Trưởng thành là gì?
Trưởng thành là biết rằng không cái gì có thể được làm. Trưởng thành là chấp nhận sự tồn tại như nó vậy: yatha bhutam. Trưởng thành là không ham muốn các thứ khác. Trưởng thành là thảnh thơi với cái toàn thể. Non nớt là xung đột, vật lộn. Phần tranh đấu với cái toàn thể là non nớt. Phần đi tới trong hoà điệu với cái toàn thể, đi tới lắng đọng hài hoà với cái toàn thể – không trong thất bại mà trong hiểu biết là trưởng thành. Không cái gì có thể được làm. Nhận ra điều đó là trưởng thành.
Và nữa: Không cái gì thành vấn đề. Bạn cho phép từ sâu trong tim bạn rằng không cái gì thành vấn đề. Mọi thứ là tốt như nó vậy, là trưởng thành. Bằng không mọi người vẫn còn trẻ con. Khi bạn đang ham muốn, bạn là trẻ con. Mọi ham muốn đều là phàn nàn chống lại sự tồn tại. Mọi ham muốn là sự bất mãn với cách bạn đang vậy, con người bạn đang vậy. Và mọi ham muốn đem tới thất vọng trong việc thức dậy của nó, vì nó không thể được hoàn thành. Ham muốn đem tương lai vào và làm rối hiện tại. Và ham muốn tạo ra ý tưởng về ‘tôi’. Bằng không thì không có tôi. Nếu bạn đi vào bên trong bạn sẽ không tìm thấy bất kì người nào ở đó, nó là hoàn toàn im lặng. Đó là điều Phật ngụ ý khi ông ấy nói anatta, vô ngã. Biết vô ngã là trưởng thành.
Socrates nói: Biết bản thân ông. Và Phật nói: Khi ông sẽ biết, ông sẽ không tìm thấy bản thân ông. Bản thân bạn được tìm thấy chỉ trong dốt nát. Nếu bạn không biết, bạn hiện hữu. Nếu bạn biết, bạn biến mất. Ánh sáng của tri thức là đủ xua tan bóng tối của bản ngã.
Từng ham muốn làm mạnh thêm cho ý tưởng rằng ‘tôi hiện hữu’. Và tôi phải khẳng định, và tôi phải chỉ ra cho thế giới tôi là ai. Tôi phải chứng minh, tôi phải biện minh cho bản thân tôi, tôi phải phòng thủ bản thân tôi, tôi phải tranh đấu. Và không chỉ tranh đấu, tôi phải thắng.’ Tham vọng là non nớt.
Rất hiếm khi tìm ra một người trưởng thành. Nếu bạn có thể tìm ra một người trưởng thành bạn đã tìm thấy Phật. Bằng không mọi người đang ham muốn theo những cách khác nhau. Ai đó đang ham muốn tiền và ai đó đang ham muốn moksha. Ai đó đang ham muốn quyền và ai đó đang ham muốn Thượng đế. Và ai đó muốn chứng minh trong thế giới bên ngoài rằng ‘Tôi là ai đó’ và ai đó muốn chứng minh trong thế giới bên trong rằng ‘Tôi là ai đó’. Ý tưởng tiến hoá này là non nớt.
Bạch Ẩn là đúng khi ông ấy nói, ‘Từ chính lúc ban đầu mọi sinh linh là chư phật.’ Nhận ra điều này, đón chào điều này, là trưởng thành. Không có gì để trưởng thành nữa, không có đâu mà đi, không có mục đích. Nghĩ về mục đích là nghĩ về đồ chơi. Trưởng thành tâm linh, tiến hoá tâm linh, tiến bộ tâm linh, toàn chỉ là phân bò thiêng. Bạn đã ở đó nơi bạn muốn đi, cho nên bạn không bao giờ có thể đạt tới nếu bạn cố đạt tới đó. Vì bạn đã ở đó rồi – chính nỗ lực này là nực cười, là ngớ ngẩn. Do đó có nhiều khổ thế trên thế giới, vì bạn đang cố đạt tới đâu đó nơi bạn đã ở đó rồi. Một cách tự nhiên bạn không thể đạt tới. Không đạt tới, bạn trở nên kinh hoàng. Không đạt tới, bạn trở nên ngày càng thất vọng hơn. Không đạt tới, bạn trở nên ngày càng bị đầy với lo âu và đau khổ. Không đạt tới, bạn bắt đầu tạo ra địa ngục quanh bản thân bạn – rằng bạn là thất bại, rằng bạn là không ai cả.
Bạn càng tuyệt vọng, bạn càng làm nỗ lực nhiều hơn để đạt tới. Và bạn không thể đạt tới nơi bạn đã ở đó. Nhận ra điều này là chứng ngộ bất thần. Chứng ngộ không dần dần, nó là bất thần. Nó là trong một khoảng khắc sáng suốt, nó là chớp loé. Nhưng mọi người liên tục làm việc trên bản thân họ. Hoặc họ làm việc trong chợ hoặc họ làm việc trong tu viện, nhưng họ làm việc mọi thứ như nhau.
Giáo huấn của tôi là: Bỏ ý tưởng về làm việc. Gurdjieff thường gọi hệ thống của ông ấy là ‘Công việc’ còn tôi gọi hệ thống của tôi là ‘Chơi đùa’. Chính ý tưởng về công việc là nguy hiểm, nó sẽ cho bạn ngày càng nhiều bản ngã hơn. Và không phải ngẫu nhiên mà nhiều người đi theo Gurdjieff đã phát điên và chết trong đau khổ. Lí do đã là, ông ấy đã cố đặt việc nhận ra của phương Đông vào trong thuật ngữ phương Tây. Và với phương Tây, ‘chơi đùa’ là từ bẩn. Phương Tây đã từng theo người tham công tiếc việc lâu rồi; đó là bị nhiễm độc với công việc.
Từ ‘chơi đùa’ dường như trẻ con với tâm trí phương Tây. Làm việc dường như là người lớn hơn – tôi không gọi nó là trưởng thành, nó là người lớn. Gurdjieff đã cố cấy cái gì đó từ phương Đông vào tâm trí phương Tây. Một cách tự nhiên ông ấy phải dùng các khái niệm, từ, ngôn ngữ phương Tây. Và điều đó hoá ra thực sự rất tai hại. Chơi đùa trở thành công việc.
Nếu bạn hiểu tôi, cho dù một khoảnh khắc, điều đó sẽ có tác dụng – cho dù một khoảnh khắc thoáng nhìn tới, đó là lí do tại sao bạn xô đẩy? tại sao bạn vội vàng?
Thảnh thơi trong khoảnh khắc này đi, để khoảnh khắc này hiện hữu. Và đột nhiên mọi sao bùng nổ trong bạn. Trong khoảnh khắc đó bạn là trưởng thành. Và khoảnh khắc đó có thể trở thành chính hiểu biết ngầm ẩn của bạn. Thế thì bạn sống như người thường, nhưng bạn sống một cách phi thường. Thế thì bạn sống trong bãi chợ nhưng bạn không còn là một phần của nó. Theo một cách tinh tế bạn đã siêu việt trên nó, và không có bất kì nỗ lực nào. Không có phấn đấu bạn đã siêu việt trên nó. Bạn có thể liên tục chơi trò chơi, nhưng tất cả chúng đều là trò chơi, bạn không còn nghiêm chỉnh. Nó tất cả đều là kịch – nó là hay, tận hưởng nó, nhưng không bị nhận chìm bởi nó. Khoảnh khắc bạn nghiêm chỉnh bạn bị thế giới sở hữu. Nghiêm chỉnh là chỉ dẫn rằng thế giới đã sở hữu bạn. Phi sở hữu là chỉ dẫn rằng thế giới không còn sức mạnh lên bạn.
Người chứng ngộ thực sự có khả năng khôi hài lớn. Người ta đồn về Bồ đề đạt ma là khi ông ấy trở nên chứng ngộ ông ấy đã cười trong nhiều tháng, ông ấy đã không dừng cười – vào toàn thể cái buồn cười của nó, rằng mọi người đã ở đó rồi và vẫn đang cố đạt tới. Trong chính phấn đấu của họ, họ liên tục bỏ lỡ. Và bất kì khi nào bất kì người nào hỏi Bồ đề đạt ma về chứng ngộ, hoặc ông ấy sẽ đánh người đó hoặc ông ấy sẽ cười. Bạn còn có thể làm cái gì khác được? Người này xứng đáng bị đánh. Khi ai đó hỏi Bồ đề đạt ma làm sao trở thành Phật, ông ấy tát người đó ngay lập tức. Và người này nói, ‘Thầy làm gì vậy, thưa thầy? Tôi đã tới để trở thành Phật.’ Ông ấy nói, ‘Ta đang làm cho ông đấy. Nếu Phật tới và hỏi ta làm sao trở thành Phật, ta được giả sử phải làm gì? Ta sẽ đánh ông ta!’
Có thể cái tát đó đem bạn trở về nhà. Đó là lí do tại sao Thiền nhân đã ném đệ tử, đánh họ. Và đôi khi điều đó đã xảy ra, nó đã xảy ra. Thầy ném đệ tử qua cửa sổ. Và khi đệ tử ngã trên đất với lưng gãy, anh ta đã trở nên chứng ngộ. Vì cái đau đó, lần đầu tiên anh ta ở trong hiện tại. Trong cái đau chói đó tương lai biến mất và Phật tính và mọi cái vô nghĩa. Trong cái đau chói đó, trong một khoảnh khắc đã không có ý nghĩ. Anh ta đã trở thành vô ý nghĩ, và anh ta đã hiểu toàn bộ vấn đề.
Và thầy chạy tới và nhìn anh ta, và anh ta đang cười ở đó – với lưng gãy! Và anh ta cúi mình trước thầy và chạm chân thầy và nói, ‘Tôi cám ơn thầy thế. Ít hơn điều đó chắc đã không làm được. Thầy đã làm nó vào thời điểm đúng, tôi xứng đáng với nó.’
Nhớ, Thượng đế đã làm cho bạn thành hoàn hảo. Thượng đế không bao giờ làm bất kì cái gì không hoàn hảo. Thượng đế không thể làm bất kì cái gì không hoàn hảo. Mọi người nói Thượng đế là toàn năng, tôi nói không. Vì Ngài không thể làm bất kì cái gì không hoàn hảo. Làm sao không hoàn hảo bắt nguồn từ hoàn hảo được? Điều đó là không thể được. Chỉ hoàn hảo bắt nguồn từ hoàn hảo. Thế giới này là thế giới hoàn hảo và bạn là người hoàn hảo. Lắng nghe Bạch Ẩn: ‘Từ chính lúc bắt đầu mọi sinh linh là chư phật.’ Đó là cách nó phải vậy. Đó là cách nó là vậy. Và bạn đang cố trở thành Phật, bạn đang cố trở thành hoàn hảo. Bạn tạo ra khổ riêng của bạn. Thế thì bạn thất bại. Và khi bạn thất bại bạn khổ.
Không có nhu cầu theo sau, chỉ dừng việc cố thành công. Và khi tôi nói dừng việc cố thành công, nhắc bạn, tôi không nói phấn đấu dừng lại.
Một Thiền sư thường chơi trò chơi nhỏ với các đệ tử của mình, đặc biệt với những đệ tử mới. Ông ấy sẽ thả khăn tay của mình và ông ấy sẽ nói với đệ tử, ‘Cố nhặt nó lên. Cố nhặt nó lên.’ Một cách tự nhiên đệ tử này sẽ đơn giản nhặt nó lên và trao nó cho thầy. Và thầy sẽ lại thả nó lần nữa, và thầy sẽ nói, ‘Thử lại đi! Cố nhặt nó lên.’ Và điều đó xảy ra vài lần, thế rồi đệ tử sẽ hiểu ra vấn đề – rằng làm sao bạn có thể cố nhặt lên được? Hoặc bạn nhặt lên hoặc bạn không nhặt. Làm sao bạn có thể cố nhặt lên? Và đó là điều thầy đã nói – thầy đã nói, ‘Cố nhặt lên.’ Và bạn sẽ thất bại, vì làm sao bạn có thể cố được? Hoặc bạn nhặt lên hoặc bạn không nhặt. Cố nhặt lên sao?
Và thầy đã chỉ dẫn rằng đó là điều bạn đang làm trong cuộc đời bạn. Hoặc bạn là Phật hoặc không là Phật. Nhưng cố là Phật sao? Nó cũng giống điều đó: Hoặc là Phật hoặc không là Phật.
Từ “Chính thân này là Phật”, Ch.3
