn, sự sắc bén nảy sinh. Quyết định nghĩa là nhận rủi ro, quyết định nghĩa là bạn có thể làm sai – ai biết, điều đó là rủi ro. Ai biết cái gì sẽ xảy ra? Đó là rủi ro, không có đảm bảo.
Với cái cũ, có đảm bảo. Hàng triệu và hàng triệu người đã đi theo nó, làm sao nhiều người thế có thể sai được? Điều đó là đảm bảo. Nếu nhiều người thế nói nó là đúng, nó phải là đúng.
Thực ra logic của sự sống chính là cái đối lập. Nếu nhiều người thế đang đi theo điều nào đó, chắc chắn nó là sai, vì nhiều người không chứng ngộ thế và không thể được chứng ngộ thế. Đa số bao gồm người ngu, hoàn toàn ngu. Cảnh giác với đa số. Nếu nhiều người thế đang đi theo cái gì đó, điều đó là đủ bằng chứng rằng nó là sai.
Chân lí xảy ra cho cá nhân, không cho đám đông. Bạn đã bao giờ nghe nói về đám đông trở nên chứng ngộ không? Chân lí xảy ra cho các cá nhân – một Tilopa, một Atisha, một Nanak, một Kabir, một Farid.
Chân lí xảy ra cho các cá nhân.
Là cá nhân đi nếu bạn thực sự muốn chân lí xảy ra cho bạn.
Nhận mọi rủi ro được cần để là cá nhân, và chấp nhận thách thức để cho chúng có thể làm sắc bén bạn, có thể cho bạn sự lỗi lạc và thông minh.
Chân lí không là niềm tin, nó là thông minh hoàn toàn. Nó là việc loé sáng của các nguồn ẩn kín của cuộc sống của bạn, nó là kinh nghiệm sáng lên của tâm thức của bạn. Nhưng bạn sẽ phải cung cấp không gian đúng cho nó xảy ra. Và không gian đúng là chấp nhận bản thân bạn như bạn vậy. Không phủ nhận bất kì cái gì, không trở nên chia chẻ, không cảm thấy mặc cảm.
Hân hoan đi! Và tôi nói với bạn lần nữa, hân hoan như bạn vậy.
Từ “Sách về Trí huệ”, T.1, Ch.11
