Với chúng tôi, các từ ‘Thượng đế’ và ‘vô trí’ có đồng nghĩa không?
Không, không chút nào đâu. Thượng đế không bao giờ có thể đồng nghĩa với vô trí. Thượng đế bao giờ cũng ở đó, xa xăm. Thượng đế bao giờ cũng được nói tới bởi từ ‘cái đó’ – vô hình, chỉ là hư cấu. Vô trí bao giờ cũng được nói tới như cái này.
Vô trí là thực tại của bạn, bản tính tối thượng của bạn; Thượng đế là dối trá do tâm trí tạo ra. Vô trí là chân lí của bạn, sự huy hoàng của bạn, chính vũ trụ của bạn. Chúng không thể đồng nghĩa.
Thượng đế không tồn tại; vô trí tồn tại.
Thượng đế chỉ là niềm tin; vô trí là trải nghiệm.
Thượng đế đã từng là nguyên nhân của mọi ốm bệnh tinh thần của bạn.
Vô trí là mạnh khoẻ thuần khiết, tính toàn thể.
Khoảnh khắc bạn thốt ra từ ‘Thượng đế’ bạn lập tức bắt đầu nghĩ về ông ta như một người, như đấng sáng tạo. Vô trí không phải là người; ngược lại, chính nhân cách của bạn biến mất, chỉ thế thì vô trí bắt đầu nở hoa. Vô trí không phải là đấng sáng tạo. Nó bao giờ cũng ở đây, và sẽ vẫn còn ở đây; nó bao giờ cũng bây giờ. Vô trí là vĩnh hằng của bạn, chính cội nguồn sống của bạn.
Thượng đế chỉ là cái cớ để khai thác nhân loại và giữ nhân loại trong lệ thuộc tinh vi và vô hình. Thượng đế đã là nhà tù của bạn; vô trí là tự do của bạn. Thượng đế đã từng ở trong tay của các tu sĩ, và tu sĩ đang làn việc xấu nhất trên thế giới, vì toàn thể kinh doanh của họ phụ thuộc vào dối trá.
Vô trí không có tu sĩ, nó đơn giản có đó bên trong bạn. Và một khi bạn trải nghiệm nó, đột nhiên bạn trở nên nhận biết rằng vô trí không phải là sở hữu của bạn, nó không phải là độc quyền của bạn. Kinh nghiệm đầu tiên xuất hiện là ở chỗ nó là vô trí của bạn, nhưng bạn sớm trở nên nhận biết rằng vô trí chứa toàn thể vũ trụ, nó chứa toàn thể sự tồn tại.
Thượng đế bao giờ cũng là người ngoài. Bạn không thể tạo ra bất kì cái gì nếu bạn không là người ngoài. Người Hindus nói tới Thượng đế như thợ gốm, nhưng thợ gốm phải là ở bên ngoài cái bình, chỉ thế thì ông ấy mới có thể sáng tạo ra nó. Nếu ông ấy ở bên trong bình, bình đã được tạo ra rồi. Ông ấy làm gì bên trong bình? Thợ gốm phải ở bên ngoài, chỉ thế thì ông ấy mới có thể tạo ra bình. Mọi tôn giáo có cùng ý tưởng này trong các biểu tượng khác nhau – nhưng Thượng đế là người ngoài.
Nếu có Thượng đế bạn chỉ là sinh vật, người được tạo ra. Không có Thượng đế bạn là chư phật, người không được tạo ra. Thượng đế là gánh nặng nhất mà con người đã từng mang, và vì điều đó không có tiến bộ, không có tiến hoá. Gánh nặng này, xiềng xích này, liên tục kéo bạn lùi lại. Chúng không cho phép bạn đi nhanh hơn tới những đỉnh cao hơn của tiến hoá.
Thượng đế phải hoàn toàn bị phá huỷ khỏi tâm trí của bạn. Điều đó là sự cần thiết và khẩn thiết tuyệt đối. Một khi bạn bỏ Thượng đế bạn sẽ ngạc nhiên bao nhiêu dối trá đã đơn giản biến mất. Ông ta là cội nguồn, nền tảng của mọi dối trá. Cứ quan sát Thượng đế biến mất và bạn sẽ thấy cõi trời đã biến mất, địa ngục đã biến mất, sợ đã biến mất, kinh hãi, tham… chúng đơn giản mất đi. Thượng đế đã là cội nguồn. Lần đầu tiên bạn có thể thở dễ dàng.
Thượng đế mang tính phán xét; vô trí không có phán xét. Thượng đế đã liên tục kết án bạn; vô trí là trạng thái phúc lạc, cực lạc. Thượng đế chỉ được lập trình trong tâm trí bạn.
Ở Liên Xô họ lập chương trình khác đi. Họ lập chương trình không-Thượng đế, nhưng cả hai đều là chương trình. Người vô thần không biết rằng không có Thượng đế, mà người hữu thần cũng không biết rằng có Thượng đế. Cả hai là các hệ thống niềm tin mâu thuẫn lẫn nhau. Nhưng điều đó không có nghĩa rằng người này là đúng và người kia là sai. Cả hai không thể là đúng, nhưng cả hai có thể là sai – và cả hai là sai.
Người đích thực sẽ không chấp nhận bất kì hệ thống niềm tin nào dù là của người vô thần hay của người hữu thần. Người đó sẽ thám hiểm theo cách riêng của mình xem chân lí là gì; người đó sẽ không thích tri thức gián tiếp. Bạn không bao giờ nghĩ về điều đó, nhưng bạn sẽ không muốn đi giầy của ai đó khác. Bạn sẽ không muốn mặc quần áo dùng rồi của ai đó khác. Nhưng toàn thể tâm trí của bạn là được nghe qua trung gian, và không chỉ là thứ được nghe qua trung gian, thực ra, tâm trí của bạn đã đi từ người này sang người khác sang người khác trong hàng triệu năm. Việc sống với tâm trí này không phải là sống chút nào.
Tâm trí bạn được vay mượn – cuộc sống của bạn không thể là chân thành và chân thật. Tâm trí bạn được vay mượn – đạo đức của bạn không thể là thực, nó sẽ chỉ là đạo đức giả. Từ tâm trí vay mượn, làm sao bạn có thể kiểm soát được bất kì tính thực nào, bất kì chân thành nào, bất kì đích thực nào, bất kì tính nguyên bản nào? Thượng đế là dối trá cổ nhất, và vô trí là kinh nghiệm nguyên bản tươi tắn.
Thượng đế không ở đâu; vô trí ở đây bây giờ.
Vô trí là tương đương với sự sống, là tương đương với sự tồn tại. Thượng đế là chống lại sự sống, Thượng đế là chống lại sự tồn tại.
Bạn không thể thấy mọi tôn giáo là chống lại sự sống sao? Họ không muốn bạn sống. Bất kì cái gì làm cho bạn vui vẻ, bất kì cái gì làm cho bạn thực sự sống động – họ bắt đầu nghiền nát nó, kết án nó là tội lỗi.
Vô trí đơn giản cho phép bạn là tự nhiên. Nó cho bạn cơ hội là tự nhiên, được thảnh thơi, là thoải mái – không mặc cảm, không kiềm chế, không kìm nén. Tự nhiên được chấp nhận trong tính toàn bộ của nó, nó trở thành chính tim bạn, chính con người bạn.
Không có đạo đức từ bên ngoài. Thượng đế bên ngoài đó đã tạo ra mọi thứ từ bên ngoài, áp đặt lên bạn. Và mọi người trên khắp thế giới đang mang núi tải trọng những niềm tin, đạo đức, lời răn. Chúng toàn là những bịa đặt của tâm trí.
Vô trí không phải là bịa đặt của tâm trí, nó là khám phá. Bạn không phải phát minh ra nó, nó đã ở đây rồi. Bạn chỉ phải ở đây – và có gặp gỡ, và có biến đổi. Và từ gặp gỡ và biến đổi đó nảy sinh một loại đạo đức mới toàn bộ, một loại tự phát mới, một loại duyên dáng tự nhiên mới, yêu mới cho sự tồn tại, tôn kính mới cho mọi thứ đang ở đây, cho mọi thứ bao quanh bạn.
Nhưng mọi thứ tới từ chính con người bên trong nhất của bạn đang bị ngăn cản bởi Thượng đế, bởi các tu sĩ, bởi kinh sách. Chúng là kẻ thù của bạn. Bạn phải cân nhắc điều đó rất rõ ràng. Chừng nào bạn chưa hiểu ai là chướng lại, bạn sẽ không bao giờ đạt tới vô trí.
Thượng đế là chướng ngại lớn nhất cho vô trí.
Vì Thượng đế, các tôn giáo hướng theo Thượng đế đã không thể xoay xở được bất kì loại thiền nào, vì thiền đi vào trong, và Thượng đế ở bên ngoài. Và vì Thượng đế ở bên ngoài, mọi tôn giáo hướng Thượng đế đã phát minh ra lời cầu nguyện.
Lời cầu nguyện là với Thượng đế bên ngoài, và không ai đã thấy Thượng đế đó. Vài người đã giả vờ – hoặc họ nói dối hoặc họ ảo giác, nhưng không ai đã thấy Thượng đế. Đó là một trong những giả thuyết không được chứng minh nhất. Đừng mang cùng bạn những giả thuyết không được chứng minh; chúng trở thành rất nặng nề. Khi thời gian trôi qua chúng liên tục thu thập thêm trọng lượng. Trọng lượng này trở thành nặng tới mức bạn dừng trưởng thành. Không có không gian nào còn lại cho bạn trưởng thành. Mọi loại rác rưởi, đồ đạc, mục nát… bao quanh bạn. Bạn không có bất kì không gian nào để di chuyển.
Nếu Thượng đế có đó bạn không có bất kì không gian trống nào, bạn không có bất kì bầu trời trống nào. Bạn không có bất kì khả năng nào để tiến hoá – không có không gian. Bạn sẽ tiến hoá ở đâu? Thượng đế đang rót đầy mọi chỗ. Đó là lí do tại sao các tôn giáo nhấn mạnh rằng ông ấy là toàn diện. Nếu ông ấy là toàn diện, thế thì không có không gian nào để lại cho bạn. Nếu ông ấy là trên tất cả, thế thì dù bạn đi bất kì đâu, bạn sẽ vật lộn chống lại Thượng đế.
Vô trí là không gian thuần khiết. Nó đơn giản cho bạn lối mở mà liên tục mở rộng khi kinh nghiệm của bạn trở nên chín chắn. Chung cuộc, bạn thấy chỉ có một không gian thuần khiết tất cả bao quanh bạn, vô hạn và vĩnh hằng – và bạn có thể giang đôi cánh của bạn. Nó là nhà của bạn – bạn có thể bay cao như bạn muốn. Không có trọng lượng lôi bạn xuống, lôi bạn ra sau. Kinh nghiệm về vô trọng lượng là đồng nghĩa với vô trí.
Vô trí là thực tại mà bạn có thể trải nghiệm, nhưng với điều đó không lời cầu nguyện nào được cần. Bạn không phải nhìn ra ngoài bạn. Bạn phải nhắm mắt lại, và bạn phải nhìn vào trong mà không có ý tưởng nào về bạn đang định tìm cái gì. Nếu bạn có bất kì ý tưởng nào rằng đây là điều bạn sẽ đi tìm, thế thì có lẽ nhất, bạn sẽ tưởng tượng, và bạn sẽ nghĩ bạn đã tìm thấy nó.
Đi vào bên trong mà không có bất kì định kiến nào, vì mọi định kiến là một phần của tâm trí. Jesus của bạn, Krishna của bạn, Rama của bạn – tất cả là một phần của tâm trí bạn. Nếu bạn mang bất kì định kiến nào cùng bạn, bạn vẫn còn bị giới hạn vào tâm trí. Nếu bạn muốn siêu việt trên tâm trí và đạt tới vô trí, điều là tâm thức tối thượng, tâm thức thuần khiết, chính bản chất của sự tồn tại… Nhưng với điều đó, lời cầu nguyện không giúp gì được, mà các đền chùa cũng không giúp gì được, mà các kinh sách cũng chẳng giúp gì được.
Không triết lí nào được cần, không hệ thống niềm tin nào được cần, không thượng đế học nào được cần. Mọi điều bạn cần là dỡ tải bản thân bạn khỏi mọi thứ đã từng bị áp đặt lên bạn.
Dỡ tải bản thân bạn đi.
Làm nhẹ gánh bản thân bạn đi.
Bỏ mọi thứ đã từng được trao cho bạn bởi bố mẹ bạn, bởi thầy cô giáo, bởi các tu sĩ, bởi những người lãnh đạo của bạn.
Bỏ mọi thứ mà đã tới từ bên ngoài.
Vứt nó ra!
Và đột nhiên bạn sẽ thấy tâm trí bạn đang nhường đường cho vô trí. Bạn chỉ phải bỏ rác rưởi – và Thượng đế là một phần của rác rưởi, phần nặng nhất.
Cho nên không có khả năng nào cho Thượng đế và vô trí là đồng nghĩa.
Ở đây, chúng ta đang tìm kiếm mà không có bất kì niềm tin nào, không có bất kì giả thiết nào. Chúng ta đơn giản đi vào trong tính chủ thể của chúng ta, vào trong lãnh thổ của chúng ta.
Khi có liên quan tới tôi, đây là ngôi đền duy nhất: thân thể bạn. Khi có liên quan tới tôi, tính chủ thể của bạn – im lặng, an bình, chỉ là không gian trống rỗng – là chính cội nguồn bạn đã từ đó tới, và là chính mục đích bạn đang đi hướng tới.
Khi cội nguồn và mục đích gặp gỡ, bạn được chứng ngộ – toàn thể vòng tròn, toàn thể cuộc hành hương là đầy đủ. Bạn đã rời khỏi cội nguồn như người dốt nát, bạn đã quay về lại cội nguồn như người hồn nhiên. Bạn đã lại trở thành đứa trẻ.
Một việc sinh được cho bởi bố mẹ bạn, việc sinh khác bản thân bạn phải kiểm soát. Việc sinh thứ hai là việc sinh thành vấn đề. Việc sinh thứ nhất sẽ kết thúc trong chết. Việc sinh thứ hai là bắt đầu của vĩnh hằng: không chết, không kết thúc, không bắt đầu.
Vô trí là toàn thể vũ trụ, và không thể tìm thấy vô trí này bằng việc tôn thờ, bằng lời cầu nguyện, bằng việc tin. Tâm trí này cần bạn được chữa hoàn toàn khỏi mọi ý thức hệ hướng quá khứ, khỏi mọi tôn giáo có tổ chức, khỏi mọi kinh sách, khỏi mọi cái đã từng bị áp đặt lên bạn. Nó là rởm, nó là nhựa.
Hoa hồng thực tới tự bụi hồng từ lãnh thổ của nó. Bạn có thể treo hoa hồng nhựa lên bụi cây, nhưng chúng sẽ không có hương thơm, và chúng sẽ không sống. Và vì chúng không sống, chúng sẽ không chết. Chúng sẽ treo ở đó. Chúng đã chết rồi; chúng là hoa do con người chế ra.
Thượng đế là ý tưởng do con người chế ra.
Vô trí không phải là ý tưởng của bạn. Vô trí không được chế tạo bởi con người. Vô trí là món quà của sự tồn tại. Bạn chỉ có thể biết ơn, bạn chỉ có thể trong biết ơn sâu sắc khi bạn tìm thấy vô trí. Bạn sẽ không tìm thấy ngay cả một lời để nói cho sự tồn tại. Ngay cả việc nói “cám ơn” sẽ có vẻ rất hời hợt.
Ở phương Tây nó là rất hình thức, bạn thậm chí nói “cám ơn” cho mẹ bạn, bạn cám ơn bố bạn – không phải là bạn thực sự ngụ ý điều đó, nó chỉ là một phần của nghi lễ.
Ở phương Đông nó là khác toàn bộ. Tôi chưa bao giờ nói cám ơn bố tôi, tôi chưa bao giờ nói cám ơn mẹ tôi. Nó bề ngoài thế, nó nghi thức thế. Khi bạn yêu ai đó, bạn không thể thốt ra lời ‘cám ơn’. Điều đó sẽ phá huỷ toàn thể cái đẹp của kinh nghiệm này.
Cho nên khi bạn đi tới vô trí, bạn hoàn toàn câm lặng.
Kabir đã làm một phát biểu. Ông ấy nói kinh nghiệm về vô trí là gunge keri sarkara – dường như người câm đã nếm đường. Người đó không thể nói được. Người đó biết vị, nhưng người đó câm; người đó không thể nói được.
Kinh nghiệm về vô trí là không thể diễn tả được. Bạn có thể có nó, bạn có thể nhảy múa trong mở hội nhưng bạn không thể nói được bất kì cái gì về nó. Điệu múa của bạn chắc chắn sẽ chói sáng với niềm vui mới, với cực lạc mới, với say sưa mới. Điệu múa của bạn sẽ chỉ ra việc toả sáng mới, hào quang mới quanh bạn. Mắt bạn sẽ chói sáng. Lần đầu tiên chúng đã thấy cái gì đó đáng thấy. Toàn thể con người bạn sẽ đập rộn ràng cùng niềm vui, vì bạn đã trở về cội nguồn nguyên thuỷ.
Cho nên Thượng đế không thể đồng nghĩa với vô trí.
Vô trí thực sự là thuốc giải độc cho căn bệnh có tên Thượng đế.
Vô trí là tự do của bạn.
Mọi xiềng xích bị bỏ đi, mọi ý nghĩ bị bỏ đi, mọi tình cảm bị bỏ đi… đột nhiên bạn thấy chỉ điều bản chất thuần khiết nhất còn lại. Mọi cái đã che phủ nó, hết tầng nọ tới tầng kia, đã bị bỏ đi. Việc bỏ này tôi gọi là thiền.
Chung cuộc chỉ nhân chứng, sakshi, còn lại – chỉ nhận biết thuần khiết. Đây là tự do tối thượng, và tôn giáo đích thực là dành cho tự do tối thượng và giải thoát tối thượng.
Các tôn giáo hướng theo Thượng đế thậm chí không thể cho bạn cảm giác về tự do, hay chiều hướng về tự do. Toàn thể nỗ lực của họ là để hướng tâm trí bạn tới Thượng đế. Rót đầy tâm trí bạn bằng Thượng đế, lặp đi lặp lại tên ngài để cho nó trở nên ăn sâu vào trong tâm trí bạn. Nó càng trở nên ăn sâu, sẽ càng khó rời bỏ nó. Bạn càng sớm rời bỏ Thượng đế, càng tốt. Và bạn sẽ phải rời bỏ một ngày nào đó, cho nên tại sao không bây giờ! Người ta không thể sống với dối trá mãi mãi. Duy nhất chân lí có thể được sống mãi mãi.
Bạn phải tin chỉ vào dối trá, bạn không phải tin vào chân lí. Chân lí phải được khám phá. Tôi dạy bạn thái độ bất khả tri thuần khiết – người không tin, người không không tin, nhưng là người tìm kiếm, người nghiên cứu, người thám hiểm.
Chắc chắn điều đầu tiên cần được thám hiểm là con người bên trong riêng của bạn. Đó là sự sống gần nhất đang đập rộn ràng, mọi thứ khác có chút xa xôi hơn. Con người của thông minh đầu tiên sẽ nhìn vào bên trong nhà riêng của mình trước khi người đó đi tìm trên mặt trăng và trên sao Hoả. Đầu tiên người đó sẽ nhìn vào bên trong để xem cái gì có đó. Và những người đã đi vào bên trong không bao giờ tới với tay trống rỗng. Họ tới với nhiều phúc lạc, nhiều cực lạc, với sự dư thừa tới mức họ bắt đầu chia sẻ, vì khi họ chia sẻ họ đi tới hiểu kinh tế bên trong.
Bạn càng chia sẻ bạn càng có nhiều hơn. Nếu bạn không chia sẻ, bạn sẽ thậm chí không có cái mà bạn đã có. Jesus nói, “Những người có sẽ được cho nhiều hơn, và những người không có, thậm chí bất kì cái gì họ có sẽ bị lấy đi.” Tôi không thể đồng ý với ông ấy. Tôi nói với bạn, bạn càng cho nhiều hơn, bạn sẽ càng có nhiều hơn; bạn càng cho ít hơn, bạn sẽ càng có ít hơn. Nếu bạn không cho chút nào, bạn sẽ không có bất kì cái gì còn lại.
Chia sẻ là từ bi duy nhất.
Chia sẻ là phục vụ duy nhất.
Chia sẻ là cách duy nhất mà người thức tỉnh sống. Đó là tính cách thực. Đó là đạo đức đích thực. Đó là tính tôn giáo thực.
Thượng đế là sự mù của bạn. Vô trí sẽ cho bạn mắt tươi tắn để nhìn lại vào vũ trụ.
Từ “Tôi mở hội bản thân tôi: Thượng đế không đâu, sự sống ở đây bây giờ”, Ch.2